Vrijwel alle intern begeleiders van alle 38 scholen van SPO Utrecht waren gisteren voor het eerst een hele dag bijeen in Fort aan de Klop. Deze allereerste IB-dag was met 55 intern begeleiders een groot succes, vertelt Evelien van Lunteren, adviseur onderwijskwaliteit bij SPO Utrecht.

Evelien: ,,De doelstellingen zijn gehaald. Deze dag was echt een wens uit ons netwerk voor intern begeleiders. Zij wilden meer tijd om elkaar te leren kennen en om dieper in te kunnen gaan op onderwerpen. Dat is gelukt. Iedereen wil nóg een keer zo’n grote IB-dag.’’

Gewoonlijk komt het IB-netwerk vijf keer per jaar bijeen op Ortelius, steeds voor een ochtendsessie van twee uur. De inhoud is nuttig, iedereen is druk, het programma efficiënt, dus ieder zoekt al snel een bekende collega op om naast te zitten.

Monic Wendel, intern begeleider op De Koekoek: ,,Voor veel mensen betekent zo’n netwerkbijeenkomst meestal ‘zitten en ontvangen’. Bij deze IB-dag was het ‘activeren en vormgeven’. Want wel 21 intern begeleiders hebben meegewerkt! We creëerden samen ruimte en tijd voor verdieping en voor kennismaking, enkele specialisten in meertaligheid boden workshops aan.’’

Hilde Langebeeke (ib-er op Pieterskerkhof): ,,De IB-dag was hartstikke leuk! Dat is de grote meerwaarde van ons SPO Utrecht netwerk: we kunnen elkaar om informatie vragen. We beschikken samen zoveel over zoveel kennis en vaardigheden… Je bent altijd geneigd om zelf het wiel uit te vinden. Nu we meer mensen kennen in ons netwerk, zullen we vaker die samenwerking opzoeken.’’ Dus Hilde organiseerde met een collega aan het eind van de dag een pubquiz en Monic eerder een allerlei-persoonlijke-vragen-kennismakingsronde.

Monic: ,,We hebben een online smoelenboek en het is de bedoeling dat je elkaar op expertise kunt vinden binnen SPO Utrecht, maar in de praktijk zoek je toch altijd, als je vragen hebt, de mensen op die je kent. Het programma van deze IB-dag was informeel en afwisselend, en zo raak je inderdaad met andere collega’s in gesprek.’’

Hilde stak veel op van haar collega’s van International School Utrecht. ,,Een heel concreet idee neem ik mee naar mijn eigen school. Ze maken op ISU, waar alle kinderen meertalig zijn, een ‘paspoort’ waarin staat welke talen je spreekt, hoe vaak en waar. Engels op school, thuis Frans en op straat Nederlands. Zo’n paspoort geeft het kind (en de leraar) inzicht: in die taal ben ik beter, in die taal kan ik makkelijker woorden vinden. Dat vond ik mooi.’’

Evelien besluit: ,,Deze dag was bijzonder geslaagd. Iedereen ging enthousiast en blij naar huis. Mooi dat dit zo goed aansluit bij ons koersplan. We willen immers meer samenwerken en beter weten waarmee ieder bezig is. Ik ben blij dit gelukt is, we kijken er met veel plezier op terug.’

Onze SPO Utrecht Academie is zeer levendig, organisch gegroeid, en bestaat uit een heel divers aanbod van workshops, masterclasses, netwerken, trainingen en samenwerkingen, voor en door collega’s met allerlei functies.

Daar zijn we trots op, want de diversiteit van onze Academie past bij SPO Utrecht. Ook de tweejaarlijkse SPO Utrecht-personeelsdag in TivoliVredenburg, met heel veel sprekers en workshops, hoort bij de SPO Utrecht Academie.

We kijken gewoon met elkaar naar wat nodig is om onze gezamenlijke doelstellingen te bereiken. Autonomie is een groot goed bij SPO Utrecht. Dus initiatieven ontstaan ‘in het veld’, op de scholen, bij collega’s die de koppen bij elkaar steken. Met ons motto ‘samen leren groeien’  benutten we de kracht van individuele mensen en scholen. Zo doen we recht aan de vier bouwstenen van ons koersplan.

Netwerken

De netwerken zijn heel verschillend. Elk netwerk heeft een eigen, passende uitvoering, doelgroep en frequentie. Soms worden externe deskundigen uitgenodigd, worden netwerken bewust opengesteld voor andere collega’s, soms zijn het echte trainingen of staat juist collegiale intervisie centraal. In netwerken kan het gaan om kennis ophalen voor de organisatie, om verbinden, of om wat jij nodig hebt om je werk goed te doen. Bekijk hier het volledige overzicht van alle netwerken.

Nieuwe initiatieven

Geregeld ontstaan dan ook nieuwe initiatieven: we zijn immers bij uitstek een lerende organisatie. Zo onderzoekt een heel diverse groep collega’s wat nodig is om inclusiever passend onderwijs te bieden. En buigen de netwerken ‘DOPO’ en ‘leiderschap’ zich over wat solidariteit betekent binnen SPO Utrecht. En we denken erover om een SPO Utrecht-café te organiseren. Teamleden en directie van obs De Klim initieerden een nieuw ‘netwerk onderzoekend leren/thema’, waar al diverse scholen bij zijn aangehaakt. Ze delen ervaringen en goede voorbeelden met elkaar. Netwerk Het Jonge Kind vond een nieuwe vorm in een serie masterclasses Het Jonge Kind, bestemd voor álle collega’s in de onderbouw, andere leraren, ondersteuners én directeuren.

Utrecht Leert

Daarnaast is SPO Utrecht nauw betrokken bij Utrecht Leert. Eigen opleidingen zoals ‘leidinggeven’ (voor collega’s die directeur willen worden), organiseren we nu jaarlijks en samen met andere schoolbesturen via Utrecht Leert. We denken mee bij het samenstellen van het werkpakket opleidingen van Utrecht Leert.

LUX speciaal onderwijs heeft extra leraren en onderwijsassistenten nodig. In januari 2024 start weer een nieuwe groep, omdat in Utrecht een flink aantal kinderen wacht op dit soort onderwijs. En LUX is zó’n leuke school!

Je kunt het zelf ervaren als je op 23 november om 16.45 uur een kijkje komt nemen aan de Boadreef 2. Directeur Varenka Bunt- Schilp wacht je op met een paar collega’s en een lekker drankje, een goed gesprek en een leuke presentatie. Misschien voel je je meteen thuis, en dan is een afspraak om onder schooltijd langs te komen, zo gemaakt.

Dit is Lux in het kort: een kleine, gezellige basisschool voor speciaal onderwijs, voor kinderen die wat langzamer en moeilijker leren en daar extra ondersteuning en begeleiding bij nodig hebben. Ieder kind mag bij ons zichzelf zijn en krijgt bij ons de kans om zichzelf te ontwikkelen, ongeacht achtergrond of niveau. Als team besteden we veel liefde, zorg en aandacht aan onze leerlingen. Samen gaan we op zoek naar de juiste ingangen om een kind verder te helpen. Kleine stappen zijn hier grote stappen en daar zijn we trots op. We willen de kinderen het vertrouwen geven dat ze het kunnen, dat ze het zelf kunnen en dat ze het samen kunnen. Ons doel is om kinderen zelfredzaam te maken in een maatschappij die soms best ingewikkeld kan zijn.

Kun je niet aanstaande 23 november? In maart en mei is er weer een inloop. Of mail gewoon naar directie.luxso@spoutrecht.nl en vraag of je langs mag komen.

Kijk op de website van LUX.

En lees hier het verhaal van Evelien, die al vijftien jaar met heel veel plezier werkt op Lux:

Evelien werkt al vijftien jaar op Lux, de SPO Utrecht school voor zeer moeilijk lerende kinderen. ‘Ik heb wel eens nagedacht: wordt het tijd voor wat anders? Maar het antwoord was ‘nee’. Werken in dit type onderwijs past zó goed bij mij. Nergens anders vind je zo’n kleurrijke groep leerlingen. Kleine stappen zijn hier essentiële, grote stappen. Ik voel hier elke dag dat ik ertoe doe.’

