Het was bijna gelukt lukt om vrijwel alle ongeveer 70 (!) vacatures voor het nieuwe schooljaar op SPO-scholen vervullen of ‘op te lossen’, dankzij grote inzet en flexibiliteit van directeuren en HR. Maar, waarschuwt SPO-personeelsadviseur Mieke Hartog: ,,De rek is er uit. Er is veel verborgen tekort. Ik verwacht grote problemen met de vervanging, volgend schooljaar.’’ Extra lastig dus, dat nu, op de valreep van dit schooljaar, nog enkele collega’s hun vertrek aankondigden. Het is alle hens aan dek om mensen te zoeken.
Dat is de huidige stand van zaken rond het personeelstekort bij SPO Utrecht. Deze situatie vraagt om een flexibele werkgever en om flexibele leraren en ondersteuners.
Flexibiliteit: er is meer mogelijk dan je denkt!
Ook HR kiest voor een flexibele aanpak in het zoeken naar leraren. Mieke: ,,We gaan graag in gesprek met collega’s en sollicitanten over mogelijkheden en persoonlijke wensen. Je weet: als elke leerkracht een uur extra zou werken… zou dat veel helpen. Wat zijn voor jou de voorwaarden? Er zijn best veel mogelijkheden. Mieke: ,,Praat erover, bij SPO Utrecht kan meer dan je denkt!’’
Kwaliteit
SPO Utrecht investeerde flink in de kwaliteit van werving-selectie van nieuwe collega’s. Mieke: ,,Mensen reageren gelukkig nog wel op vacatures bij SPO Utrecht. Maar voor onze scholen in achterstandswijken is het moeilijker en in het speciaal onderwijs is het echt moeilijk, om de vacatures te vervullen.
Als het ons lukt om sollicitanten daar een kijkje te laten nemen, heeft dat effect. Want als ze dan toch binnenkomen, op de Luc Stevens, bijvoorbeeld, zeggen ze: ‘Wat een fantastische school is dit!’ Ze ervaren goed werkklimaat en een prettige sfeer op deze scholen. Obs Overvecht heeft bijvoorbeeld zojuist voor de vijfde keer het predicaat Excellente School ontvangen. Het is fijn om daar te werken.’’
* Lees het verhaal van Sofie van Zandvoord, zij-instromer op SO Fier.
Vervanging
Kortdurende vervanging regelen, is eigenlijk nu al onmogelijk en wordt binnen de school opgevangen (verborgen tekort). Incidenteel worden ook bij SPO Utrecht klassen naar huis gestuurd en soms wordt tijdelijk een dag minder lesgegeven. Het lukte SPO Utrecht altijd dankzij goede arbeidsvoorwaarden in de FLEXpool en de starterspool, om langdurige vervanging voor 90 procent te realiseren. In 2021 zakte dat naar 60-80 procent en komend schooljaar zal in de helft van de gevallen geen vervanger beschikbaar zijn, verwacht Mieke. Collega’s uit de FLEXpool zullen eerst op vacatures worden ingezet.
Hoe profileert SPO Utrecht zich op de arbeidsmarkt?
Mieke Hartog: ,,We staan bekend als een prettige werkgever. Onze werving en selectie is grondig, snel en wordt goed afgehandeld. Directeuren reageren meteen op sollicitatiebrieven en nodigen ook meteen geschikte mensen uit. De gesprekken die directeuren voeren, zijn professioneel en kritisch, ze vragen referenties goed na en investeren in lesbezoeken. Directeuren gaan voor kwaliteit en vakmanschap en dat waarderen mensen heel erg. We krijgen positieve reacties over de SPO-website, die valt op en ze vinden ‘m prettig. Ook valt sollicitanten op dat vakmanschap bij ons hoog in het vaandel staat. Ze noemen SPO Utrecht een prettige werkgever.’’
Het antwoord op het personeelstekort: anders organiseren
Scholen, ondersteuners, leraren, directeuren worden flexibeler onder druk van het huidige personeelstekort. Mieke: ,,Bovenbouwvacatures zijn lastiger te vervullen. Een school koos er bijvoorbeeld voor om drie groepen 7-8 samen te voegen tot twee en het onderwijs anders te organiseren. Naast de leerkrachten werkt een ondersteuner die de pabo volgt. Het is een goede oplossing voor de groep én je leidt iemand op als leerkracht, die vervolgens weer kan instromen in een vacature. Het zou mooi zijn als we op deze manier steeds meer ons eigen personeel gaan opleiden.’’
,,Anders organiseren is de oplossing voor personeelstekort,’’ zegt Mieke ,,Eén leraar of maximaal twee voor één klas, lukt niet altijd meer. Het is goed om deze ‘oude’ denkbeelden te veranderen. Werk samen in een mini-bouw of in een cluster, hoe je het noemt. Sommige scholen hebben echt een slag geslagen en kunnen door een andere organisatie, personeelstekort en vervanging goed opvangen.’’