Sofie van Zandvoord (28), leerkracht groep 6, werkte tijdens haar studie pedagogiek als onderwijsassistent op Lux en op de Luc Stevensschool (sbo). Dit is haar derde jaar met een eigen klas op SO Fier, Sofie is zij-instromer op deze school voor speciaal onderwijs. Ze is inmiddels bouwcoördinator en volgend schooljaar begeleidt ze zelf een stagiaire. Over vakmanschap gesproken.
‘Samen leren groeien’, de slogan van SPO Utrecht, is wel heel erg van toepassing op Sofie en haar collega’s op SO Fier. Een gesprek over uitdaging, voldoening en werkplezier.
Wat maakt jouw werk de moeite waard?
,,In eerste instantie: de kinderen. Maar ook de ouders. En hoeveel je betekent voor je collega’s. Natuurlijk heb je soms een rotdag, maar dit werk is zó fijn! Ik heb in groep 6 vaak leerlingen die nog niet zo lang hier op school zijn, en ik voer dus vaak oudergesprekken. Ouders waren zo gewend om alleen slecht nieuws van school te horen, voor hen is dat een traumatische ervaring die ze moeten verwerken. Dus als ik goed nieuws breng, doet dat hen goed. Ze zeggen: ‘mijn kind wordt gezien’, ‘ik heb mijn kind terug’.’’
,,Soms zie ik al vanaf dag 1 dat een kind zich hier op SO Fier begrepen en gezien voelt. Dat doet veel voor een kind, gewoon mee kunnen draaien met de rest van de groep. Ik houd er niet zo van om vooraf een heel dossier te lezen, kinderen mogen bij mij blanco binnenkomen en zichzelf zijn. Hier is het duidelijk en gestructureerd voor ze. Dat kinderen nu met plezier naar school gaan is mooi. Een leerling had al bijna twee jaar thuis gezeten…’’
Hoe breng je de kinderen tot leren?
,,Door aan te sluiten bij hun belevingswereld en veelzijdig onderwijs te geven. Bijvoorbeeld laatst, behandelden we het verschil tussen letterlijk en figuurlijk. Ik had een prima les uit het boek, maar ik nam er ook songteksten bij, waarin ze voorbeelden konden aangeven en konden luisteren of de sfeer er ook mee te maken heeft.’’
,,Je prikkelt kinderen, maakt ze enthousiast: je kunt hier veel creativiteit kwijt in je lessen. Je moet als leerkracht creatief en flexibel zijn en je programma omgooien als er onrust is. Kinderen merken: er wordt naar mij geluisterd. Laatst heb ik breuken gedaan op het plein, omdat de kinderen daar zin in hadden. En je moet als leerkracht echt heel alert zijn op overvragen en ondervragen van kinderen. Soms is een kind heel mondig en denk je ten onrechte : ‘die kan veel aan’. Of een kind is heel traag in het verwerken, maar hij snapt het wel. Je komt er niet als je alleen de standaard dingen doet als leerkracht, (steek je vinger op als je het weet), dus ik gebruik ook de wisbordjes, overleg met je buurman, loop naar een hoek in de klas. En differentiëren doe ik ook veel.’’
Interessant werk voor een leerkracht!
,,Ja, dat weet ik zeker! Ik zie heel veel mogelijkheden, het is leuk om die zelf te kunnen ontdekken. Je kunt hier op zoveel creatieve manieren je vak oppakken, echt heel interessant.’’
Maakt dat de kwaliteit van het onderwijs op SO Fier?
,,Gedrag staat hier zó voorop! De basis is onze liefdevolle, creatieve en gestructureerde aanpak. Daardoor ontstaat een veilige sfeer en zo komt een kind tot leren. Dat is ons uitgangspunt en zo kunnen we veel betekenen voor ouders en omgeving. Daarna komt het didactische stuk, waarmee we flexibel omgaan. Geen enkele dag verloopt hier zoals gepland, dat is de kracht van wat wij kunnen.’’
,,Iedereen levert hier op zijn eigen manier een bijdrage. De ene collega is dol op lezen van boeken en verdiept zich in een nieuwe leesmethode, een ander richt zich meer op buiten leren, leren van de omgeving en de maatschappij. Iedere collega heeft zijn eigen kwaliteit en heeft een eigen sfeer in de groep. Dat is wat kinderen leuk vinden. Ze weten: oh, leuk, met die meester gaan we vissen. En die meester houdt van voetbal. We hebben gemeen dat we allemaal consequent zijn en duidelijk en gestructureerd werken.’’