Evelien is groepsleerkracht van een nieuwe zorggroep in de middenbouw van Lux. Samen met een onderwijsassistent en een begeleider van Reinaerde geeft ze les aan acht leerlingen. Contact en de nabijheid van de medewerkers op de groep is essentieel. ‘Dat begint bij het binnenkomen. Kinderen kiezen hoe we ze begroeten. We checken echt hoe het met ze gaat. Door de leerlingen goed te leren kennen, weet je precies wie wat nodig heeft. Onderwijs geven is hier ook: goed observeren. Uitproberen en ontdekken wat wel en niet werkt voor een kind. Direct handelen. Preventief te werk gaan. En dan kan er veel.’ 

Er is flink wat afwisseling in de klas van Evelien en haar collega’s. Stapsgewijze instructie voor bijvoorbeeld lezen, rekenen en taal. Zelfstandig werken, bewegend leren, buitenspelen en kunstvakken. Inspanning en óntspanning, vanuit een duidelijke structuur. ‘We besteden daarnaast aandacht aan de zelfredzaamheid van onze leerlingen. Heel praktisch bijvoorbeeld als het gaat over eten en drinken. Maar we doen ook veel aan burgerschap en sociaal-emotionele ontwikkeling. In de eerste maanden hebben we hard gewerkt aan groepsvorming. Dat loopt nu erg goed.’

Evelien geeft ook schoolbreed muzieklessen en is interne cultuurcoördinator op Lux. ‘Het is heel bijzonder om te zien wat muziek met onze leerlingen doet. Met muziek lukt het ineens wél om de hele les betrokken te blijven. Bovendien gebruik ik muziekles als thematisch onderwijs. Zo goed voor de algehele ontwikkeling van onze leerlingen!’

Enthousiast na het lezen van Eveliens verhaal? Lux zoekt collega’s! Donderdag 23 november vanaf 16.45 uur kun je een kijkje nemen op de school. Wees welkom!

Een groep collega’s houdt zich al een tijdje bezig met de vraag hoe SPO Utrecht inclusiever passend onderwijs kan bieden. Deze ‘ontwikkelhub’ verdiept zich in wat ‘inclusiever passend onderwijs’ eigenlijk betekent. Deze week bezochten zij daarom drie kindcentra van Blosse, in Heerhugowaard. Melle van Tricht, Evelien van Lunteren, Linda Osman en Anje-Margreet Woltjer delen graag hun ervaringen.

(De tekst gaat verder onder de afbeeldingen)

Evelien (beleidsadviseur onderwijskwaliteit): ,,Nu ons koersplan is vernieuwd, is inclusiever passend onderwijs de komende jaren echt een ontwikkelthema binnen SPO Utrecht. We willen duidelijk krijgen wat we er precies onder verstaan en hoe we er invulling aan gaan geven. Bij Blosse zagen we al dat sommige scholen onder inclusiviteit verstaan ‘voor zoveel mogelijk kinderen in onze wijk’ en andere scholen toegankelijk zijn ‘voor specifieke groepen’. We constateerden na ons bezoek dat het begrip inclusiviteit enorm veelzijdig is.’’

Blosse telt 30 kindcentra: het schoolbestuur is volledig geïntegreerd met het bestuur van de kinderopvang. Er is een gezamenlijke visie, maar de scholen/kindcentra hebben ruimte om hier op eigen wijze invulling aan te geven, passend bij de wijk. Dat laatste is een belangrijke overeenkomst met SPO Utrecht, ook hier is de autonomie van schooldirecteuren groot, binnen de marges van ons koersplan.

Drie kindcentra werden bezocht: De Nieuwe Draai, De Vaart en de St. Barbaraschool

Melle (directeur kindcentrum Haarzicht/Kees valkensteinschool): ,,Ik mocht met enkele collega’s naar inclusief kindcentrum De Vaart. Wat me hier raakte (én op De Nieuwe Draai én op bestuursniveau), was dat íedereen de opdracht leek te voelen om er voor álle kinderen in de wijk te zijn.’’

,,Dit scholenbezoek leverde ook bevestiging op: we doen ook op onze ‘Kees’ en kindcentrum Haarzicht (onbewust) al mooie dingen voor kinderen die een specifieke hulpvraag stellen. We mogen best ook die mooie dingen explicieter vieren volgens mij. We spraken dan ook af dat de ontwikkelgroep de komende bijeenkomsten juist organiseert op locaties van SPO Utrecht. Ik ben benieuwd!’’

Anje-Margreet (lid College van Bestuur): ,,Na de inleiding heb ik met een paar andere collega’s een bezoek gebracht aan De Nieuwe Draai, een vernieuwingsschool waar opvang en onderwijs volledig zijn geïntegreerd. Kinderen brengen de dag door in hun domein (0-3 jaar, 3-6 jaar, 6-9 jaar, 9-12 jaar), worden gestimuleerd hun leerroute veelal zelf te plannen en hebben hun eigen leerlijn, met instructies in kleine groepen.’’
,,Het was erg leuk om een kijkje in de keuken te krijgen bij een organisatie die opvang en onderwijs al zover heeft geïntegreerd en op vele terreinen probeert inclusief te handelen. Het biedt veel inspiratie om na te denken over hoe we binnen SPO Utrecht de doorgaande lijn voor alle kinderen verder kunnen versterken. Dit is ook een van de ambities in ons nieuwe koersplan.’’

,,Het was ook erg leuk om op werkbezoek te gaan met een groep collega’s die al een tijdje nadenkt over hoe we binnen SPO Utrecht inclusie kunnen versterken. Het leren van elkaar versterken, is immers ook een van onze ambities.

Linda (bestuurssecretaris):  ,,Blosse heeft als ambitie om de twee werelden van onderwijs en opvang zo veel als mogelijk te vervlechten en er één wereld van te maken. Om zo de knip tussen voorschoolse opvang, school en naschoolse opvang eruit te halen, om een doorlopende leerlijn te creëren en om zo kinderen rust te gunnen.’’

,,De bestuurder gaf ons een inkijkje in de complexe bestuurlijke processen en wat die allemaal teweeg brengen. Daarna gingen we het kindcentrum ‘De Nieuwe Draai’ in. Ik vond het mooi om te zien hoe hun sterke onderwijsvisie in alles is uitgewerkt: van personeelsbeleid tot gebouw, van gezamenlijk lunchen tot ‘de volgende stap maken wanneer de leerling eraan toe is’. Gezamenlijke verantwoordelijkheid én vertrouwen liepen als een rode draad door de dag en hun visie. Nu bedenken wat we hiervan en hiermee kunnen leren voor SPO Utrecht!’’

Evelien: ,,Het viel me op hoeveel beweegruimte kinderen krijgen op De Nieuwe Draai, letterlijk en figuurlijk. De kinderen volgen hun eigen programma door verschillende ruimten, ze worden hierbij begeleid door verschillende volwassenen, met veel interactie. Goed voor kinderen die het moeilijk vinden om de hele dag in een lokaal te zitten. En de domeingroepen die Anje-Margreet al noemde, bieden een zachtere landing in groep 1. De Nieuwe Draai kent drie momenten per jaar waarop wordt gekeken waar je aan toe bent als kind, heel flexibel en ook dat biedt veel ruimte.’’

,,Ik vond het heel fijn om samen met collega’s scholen te bezoeken, het geeft me ruimte in mijn hoofd. Aan het eind van de dag kwamen we tot heel mooie gesprekken, we hebben onze ervaringen uitgewisseld, zo’n bezoek geeft een heel andere dimensie, dat vond ik aanvullend en heel inspirerend.’’

Mariëlle Paul, minister van primair en voortgezet onderwijs en staatssecretaris Gunay Uslu van cultuur en media brengen de hele maandagochtend door op obs De Kaleidoskoop. Ze brengen goed nieuws mee: de succesvolle samenwerking tussen bibliotheken, scholen en voorscholen kan de komende drie jaar worden voortgezet en uitgebreid: er is 74 miljoen euro beschikbaar.

Maar de twee bewindslieden willen zich vooral goed laten informeren over hoe ‘de Bibliotheek op school’ in de praktijk functioneert. En dat lukt. Teams, leerlingen en ouders van de Anne Frankschool in Transwijk en De Kaleidoskoop in Kanaleneiland delen hun ervaringen graag.

Leescoördinator Rigoberta Meijia Sian nodigt Paul en Uslu uit voor de boekenkring in groep 8 op De Kaleidoskoop: tien minuten boekpromotie, steeds weer anders. Rigoberta tilt een tipje van de sluier van de inhoud van drie boeken op, maakt de kinderen nieuwsgierig, vraagt dan welk boek ze zouden willen lezen en waarom. Die zeggen: ,,Die, want de slechterik ziet er best wel cool uit.’’ ,,Dat klinkt heel spannend, je denkt, ‘waar zou de sleutel zijn?’ ,,… want het lijkt me helemaal niet fijn, als je onsterfelijk bent, raak je je vrienden kwijt.’’ Minister Paul vindt de boekenkring leuk: ,,Dit maakt kinderen nieuwsgierig!’’ Rigoberta vertelt dat ze nu juist bewust drie boeken besprak, die kinderen zelf niet snel op de cover zouden kiezen.

