Het is stil in de grote zaal aan de Orteliuslaan 871. Heel stil. Schoolopleiders van zeven scholen van SPO Utrecht vullen aandachtig hun ICALT-observatieformulier in. Professor Wim van de Grift, geeft zelf les bij SPO Utrecht. Dat is bijzonder, want hij heeft deze beproefde methode ontwikkeld. ,,Eindelijk kan ik leraren iets teruggeven.’’
ICALT is een observatie-instrument dat leraren aantoonbaar laat groeien in hun professionele ontwikkeling. ,,Deze observatie-items zijn een destillaat van tientallen jaren wetenschappelijk onderzoek naar wat werkt in het onderwijs,’’ aldus Wim van de Grift. De kwaliteit van de leraar maakt het verschil: leerlingen letten beter op en groeien meer bij een vakbekwaam docent.
Landelijke impuls ICALT
De PO-Raad en het Arbeidsmarktplatform PO kozen vijf schoolbesturen (en later nog eens vijf) voor het project ‘Steeds beter onderwijs geven’ om deze ICALT-methode een landelijke impuls te geven. SPO Utrecht behoort tot deze koplopers. ICALT wordt ingezet als effectief instrument voor professionalisering van leraren in het basisonderwijs, in hun ontwikkeling van startbekwaam via basisbekwaam naar vakbekwaam.
Zeven SPO-scholen
Hoe werkt ICALT? Leerkrachten van zeven SPO-scholen worden de komende twee schooljaren twee of drie keer tijdens hun lesgeven geobserveerd door een getrainde collega, de schoolopleider. Deze zeven scholen zijn obs Tuindorp, De Kleine Dichter, Daltonschool Rijnsweerd, SO Fier, sbo Luc Stevensschool, de Dr. Bosschool en montessorischool Oog in Al. De ICALT-observatielijst bevat 35 items, die oplopen in moeilijkheidsgraad.
Professor Wim van de Grift
Vanmiddag oefenen de schoolopleiders met professor Van de Grift met het invullen van de vragenlijst, nadat ze een rekenles in groep 4 op film hebben bekeken. Hebben ze dezelfde scores ingevuld? Wat is hun argumentatie? ,,Stel ik heb iemand een 3 gegeven en de leerkracht vraagt ‘waarom heb je me geen 4 gegeven’?’’ De professor licht toe: ,,Het gaat om het opsporen van de zone van naaste ontwikkeling van de leerkracht. De kunst is om dat op te sporen.’’ De schoolopleiders oefenen de komende maanden en vanaf eind 2017 beginnen de echte observaties.
Arien Hartog, directeur professionalisering bij SPO Utrecht: ,,Stel dat een observatie uitwijst dat de leerkracht de leerlingen niet voldoende activeert door de gebruikte werkvormen. Dan kan de leerkracht zich afvragen of dat toeval is, of dat het wel klopt. En dan bedenkt de leerkracht: hoe ga ik dit aanpakken? Je overlegt met de schoolopleider, die kan suggesties geven: kijk eens bij die collega in de klas, of lees dat boek eens, of ‘je kunt die cursus volgen’.’’
Zelf vormgeven aan je eigen ontwikkeling
,,ICALT is echt een middel waarmee je zelf vorm kunt geven aan je eigen ontwikkeling als leerkracht. En dit project van het Arbeidsmarktplatform Primair Onderwijs, waarin zowel de PO-Raad als de vakbonden zitting hebben, betekent een kwaliteitsimpuls voor ons onderwijs,’’ licht Arien Hartog toe. ,,We beschouwen het als een cadeautje dat we mogen meedoen. Want het is immers een van je taken als leerkracht, om te werken aan je eigen professionalisering.’’
Iets teruggeven
En emeritus-hoogleraar Wim van de Grift vindt het lesgeven aan leerkrachten en schoolopleiders erg leuk. ,,In mijn werk was ik altijd enorm op onderzoek gericht. Nu, aan het einde van mijn beroepsloopbaan, kan ik eindelijk aan leraren teruggeven wat ik dankzij hen, van hun heb geleerd.’’