Hoe word jij zelf uitgedaagd?
,,Ik leer elke dag van de kinderen. Maar zeker als zij-instromer vind ik het heel belangrijk om me te blijven ontwikkelen. Ik voel: ik ben er nog lang niet. Ben blij met vijf dagen een eigen klas, wil nieuwe dingen proberen.
Nu kan ik bouwcoördinator worden. Zelf dacht ik: dat is voor iemand die vijftig jaar werkt! En ik krijg een stagiaire. Ik ben er niet zelf over begonnen, maar de schoolopleider en de directie hebben zoveel vertrouwen in mij, dat er ruimte voor is. Ze weten dat ik het kan en dat ik het heel leuk vind, ze vragen je om je kwaliteiten. Dat geeft mij als leerkracht ook het gevoel dat ik gezien word.’’
Wat heb jij hier op school geleerd?
,,Hier heb ik ervaren dat je als team van elkaar kunt leren en dat je elkaar kunt helpen. Ik heb geleerd om me kwetsbaar op te stellen. Er is zoveel expertise in deze school waar je als leerkracht gebruik van kunt maken. Als je je kwetsbaar opstelt en collega’s om hulp vraagt, werpt dat meteen vruchten af. Ik ervaar dat als heel erg verrijkend. Als mens en als professional word je sterker door je sterke en zwakke punten te ervaren. Ik vind het in mijn werk fijn dat ik dat kan: me kwetsbaar opstellen. Ik ervaar dat je er niet alleen voor staat, dat kan trouwens ook helemaal niet, op deze school, er alleen voor staan.’’
Dat is wel bijzonder!
,,Je ontwikkelt je sterk als mens, door dit werk. Ik heb met zoveel verschillende mensen contact, kom in zoveel situaties terecht die ik helemaal niet ken als meisje uit Bunnik. Ik had te maken met drie uithuisplaatsingen. Daar leer je zoveel van, je leert waarderen wat je zelf hebt, je leert je je aanpassen aan verschillende achtergronden en culturen. Vroeger kwamen hier misschien vooral kinderen uit lagere sociale milieus, maar dat is allang niet meer zo. Vorig jaar had ik drie vwo’ers in mijn klas. Als mens en als professional kun je hier ontzettend veel leren.’’
,,Samen-leren-groeien geldt hier wel heel sterk, op SO Fier. Dit team is uniek door zich zo open te stellen en dat draagt bij aan de prettige sfeer op school. Het nieuwe schoolgebouw werkt ook mee, je hebt zicht op elkaar. Als je een stemverheffing hoort of een kind dat huilt, gooi je meteen de deur open, je ziet wat er buiten gebeurt op de gang.’’
Waarom koos je voor SPO Utrecht?
,,Dat ik bij SPO Utrecht terecht kwam voor mijn eerste stage is toeval, maar dat ik daarna hier ben gebleven, is een bewuste keuze. Ik vind het fijn, de lijntjes met de andere so en sbo-scholen zijn kort. Je deelt dezelfde achtergrond en manier van werken. Ik heb alle s(b)o scholen van SPO Utrecht gehad en van elke school iets goeds meegenomen dat hier ook goed past. Op de Luc Stevensschool heb ik geleerd om heel creatief om te gaan met je lesprogramma en op Lux hoe je goed kunt differentiëren, zonder er zelf als leerkracht constant bovenop te zitten. Dat kan ik hier ook heel goed gebruiken. Tijdens een so-sbo studiedag merk je hoe fijn het is om uit te wisselen, omdat we veel gemeen hebben.’’
Wat trekt jou in het speciaal onderwijs?
,,Ik houd van gestructureerd en duidelijk, in het gewone onderwijs vind je dat soms wel, soms niet terug. In het basisonderwijs ligt de nadruk op didactiek, dat paste ook niet zo bij mijn pedagogiekopleiding. Op Lux heb ik echt tof stage gelopen. En op Luc heb ik mijn minor gedaan. Ik heb wat meegepakt van alle scholen, je leert in een ondersteunende rol goed wat werkt voor jou. Mijn conclusie: SO Fier, een school met de nadruk op gedrag, past het best bij mij.’’