Aan de ronde tafel in de bibliotheek zijn Uslu en Paul eerst vooral nieuwsgiering naar wat de kinderen en de ouders te vertellen hebben. Nadia Ftachi (moeder van leerlingen op de Anne Frankschool): ,,Mijn zoon had moeite met rekenen, dus ik dacht, laat hem toch rekenen. Tot hij in een som las ‘het regende pijpenstelen’. Hij vroeg mij, is dat veel? Is dat weinig? Ik realiseerde me, lezen is voor elk vak heel belangrijk.’’

Annemarie Arkesteijn, leescoördinator op de Anne Frankschool, wijst trots naar de moeders die alles regelen in hun  ‘mooiste bibliotheek van Nederland’. ,,Zij runnen de bieb. En ze zijn streng hoor!’’ De Anne Frankschool betrekt ouders heel nauw bij het lezen van hun kinderen, want leesplezier creëren is voor 40 procent afhankelijk van de thuissituatie. Dus in de onderbouw van de Anne Frankschool bereiden ouder en kind samen een boekenkring voor. ,,Hoe geweldig, om samen met je vader of je moeder een boekenkring in jouw eigen klas te geven.’’ En in groep 5 tot en met 8 bereiden leerlingen thuis een literaire boekbespreking voor, die ze ook samen met hun vader of moeder geven in hun klas.

,,Indrukwekkend, wat jullie samen doen,’’ vindt onderwijsminister Paul. Hoe belangrijk lezen is, weten minister Paul en staatssecretaris Uslu wel. Beiden weten ook als geen ander hoe lastig dat soms is, als je thuis ook opgroeit met andere talen. Paul heeft Pakistaanse wortels en Uslu Turkse. Minister Paul: ,,Ik sprak geen Nederlands toen ik naar de kleuterschool ging.’’

Ze constateren blij dat het opgroeien met meer talen, zoals zijzelf deden, nu als een rijkdom wordt gezien, informeren naar de beschikbaarheid van goede kinderboeken in verschillende talen en geven tips uit ervaring met hun eigen kinderen. Uslu: ,,Als je leest over de Oudheid, pak er dan een Bosatlas bij: verhalen uit de Oudheid spelen vaak in landen van herkomst van mensen. Die link heeft mijn dochter ook geholpen bij het lezen.’’

Gesprekleider Anko van Hoepen (voorzitter college van bestuur SPO Utrecht) hoort alle goede ervaringen en vraagt zich hardop af: ,,Hoe houd je dit in stand? Continuïteit is zo essentieel. Dit is een voorziening die niet mag verdwijnen, het is verschrikkelijk als dit wat nu is opgebouwd, kapot gaat.’’

Onderwijsminister Mariëlle Paul: ,,Deze hartenkreet nemen we mee. Ik weet ook wel dat in het onderwijs wordt gesproken over een subsidieconfetti: we hebben duurzame financiering nodig. Alle informatie die we vandaag hier ophalen, nemen we mee, dit gaat naar de coalitietafel van de nieuwe regering.’’ Gunay Uslu: ,,Er wordt momenteel onderzoek gedaan naar een duurzame inbedding van de Bibliotheek op school. We denken na over de toekomst’’

Deirdre Carasso, directeur Bibliotheek Utrecht heeft ervaren dat de Bibliotheek op school ook functioneert als een vliegwiel. Zij benadrukt dat mediawijsheid, ook een zeer belangrijk aspect van lezen, hierin wordt meegenomen.

Met de 74 miljoen euro die nu beschikbaar komt, kunnen landelijk concreet 1800 kinderdagverblijven en scholen in het primair onderwijs, het vmbo en het praktijkonderwijs voor het eerst gaan samenwerken met de bibliotheek. Daarnaast kunnen ruim 6.000 kinderopvanglocaties en scholen hun bestaande samenwerking met de lokale bibliotheek verder uitbouwen.

De Bibliotheek op school biedt (extra) ondersteuning van zogenoemde lees- mediaconsulenten. Deze deskundigen helpen leerlingen bijvoorbeeld bij het uitzoeken van een boek dat bij hen past, ondersteunen bij het organiseren van leesactiviteiten en ze kijken met schoolteams wat er nodig is om leerlingen sneller een boek te laten pakken. Ook kunnen ze ondersteunen als een school een leesplan wil opstellen en helpen bij het opbouwen of uitbreiden van een bibliotheekcollectie. Scholen die dit het hardste nodig hebben omdat ze relatief veel leerlingen hebben met een risico op leerachterstanden, krijgen extra ondersteuning.

 In Utrecht vergroot deze intensieve samenwerking tussen lokale bibliotheken, scholen én ouders aantoonbaar het aantal kinderen dat leest en vooral ook, het aantal kinderen dat plezier heeft in lezen. Aan het eind van dit jaar doen in Utrecht 40 scholen mee. Het project bereikt 9000 leerlingen en 500 leraren. Veertien van die 40 scholen zijn openbare scholen voor primair onderwijs, die horen bij SPO Utrecht.

Lees hier het volledige persbericht van het ministerie van onderwijs.

De teams, ouders, leerlingen van De Kaleidoskoop (links) en de Anne Frankschool (rechts) samen met wethouder, minister en staatssecretaris.

Regelingen genoeg: SPO Utrecht heeft een regeling ongewenste omgangsvormen, een integriteitscode, een klokkenluidersregeling, een pestprotocol, ect. De regelingen, protocollen en andere reglementen actualiseren we dit jaar het beleid. 

 Door Barbel Roeleveld en Joost van Dijck

 Regelingen, protocollen, codes, etc. zijn nuttig en nodig, want ze geven jou bescherming en duidelijkheid als er iets mis is. Maar wat kan er mis gaan in de praktijk? De twee externe vertrouwenspersonen van SPO Utrecht zijn Barbel Roeleveld en Joost van Dijck.

De twee externe vertrouwenspersonen zijn er voor:

1. Ongewenste omgangsvormen en
2. integriteitsschendingen.Heb je een ervaren van of heb je iets geconstateerd, dan is het goed te weten dat we er voor jou zijn.

Binnen SPO Utrecht onderscheiden we een drietal doelgroepen:

1. Alle medewerkers (ook de uitzendkrachten, freelancers, inhuurkrachten en vrijwilligers).
2. Ouders en
3. Kinderen

Iedereen kan ons laagdrempelig benaderen tot zelf een jaar na afloop van het dienstverband of schoolcarrière.

Grofweg kent de externe vertrouwenspersoon een drietal taken:

1. Opvang
2. Voorlichting en
3. Gevraagd en ongevraagd advies.

Waarmee kan je bij de vertrouwenspersoon terecht?

Barbel benoemt dat er grofweg vier soorten van ongewenst gedrag zijn:

1. (Seksuele) intimidatie
2. Intimidatie
3. Pesten en
4. Agressie

Hierbij staat de ervaring van de melder centraal.

Joost vult aan dat de ervaring van de melder centraal staat. Bijvoorbeeld als iemand zich onheus bejegend voelt door een collega, want ‘hij noemde me een slavendrijver’. Hoe onschuldig ook bedoeld, de impact kan groot zijn. Helemaal bijvoorbeeld als er sprake is van een andere culturele achtergrond. Ook ontvangen we regelmatig meldingen over plagen en pesten. Natuurlijk mag je weleens een grapje maken. Het wordt anders als grappen een structurele vorm aannemen je de intentie hebt om iemand pijn te doen of belachelijk te maken.

Integriteitsschendingen gaan over het overtreden van wetten en regels, bijvoorbeeld als je iemand een graai in de kas doet en de organisatie de dupe is of andere strafbare feiten (in de ruimste zin van het woord). Eigenlijk kun je zeggen: bij integriteit draait het om ‘fatsoenlijk’ gedrag. Deze integriteitsschendingen komen gelukkig relatief weinig voor.

Hoe werkt het nu in de praktijk?

Barbel vertelt: ‘Je  weet nooit wie er belt en wat de oplossing is voor die persoon. Vaak is het begin een kluwen van informatie. Iemand belt en zegt: luister, wat mij is overkomen…

Soms is het al genoeg als iemand zijn verhaal kwijt kan, dat iemand die je niet kent meeluistert.’

‘Mocht er meer nodig zijn, dan gaan de met de beller op zoek hetgeen wat voor hem of haar passend is. Waar heb je het meeste aan? Wat kunnen we doen? Wat heb je nodig?

Soms is er behoefte om het gesprek samen voor te bereiden. Desgewenst gaan we ook mee naar het besprek. We zijn geen bemiddelaar. We steunen de melden daar waar nodig is bieden de helpende hand als het lastig wordt.’

Te allen tijde stimuleren we de melder om het gesprek aan te gaan. Zaken die soms ingewikkeld lijken, kunnen met het goede gesprek vaak eenvoudig worden opgelost.

Joost benoemt dat als er rode draden te zien zijn in de meldingen, dan geven – voor zover mogelijk – gevraagd of ongevraagd advies aan het management. Dit stuk valt onder de derde taak van de vertrouwenspersoon.  Ook rapporteren we anoniem eens per jaar aan het management. Daarbij gaan we op zoek naar de rode draad en doen verbetersuggesties.

Hoe vaak worden jullie eigenlijk gebeld?

 ‘Dat wisselt sterk’ zo geeft Barbel aan. ‘Traditioneel zijn er rustige periodes en drukkere periodes. Voor SPO Utrecht weten we nog niet hoe druk het is. Wij zijn afgelopen april pas begonnen. In de voorgaande jaarverslagen is te lezen dat er in 2021 in totaal 14 meldingen en dat jaar daarvoor 10 meldingen gedaan zijn.

Moet je nu altijd naar de vertrouwenspersoon of kan je zelf ook iets doen?

Met mooiste is als mensen er samen uitkomen. Dit wordt dat ook altijd gestimuleerd.

Mocht dit (nog) niet lukken, dan zijn we er voor jou.

Daarnaast creëer je een veilige werk-/schoolcultuur ook zelf. Regelmatig het gesprek aangaan – preventief -, hoe doen we de dingen die we doen? En is iedereen hier nog oké? Voorkomen is immers beter dan genezen.

Alle collega’s die met jonge kinderen werken, zijn welkom bij de masterclasses Het Jonge Kind van SPO Utrecht! Want of je nu een zeer ervaren, tevreden juf bent of juist een starter of een ondersteuner, of jouw school in een krachtwijk staat of in Utrecht Oost, of je werkt op een school voor speciaal onderwijs: Jessica Geldof weet zeker dat iedere collega hier nieuwe praktische kennis en inspiratie opdoet.

Dus het zou geweldig zijn als collega’s van álle 38 scholen van SPO Utrecht deelnemen aan deze eerste masterclass. Wat een kennis en ervaring dán samenkomt aan de Orteliuslaan!

Dinsdagmiddag 21 november om 15.30 uur is de eerste van een serie masterclasses Het Jonge Kind en deze editie gaat over ‘Zin in lezen’. Meld je aan: jessica.geldof@spoutrecht.nl

Initiatiefnemer is Jessica Geldof, directeur van obs Jules Verne, samen met jonge kind-specialist Astrid Zimmerman en beleidsadviseur onderwijskwaliteit Evelien van Lunteren.  ,,Voor startende leerkrachten is deze bijeenkomst sowieso interessant en ik weet zeker dat ook zeer ervaren collega’s, zoals onze eigen Astrid Zimmerman, nieuwe inspiratie en kennis opdoen. Deze masterclass biedt namelijk een nieuwe manier van kijken naar leesonderwijs,’’ vertelt Jessica. ,,Hóe inspireer je kinderen om te gaan lezen? Het gaat om het creëren van intrisieke motivatie, dat is echt anders dan voorheen. De masterclass geeft je als leerkracht praktisch toepasbare kennis.’’

Later dit schooljaar volgen nog twee masterclasses voor collega’s die in de onderbouw werken. De andere thema’s zijn twee- en drietalig onderwijs ( op 5 maart) en peuteronderwijs (op 21 mei). Jessica: ,,De groep kinderen die de basisschool binnenkomt, wordt diverser. We hebben te maken met kinderen uit drietalige gezinnen, zij spreken bijvoorbeeld Oekraïens, Russisch en Engels, maar nog geen Nederlands. Hoe gebruik je dat als kracht? Hoe zet je die taligheid van kinderen in?’’ En over de masterclass in mei: ,,We hebben op school maar weinig kennis over het aanbod in de voorschoolse educatie en kinderopvang. Het instroomniveau van peuters wordt lager, dat is een landelijke ontwikkeling. We hebben dan kritiek op de kwaliteit van de vve, maar is dat terecht? Hoe ziet een dag op de vve er uit?’’

Centraal bij alle SPO Utrecht-masterclasses staat: ‘wat is goed onderwijs voor het jonge kind?’ Jessica: ,,Het is zo tof om elkaar te ontmoeten en ervaring uit te wisselen, want er gebeurt zoveel goeds op veel scholen van SPO Utrecht. Het is mooi om die uitwisseling op gang te brengen met deze masterclasses. We willen echt meer aandacht voor onderwijs aan jonge kinderen binnen SPO Utrecht.’’

UKK

De start van de masterclasses Het Jonge Kind voor alle leraren bij SPO Utrecht, komt op een goed moment. Net na de lancering, vlak voor de herfstvakantie, van het vernieuwde UKK: het Utrechts Kwaliteitskader Jonge Kind’. Het UKK biedt handvatten voor onderwijsprofessionals, en verenigt alle betrokkenen in de stad, van gemeente en schoolbesturen en kinderopvangorganisaties tot scholen, in een gezamenlijke missie: gelijke kansen voor ieder kind. Iedere leerkracht wordt geacht het vernieuwde UKK te kennen en met je deelname aan deze masterclasses maak je hiermee een goed begin. Want de thema’s van de masterclasses passen bij de inhoud van het vernieuwde UKK.

De masterclasses zijn een opvolger van het SPO Utrecht-netwerk Het Jonge Kind, ze bieden praktisch toepasbare kennis voor de leerkracht.

Tevreden blikt Rob van der Westen terug op het landelijk congres ‘Duurzame en gezonde scholen 2023’ in Utrecht, waar hij eerder deze week dagvoorzitter was. ,,Dit heeft Utrecht op een positieve manier op de kaart gezet,’’ concludeert de beleidsadviseur huisvesting van SPO Utrecht. ,,De schoolbesturen en de gemeente trekken in Utrecht al sinds 2006 met elkaar op. Dat werpt zijn vruchten af. Samenwerking was de rode draad tijdens het congres.‘’

Belangrijk thema was het verbeteren van het binnenmilieu van scholen. En dan niet vanuit de theorie, maar door ervaringen uit te wisselen uit de dagelijkse praktijk.

Want ook alle scholen van SPO Utrecht hebben nu dan wel de wettelijk verplichte CO2-meter in elk lokaal hangen, maar wat doe je als die de hele dag rood uitslaat? Een zakdoekje over de CO2-meter leggen is natuurlijk niet de oplossing (waar gebeurd!).

Het ventilatiesysteem 24 uur per dag voluit laten draaien, zou de meters wel in het groen kunnen zetten, in bepaalde situaties. Maar hieraan kleven belangrijke bezwaren. Het energieverbruik stijgt fors en dat is natuurlijk juist niet de bedoeling. 24/7 de ventilatie laten draaien kost geld, dat niet wordt bekostigd door de overheid (die de CO2-meters verplicht stelde). En, ook niet onbelangrijk, buren kunnen er veel last van hebben als de school dag en nacht het ventilatiesysteem laat loeien. Op een aantal scholen is sowieso een forse investering nodig om het binnenklimaat acceptabel te houden.

Het doel is natuurlijk toch om een prettig en gezond werkklimaat in de scholen te creëren, met frisse lucht voor leerlingen en collega’s. Dus bij SPO Utrecht brengt Jos Boon in kaart welke maatregelen hiervoor nodig zijn en vooral ook: wat die gaan kosten. Dan komt ook het andere belangrijke thema van het congres aan de orde: duurzaamheid.

Utrecht geeft het goede voorbeeld. Hier in de stad is afgesproken dat de schoolbesturen het rendabele deel van duurzame investeringen zelf bekostigen. De gemeente dekt het onrendabele deel van duurzame investeringen aan schoolgebouwen. Dit zou mogelijk ook een financiële oplossing kunnen bieden voor de extra kosten die het realiseren van een goed binnenklimaat met zich meebrengt.

Kortom: het is een onderwerp dat de komende jaren zeer actueel blijft. Want we hebben het warm in de zomer! Het zal ongetwijfeld extra geld kosten om de binnentemperatuur acceptabel te houden als het buiten 30 of 35 graden Celsius is…

Wil je meer weten? Lees hier het verslag van de dag in Stedebouw & Architectuur

Wat een prachtige, uitnodigende bibliotheek, pal naast de voordeur van de Luc Stevensschool! Vandaag wordt deze ‘bibliotheek in school’ officieel geopend, maar de afgelopen week is-ie natuurlijk al intensief in gebruik genomen door de leerlingen: het is immers Kinderboekenweek. ,,Er is nog nooit zoveel gelezen als afgelopen week,’’ vertelt directeur Jolande Bastmeijer trots aan de vele aanwezige ouders en gasten.

Samra uit groep 1-2 mag het gouden lint doorknippen, met een gouden schaar van een gouden kussen. Ze stikt bijna van opwinding, maar ze doet het geweldig, samen met Dennis de Vries, Utrechts wethouder jeugd.

(foto’s: Annelieke Vogelaar)

Eregast vandaag is Luc Stevens (82), hoogleraar orthopedagogiek en naamgever van de school. Zijn korte toespraak voor de leerlingen, gaat natuurlijk over lezen.

,,Beste jongens en meisjes. Alle grote mensen die hier staan, kunnen lezen. Ze lezen omdat het nodig is. En soms omdat ze het leuk vinden. Jongens en meisjes: lezen is niet altijd makkelijk. Er is maar één manier om het te leren: door te lezen. Maar het mooie is, dat je van lezen kunt gaan houden. Het is niet zoals met zwemmen, zwemmen hoef je maar een keer te leren en dan kun je het de rest van je leven. Lezen moet je blijven doen. Ik hoop dat lezen bij je blijft, je leven lang, met zo’n mooie bibliotheek krijg je er vast wel plezier in.’’

Dennis de Vries begint zijn optreden met een opsteker voor de kinderen, die inderdaad wel heel voorbeeldig stil en aandachtig zijn. ,,Wat kunnen jullie goed luisteren! Ontzettend knap!’’ Hij leest voor uit het boek ‘De wolf die uit het boek viel’ van Thierry Robberecht en dat doet hij met verve.

Deirdre Carasso, directeur van de Utrechtse bibliotheken, vertelt dat dit al de 36^ste bieb op school in Utrecht is, en de eerste ‘Bibliotheek op school’ in een sbo-school.

Hoogleraar Luc Stevens overhandigt na afloop een cadeautje voor de school aan Jolande Basmeijer.  Vooraf vertelde hij: ,,Dit is de enige school in Nederland die mijn naam draagt. Vroeg was het gebruikelijker dat scholen naar mensen uit de wetenschap werden genoemd, ik probeerde in mijn werk altijd aan te sluiten bij de praktijk op school. Ik ben er trots op dat deze Luc Stevensschool er juist is voor de kinderen die niet in het regulier onderwijs worden verwacht. Als je als kind bepaalde scores niet haalt of je je niet gedraagt zoals verwacht, dan moet je weg. Het hele schoolsysteem is niet flexibel, dat blijft nog steeds zo, en dat spijt me. Want ons onderwijs is er voor de kinderen.’’

Stralend pakken Alex en Sabela een grote schaal fruit in de keuken. Die gaan ze samen met de andere kinderen uit hun groep lekker helemaal leegeten, bij een glaasje water. Faysa Elsherbiny (rechts) maakt elke ochtend voor alle leerlingen van Lux een schaal fruit klaar, de hele keuken geurt hier naar de appels, nectarines, bananen die zij wast, pelt en snijdt. Rond tien uur halen de kinderen fruit op voor hun eigen groep.

Pilot LunchMaatjes

,,Onze leerlingen hoeven geen tussendoortje en geen lunch mee te nemen van huis. We eten hier tussen de middag allemaal met elkaar, sinds we LunchMaatjes hebben,’’ vertelt directeur Varenka Bunt-Schilp (links) enthousiast.

Lux is de pilotschool van SPO Utrecht die een jaar lang mag meedraaien met Lunchmaatjes en dat bevalt uitstekend. De pilot wordt bekostigd door de gemeente Utrecht en het Jeugdeducatiefonds.

Varenka: ,,We hebben de hoop en de wens dat de gemeente de komende jaren structureel geld beschikbaar stelt voor LunchMaatjes. Want de meeste kinderen eten nu echt hartstikke goed en gezond, dat werpt zeker ook op de lange termijn zijn vruchten af. Peer-pressure zorgt ervoor dat kinderen eten wat hun vriendje eet. Als ze vragen ‘wat is dat?’, mogen ze meteen proeven. Kinderen ervaren nu zelf wat goed, gezond en gevarieerd eten is. En deze lunch op school steunt ouders thuis ook in de portemonnee. We hebben ouders met foto’s laten zien wat de kinderen opscheppen, zij waren verrast te zien wat ze bij ons eten.’’

Heel erg leuke uitdaging

Varenka is nu bijna een jaar directeur van Lux speciaal onderwijs, daarvoor had ze hier al de dagelijkse leiding als adjunct. Hoe bevalt deze nieuwe functie haar? ,,Ik vind het heel erg leuk,’’ verklaart ze vol overtuiging. ,,Hoewel het best een uitdaging is, als startend directeur van een school met een gebouw dat ingrijpend wordt ‘vernieuwbouwd’, twee keer moet verhuizen en die tegelijk heel hard groeit.’’

,,De groei is gigantisch, ik had tot vorig jaar de leiding over negen groepen, afgelopen maart kwamen er twee groepen bij, in mei nog een en als alles goed gaat in januari hopelijk nog een. Dan zijn we de helft groter! We groeien van 90 naar 135 leerlingen, van negen naar dertien groepen in een jaar tijd.’’

,,Het is een uitdaging, maar ik voel me gezien en gewaardeerd, in het directeurenoverleg (DOPO), door het CvB, het stafbureau: zij staan voor me klaar, ik kan bij ze terecht. Want als je dit werk voor het eerst doet, heb je natuurlijk vragen. De persoonlijke begeleiding door Ronald Goosen is fijn. Ik heb zojuist mijn beoordelingsgesprek gehad, in een intensief ontwikkelingstraject met het CvB. Dat zijn leuke, warme gesprekken: open en inhoudelijk.’’

,,Mijn werk is leuk en ik ben ontzettend trots op ons team, mijn collega’s die met zoveel passie en enthousiasme werken. Als er bijvoorbeeld mensen ziek zijn, denken ze mee (als ik daarheen ga, dat doe, samen met haar…), zo kunnen we meestal samen voorkomen dat klassen naar huis moeten worden gestuurd.’’

 Vacatures vullen maar hoe?

Personeel vinden voor deze groeiende school is een wel grote opgave. Lux speciaal onderwijs heeft twee fte’s vacant voor een leerkracht (inclusief de extra groep die in januari moet starten) en heeft 1,5 fte aan vacatureruimte voor onderwijsassistenten. Drie gegadigden met serieuze interesse hebben onlangs een dagje meegelopen met onderwijsassistenten. Maar leraren vinden is nog lastiger. Twee collega’s werken tijdelijk fulltime in plaats van vier dagen en de intern begeleider stond voor de klas. Dat is geen oplossing voor een heel schooljaar, dus is een week geleden noodgedwongen alsnog een zzp’er aangetrokken, al is dit niet wat we bij SPO Utrecht willen. Daarom wordt op alle fronten bij SPO Utrecht gewerkt aan werving. Varenka: ,,Ronald Goosen , beleidsadviseur HRD, praat mee aan allerlei tafels. Onze schoolopleiders hebben een gesprek gehad met de lerarenopleidingen. Gek genoeg wordt een stage in het speciaal onderwijs helemaal niet meer standaard aangeboden in de opleiding, dat willen we graag weer veranderen en zij ook gelukkig.’’

Terug naar Zuilen

In het voorjaar van 2023 is Lux verhuisd naar Overvecht, naar een tijdelijk onderkomen aan de Boadreef. Zoals het er nu naar uitziet, keert Lux begin 2025 terug naar Zuilen. Fijn om nu al te weten dat ze hier nog ruim een jaar doorbrengen. Dat geeft rust, zegt Varenka. En het gebouw bevalt goed. Het is ruim en de vso-school die er eerst in zat, liet bijvoorbeeld een professioneel keukenlokaal achter. Handig voor de LunchMaatjes! Het in- en uitstappen van de leerlingen gebeurt hier via een bussluis op het plein, en dat blijft straks in de Stauntonstraat ook zo. Veel veiliger dan op straat.

Er komt extra hulp bij het verbouwingstraject om Varenka te ontlasten. Het scheelt veel tijd als zij de regelmatige (uren durende) bouwvergaderingen kan laten schieten. Op dit moment wordt hun eigen schoolgebouw aan de Stauntonstraat geheel vernieuwd en verduurzaamd met ruimte voor dertien groepen. Tegen die tijd dat het pand wordt opgeleverd is Varenka allang geen startend directeur mee, maar letterlijk en figuurlijk doorgewinterd in haar vak.

Ieder team op de scholen van SPO Utrecht ontvangt vandaag een bijdrage van het bestuur, waarmee alle leraren en medewerkers naar keuze samen lekker kunnen lunchen of borrelen. Een klein blijk van waardering voor het mooie werk dat wordt verzet op de basisscholen.

Vol trots leiden zes leerlingen van openbare basisschool Vleuterweide wethouder Lot van Hooijdonk en andere belangrijke gasten rond in hun nieuwe schoolgebouw en het groene schoolplein, nadat de oudste leerling, Waqas, samen met directeur Noortje Willems het rode lint heeft doorgeknipt. De jongste leerling, Mats, vond dat nog een beetje te eng, hij hield liever de hand van Noortje vast.

Vrijdag 29 september is het nieuwe schoolgebouw van obs Vleuterweide officieel geopend. Het is door het Utrechtse bureau EVA architecten ontworpen. Het schoolteam was betrokken bij het ontwerpproces en dat zie je: dit gebouw past helemaal bij het onderwijs dat hier nu, en in de toekomst, wordt gegeven. Binnen is het veilig, licht en prettig. Er is ruimte om samen te werken. Het groene plein én het gebouw zijn uitdagend, nodigen kinderen uit om te ontdekken en te spelen. Wie heeft er nou een volgroeide boom in de school? En een touwbrug naar de bieb?

Dominic, Rahul, Kiara, Nalyna, Emily en Jinthe weten de weg, want al sinds de meivakantie is hun nieuwe schoolgebouw in gebruik. ,,Ieder kind heeft hier een eigen kluisje, voor een jas, tas en gymspullen,’’ vertellen zij de wethouder en de andere gasten. ,,Bij elke drie of vier lokalen is een eigen leerplein. Bij groep 1, 2 en 3 kunnen de kinderen daar lekker spelen.’’ ,,En als we een boek in de bieb halen, lopen we over de touwbrug, met de hele klas,’’ klinkt het glunderend.

Karakter
Het nieuwe schoolgebouw is robuust en beschermend. Architect Daniël Biesheuvel houdt van baksteen. ,,Baksteen is echt bijzonder. Het geeft textuur en is van dichtbij interessant, veroudert ook ontzettend mooi. Het gebouw is aaibaar en prettig door de detaillering, terwijl het door de vorm en de verdiepte raamkozijnen aanvoelt als een stevige en geborgen plek waar kinderen zich veilig kunnen voelen.”

Beneden in de vide is een groot kookeiland, met veel ruimte voor leerlingen om bijvoorbeeld te koken. De jongste kinderen hebben hier rondom hun lokalen. De twee speellokalen kunnen worden samengevoegd en vormen dan met de vide een theaterzaal, bijvoorbeeld voor de afscheidsmusical van groep 8. Deze vide wordt ook gebruikt door ouders om samen koffie en thee te drinken, een praatje te maken. ‘Boven’ is voor de oudere kinderen, met lokalen gegroepeerd rond flexibele leerruimtes. Voor de leraren is daar een teamkamer met terras. De oudste leerlingen hebben boven een eigen ingang, via de grondwal die tegen het gebouw aanloopt.

Natuur
Het gebouw functioneert vrijwel energieneutraal. Schoolbestuur SPO Utrecht hecht daar zeer aan. De natuur is dichtbij de school met allerlei nestgelegenheid en beschutting en voedsel voor dieren, in de muren, in de wadi’s en de om het plein gelegen aarden wal bijvoorbeeld. Na schooltijd zijn ook andere buurtkinderen uit Vleuterweide hier welkom, want het grote speelplein wordt samen met de tegenovergelegen school en de gemeente ingericht tot een plek voor spel en sport en voor parkeren op gezette tijden. Hier komt nog een groots gezamenlijk kunstwerk, een zitbank, die ook door buurtbewoners wordt gebruikt. De onthulling volgt later.

Meegenieten of nagenieten van de Ocean Summer Party van SPO Utrecht?  De aftermovie is nu beschikbaar, dus kijk mee hoe ruim 1100 collega’s van 38 openbare scholen voor primair onderwijs in Utrecht, op 11 september 2023 hun grote personeelsdag beleefden. Belangrijk onderdeel was het presenteren van de nieuwe koers voor de komende jaren. Het eerste exemplaar van het koersplan 2023-2027 ‘Koersen op kansen’ is aangeboden aan Dennis de Vries, wethouder Jeugd. En daarna was er volop tijd voor verdieping, ontmoeting en ontspanning. Deze Ocean Summer Party eindigde in een groot feest. Kijk maar mee!

SPO Utrecht heeft in september 2023 haar nieuwe koers voor de komende jaren uitgezet. Het schoolbestuur van 38 openbare scholen in de stad Utrecht presenteert een sterke koers die duidelijk voortbouwt op wat al is gerealiseerd. Het motto is: koersen op kansen.

Vier bouwstenen geven richting en bieden houvast voor alle medewerkers in het primair openbaar onderwijs. Van college van bestuur, staf en directeuren, leerkrachten, ondersteuners en ouders, tot externe professionals met wie wordt samengewerkt. De vier bouwstenen voor alle grote en kleine beslissingen de komende jaren zijn:

* Breed vakmanschap verder brengen

* Goed werkgeverschap bieden op deze arbeidsmarkt

* Creatief organiseren en ontwikkelen

* Sterke stedelijke, wijkgerichte en onderlinge samenwerking

Het eerste exemplaar van ‘Koersen op kansen’ werd op 11 september in TivoliVredenburg aangeboden aan Utrechts wethouder Jeugd, Dennis de Vries. Hij was eerder leraar en directeur op obs Overvecht, een van de SPO Utrecht-scholen, en hij was later directeur van de stichting Vreedzaam. Dennis de Vries prees SPO Utrecht om haar koersvaste beleid in een stad vol uitdagingen. En om de focus op ‘wij’, op het ontwikkelen van veel meer dan alleen de cognitieve talenten van kinderen.

Lees hier alles over het koersplan ‘Koersen op kansen’ van SPO Utrecht.

Of bekijk de animatie!

Utrecht is dit jaar gaststad voor het jaarlijkse congres Duurzame & Gezonde Scholen, dat op 11 oktober plaatsvindt in De Fabrique. Terecht, want er vinden mooie ontwikkelingen plaats in Utrecht tussen schoolbesturen en gemeente. En het congres is zeer actueel, nu uit recent onderzoek blijkt dat landelijk gemiddeld ruim 40 procent van de gebouwen in het primair onderwijs niet aan de eisen van gezonde scholen voldoet. Werk aan de winkel dus!

Anko van Hoepen (voorzitter CvB van SPO Utrecht) opent het congres namens de Utrechtse Onderwijs Agenda. En Rob van der Westen, beleidsadviseur huisvesting van SPO Utrecht, is dagvoorzitter. Keynote spreker is Wichert Eikelenboom, met een pleidooi om vooral alle oude processen in scholenbouw los te laten en zo ruimte te creëren voor ontwikkelingen die schoolgebouwen toekomstbestendig en flexibel maken. Tijdens drie keuzerondes kun je je de hele dag verdiepen in mooie voorbeelden.

Hier kun je het volledige programma bekijken.

Bij die voorbeelden is nu natuurlijk ook een aantal Utrechtse, want hier in de stad werken gemeente en schoolbesturen al jaren nauw samen aan het realiseren van duurzame en gezonde schoolgebouwen. Schoolbestuur SPO Utrecht is weliswaar voorloper in energieneutraal en duurzaam bouwen, maar er zijn gelukkig al veel meer voorbeelden die het delen waard zijn. Dus dit wordt een inspirerende bijeenkomst.

De architecten van obs Jules Verne (Brique Architecten) en die van de aankomende renovatie van het schoolgebouw voor vso Kromme Rijn College aan de Rubenslaan (EVA architecten) zijn opgenomen in het programma. Ook is er tijdens het congres aandacht voor ‘groene schoolpleinen’, verschillende scholen van SPO Utrecht leveren hieraan een bijdrage.

Wist je dat:

* Vrijwel alle scholen van SPO Utrecht met zonnepanelen in hun energie voorzien?

* SPO Utrecht in samenwerking met de gemeente energieneutrale scholen bouwt, waar bijna-energieneutraal verplicht is?

* Veel scholen van SPO Utrecht al voldoen aan de eisen van een goed binnenmilieu?

* SPO Utrecht bezig is het binnenmilieu en het energieverbruik van scholen online te monitoren, zodat gericht kan worden gestuurd op effectieve maatregelen?

* SPO Utrecht aanjager is van het streven van de gemeente om alle scholen in de stad aardgasvrij te maken?

Hoe SPO Utrecht werkt aan goed werkgeverschap, is onderwerp van de nieuwste Tjipcast. Drie collega’s worden hierover geïnterviewd door dr. Tjip de Jong. Hij is schrijver, docent, onderzoeker en maker van de populaire Tjipcast: podcasts met, door en over onderwijsvraagstukken. SPO Utrecht, werkgever van ruim 1100 professionals in het primair onderwijs, nodigde Tjip de Jong op 11 september 2023 uit tijdens de grote personeelsdag ‘Ocean Summer Party’ in TivoliVredenburg.

Interim-directeur Jasper Bunt, schoolopleider Karin Wessel en beginnend leerkracht groep 6 Fabiënne Gijzenij van obs De Klimroos schoven aan in de studio in de Pandora-foyer. Collega’s luisterden en keken mee tijdens de opnames. Onderwerp van gesprek: ‘Hoe bouwt SPO Utrecht aan een aantrekkelijke leer- en werkomgeving voor alle onderwijsprofessionals?’

Je kunt meekijken en luisteren bij de opnames via YouTube! Of luister hier naar de podcast zelf.

Gebrek aan begeleiding is een belangrijke reden voor beginnende leerkrachten om het onderwijs toch de rug toe te keren, blijkt uit onderzoek. Karin Wessel vertelt hoe bij SPO Utrecht de begeleiding is georganiseerd. Niet alleen beginnende, maar ook alle ervaren leraren kunnen hier rekenen op persoonlijke begeleiding en mogelijkheden om door te leren. Dit beleid is al jaren geleden in gang gezet. Op alle SPO Utrecht-scholen werken een of meer schoolopleiders en alle scholen zijn gecertificeerde opleidingsscholen voor studenten. Het kost natuurlijk moeite om, in tijden van personeelstekort hiervoor ruimte en tijd te maken, maar het belang ervan is evident.

Fabiënne Gijzenij: ,,Als je net voor de klas staat, wil je alles tegelijk. Ik had moeite met het overzien van alle leerlingen. Roel, onze schoolopleider op De Klimroos, kwam bij mij observeren in de klas, typte een verslag dat we bespraken. Roel zei: ‘kijk, dit en dit gaat al heel goed’. Zo merk je dat je een steeds betere leerkracht wordt. En het is heel fijn dat ik bij hem kan binnenlopen. Dit voelt niet als verplicht, maar juist als prettig.’’

Je kunt de hele podcast van 11 september beluisteren via deze link. Zelf zegt Tjip de Jong er dit over: ‘Ik zie Tjipcast als een digitaal platform waar ik met jullie (kijkers, luisteraars en gasten) nieuwe antwoorden en ongewone perspectieven verzamel op taaie vragen die ik tegenkom in de praktijk van alledag. Hoe meer je deze inhoud deelt in je netwerk, hoe beter. Learning by connecting!’

10 uur maandagmorgen, 11 september 2023. De 1100 collega’s van alle openbare scholen van SPO Utrecht beginnen hun werkweek in de Grote Zaal van TivoliVredenburg. Zovéél collega’s bij elkaar! Samen vullen ze de hele zaal.

Vandaag staat in het teken van ‘Ocean Summer Party’ en van de lancering van de nieuwe koers voor de komende jaren. Het programma van deze personeelsdag biedt inhoudelijke verdieping en vrolijke verstrooiing door het hele gebouw, in workshops, lezingen en evenementen voor alle medewerkers, ongeacht hun functie. Deze dag begint in de Grote Zaal en eindigt daar ook, met een feestband die vanzelf uitnodigt tot dansen.

Al meteen het eerste uur spatten plezier en enthousiasme er vanaf. De vragen van voorzitter CvB Anko van Hoepen (ga staan als je…) maken de stemming los, alle mensen van de 38 scholen van SPO Utrecht lijken wel samen een heel groot team te vormen. Bestuurders Anko van Hoepen en Anje-Margreet Woltjer willen het dan ook niet laten: ze maken een selfie op het podium met alle collega’s als prachtige achtergrond.

Koersplan

Anje-Margreet Woltjer introduceert met gepaste trots het koersplan ‘Koersen op kansen’ met deze animatie. De nieuwe koers werkt verder aan de koers die de afgelopen jaren is ingezet en die nog steeds als actueel positief wordt ervaren door de scholen. Ouders, schoolteams en leerlingen werkten mee aan het kiezen van de focus voor de komende jaren.

Utrechts wethouder Jeugd, Dennis de Vries, neemt het eerste exemplaar van het koersplan in ontvangst. Hij was eerder leraar en directeur op obs Overvecht, een van de SPO Utrecht-scholen, en hij was later directeur van de stichting Vreedzaam. Hij prijst SPO Utrecht om haar koersvaste beleid in een stad vol uitdagingen. En om de focus op ‘wij’, op het ontwikkelen van veel meer dan alleen cognitieve talenten van leerlingen en leraren.

Dan wordt Richard de Hoop voorgesteld als ‘professor’. Hij begint aan een onverstaanbare lezing vol ingewikkelde constructies en vakjargon, wat onmiddellijk leidt tot ongeïnteresseerd geroezemoes in de zaal. Zodra Richard de Hoop zijn vermomming laat vallen en zich ontpopt als inspirerend spreker, begaafd zanger en als heel druk en energiek jongetje (de trom), heeft hij aandacht van iedereen. Dit gaat over onze toekomst, ons team, onze school, onze collega’s, over hoe we samen ‘van klassiek naar jamming’ kunnen gaan. En dan blijken dik duizend collega’s van SPO Utrecht met elkaar een fantastisch (en zeer luid!) koor te kunnen vormen.

Twee leerkrachten van obs Tuindorp reageren enthousiast na de opening. ,,Heel leuk en verrassend,’’ vindt Leontien Hoog Venterink. ,,Een energiek begin dat alle ongemak weghaalt,’’ vertelt Cyrille Verkuijl.

Ieder zoekt zijn of haar weg naar de gekozen activiteiten, neemt iets te eten en te drinken, krijgt een ontspannen massage, maakt een praatje. Emine Gögüs, conciërge op OBO Spoorzicht: ,,Je krijgt zo op speelse wijze heel veel informatie.’’ Trots laat Emine de tegel zien die ze heeft beschilderd, als cadeautje voor haar dochter. ,,Ik vind deze dag heel leuk en gezellig. In de zorg hadden we dit niet.’’

In de foyer van Pandora maakt Tjip de Jonge (Tjipcast) een podcast over ‘hoe bouwt SPO Utrecht aan een aantrekkelijke leer- en werkomgeving voor alle onderwijsprofessionals?’ Drie collega’s van SPO Utrecht praten mee: interim-directeur Jasper Bunt, schoolopleider Karin Wessel en beginnend leerkracht groep 6 Fabiënne Gijzenij van obs De Klimroos.

Fabiënnes eigen schoolopleider (Roel Stassen) en haar directeur Joeri Baartscheer luisteren mee in de foyer, als ze enthousiast vertelt over de persoonlijke begeleiding die ze krijgt. Trots? Roel Stassen knikt: ,,Leuk om terug te horen. Wij hebben altijd gezegd: bij ons staat de leerkracht op nummer 1, als je heel veel begeleidt, krijg je een goed team en dan gaat het met de leerlingen ook goed.’’

SPO Utrecht zet al vele jaren veel in op tijd voor goede begeleiding en blijvende professionalisering van alle collega’s, de ervaren en de onervaren. Saskia de Jong, beleidsadviseur kwaliteit, is dan wel weer blij dat Jasper Bunt even later in de podcast benadrukt dat er steeds meer samenwerking en verbinding is met andere schoolbesturen en andere organisaties in de stad. ,,Niet alleen SPO Utrecht, ook de andere besturen doen het goed,’’ zegt zij.

Terugkijken op deze mooie dag kan via de aftermovie.

Ben jij een gedreven verandermanager met hart voor talentontwikkeling van de jeugd? Heb je ervaring met proces- en projectondersteuning in een politiek-bestuurlijke omgeving? En loop je warm voor een doelmatige inrichting en organisatie van bedrijfsvoerings- en samenwerkingsprocessen? Dan maken we graag kennis met jou.

Utrechtse Brede scholen spil in de wijk
Utrecht kent al sinds 2008 Brede Scholen. Een Brede school is een samenwerking van scholen met partners om ervoor te zorgen dat kinderen kansen krijgen om zich optimaal te ontwikkelen en goed op te groeien. Meestal gaat het om activiteitenaanbod in de wijk, verspreid over scholen en  bijvoorbeeld een buurthuis of een sporthal. Het activiteitenaanbod kan per Brede school verschillen. In netwerkverband werken organisaties samen vanuit een gedeelde visie en pedagogische aanpak, onder regie van het onderwijs. Op dit moment heeft Utrecht 10 Brede Scholen, waarbij ruim 40 verschillende scholen en meer dan 12.000 kinderen bij betrokken zijn.

Herziening van de doelstelling Brede scholen
De groei van, de verandering in de populatie van Utrecht en de toenemende kansenongelijkheid zijn aanleiding geweest om opnieuw te kijken naar alle inzet die wordt gepleegd om de jeugd gezond en veilig te laten opgroeien. Dat heeft geleid tot de afspraak dat  Utrecht ongelijk investeert als dat nodig is om kinderen gelijke kansen op een optimale ontwikkeling te bieden. Ook de doelstelling voor Brede scholen is in dat licht herzien:

We streven naar gelijke kansen door ongelijk te investeren. We zorgen dat kinderen* voor wie dit niet vanzelfsprekend is, een rijk en breed aanbod krijgen op cognitieve, sociale en emotionele ontwikkeling. Dat doen door we door inzet op cultuur, sport, ontmoeten, digitale vaardigheden en democratisch burgerschap, in verbinding met ouders en door verbinding tussen voorschools ontwikkelen, binnenschools en buitenschools leren. * 0-12 jaar (einde basisschool), uitnodiging om ook in Integrale Kindcentra te investeren.

Verandertraject: van ambitie naar realisatie
In schooljaar 2023 – 2024 moet de stap worden gemaakt van ambitie naar realisatie. Per augustus 2024 wordt de subsidie voor de Brede scholen volgens een nieuwe systematiek verstrekt aan scholen die hiervoor op grond van de herziene doelstelling in aanmerking komen.
Om dit proces van ambitie naar realisatie in de volle breedte te begeleiden, wordt per direct een verandermanager gezocht voor 20 – 24 uur per week. De huidige Brede Schoolcoördinatoren zijn geïnformeerd over het proces en bevraagd op hun behoeften in de transitieperiode.

Voorlopig tijdpad

• Oktober 2023: Vlotte kennismaking met het netwerk van direct betrokkenen bij de huidige Brede school (operationeel, tactisch en strategisch niveau);
• Oktober 2023: In samenspraak met direct betrokkenen opstellen van een concreet stappenplan voor de periode oktober 2023 – september 2024, met als resultaat dat in september 2024 de nieuwe stedelijk projectleider kan starten met de uitvoering van ‘Brede school nieuwe stijl’. Onderdelen van dit stappenplan zijn in elk geval:
  • verander- en relatiemanagement;
  • projectorganisatie, met als perspectief dat dit ontwerp ook de basis kan zijn waarop de stedelijk projectleider vanaf september 2024 voortbouwt. Het opstellen van een taakomschrijving en profiel en bijdragen aan de werving van een projectleider is hier onderdeel van;
  • bedrijfsvoering en financiën: een voorstel voor het inregelen van de uitvoering van een nieuwe subsidieregeling en de verantwoording daarvan, in samenspraak met de subsidieverlener, met een heldere begroting voor schooljaar 2023 – 2024 en een voorlopig bestedingsvoorstel voor de periode vanaf 2024;
  • communicatie: een voorstel voor het communiceren over de transitie en de voorbereiding op een nieuwe start met direct betrokkenen en op stedelijk niveau.
• Vanaf november 2023: Uitvoeren van dit stappenplan, in nauwe samenspraak met direct betrokkenen, en periodieke verantwoording aan de betrokken PO besturen en het PO besturenoverleg;
• Juni 2024: opleveren van een eindverslag met aanbevelingen voor de start vanaf september 2024.
• Augustus – september 2024: inwerken stedelijk projectleider.

Profiel verandermanager

De verandermanager die wij zoeken beschikt over kennis van en ervaring met:

• verandermanagement in het sociaal domein en de implicaties hiervan voor professionals, beleidsmakers en bestuurders, hun onderlinge relaties en verantwoordelijkheidsverdeling (governance).
• proces- en projectbegeleiding van implementatievraagstukken in een complexe en politiek-bestuurlijke omgeving en het optimaliseren van sa
• subsidietrajecten, de verantwoording hiervan en het inrichten van de bedrijfsvoering hierop.
• werkgever- en werknemerschap, leidinggeven en arbeidsvoorwaardelijke vraagstukken.

De verandermanager is:

• in staat om op het niveau van professionals, beleidsmakers en bestuurders te denken en verbindend te handelen.
• uitnodigend, energiek, ondernemend.
• daadkrachtig en proces- en resultaatgericht.
• bestuurlijk, relationeel en organisatorisch sensitief.
• communicatief vaardig op alle niveaus.
• een snelle werker.

Interesse?

Voor deze opdracht wordt een uurtarief tussen € 110 – 130 exclusief BTW gehanteerd.

Heb je belangstelling en ben je beschikbaar voor 20 – 24 uur per week? Stuur dan uiterlijk 15 september je CV en motivatie aan Johan Beijen, j.beijen@pcouwillibrord.nl, contactpersoon namens de gezamenlijke penvoerders. Gesprekken vinden plaats in de week van 18 september, waarna gunning zo spoedig mogelijk plaatsvindt.

Academisch opgeleide leerkrachten in het primair onderwijs zoeken extra uitdagingen, die passen bij hun competenties. Dat weten we uit de literatuur en uit gesprekken met collega’s. SPO Utrecht wil aan die behoefte tegemoet komen, terwijl we tegelijk ook deze leerkrachten voor de groep heel hard nodig hebben. Eind vorig schooljaar nodigden we daarom vijf ervaringsdeskundige, academisch opgeleide collega’s uit voor een uniek ‘rondetafelgesprek’ met een zelfgemaakte lunch op obs Tuindorp. Hoe kunnen we deze inspirerende academische collega’s behouden voor ons onderwijs? Wat zijn hun ervaringen in de praktijk? Het werd zo’n bijzondere middag, met zulke interessante uitspraken, dat we die graag met jullie delen. Laat je meevoeren in het meanderende gesprek hieronder en geniet ervan!

Ook academisch opgeleide leerkrachten zijn van harte welkom bij SPO Utrecht. Hun onderzoekende, vragende en actieve werkhouding past immers goed bij onze lerende cultuur en ons streven naar meer diversiteit in teams. Lees hier: Wat maakt werken bij SPO Utrecht aantrekkelijk voor jou?

RONDETAFELGESPREK

OVER HET WERKPLEZIER

VAN ACADEMISCH OPGELEIDE LERAREN

BIJ SPO UTRECHT

Eerst even voorstellen:

Brechtje Poldermans (23), leerkracht in de Starterspool, werkt op verschillende scholen van SPO Utrecht. Ze is afgestudeerd ALPO, wil beginnen aan een master bestuurs- en organisatiewetenschappen en werkt nu aan een onderzoek over het behouden van onderwijsprofessionals voor het Utrechtse onderwijs, samen met andere academische leerkrachten, via Utrecht Leert. Ambitie: ‘Onderwijs verbeteren, door het grotere geheel van theorie toe te passen in de praktijk van het lesgeven.’

Andrea Steenhuis, afgestudeerd als eerste lichting ALPO, volgde daarna een universitaire master onderwijspedagogiek. Is sinds 2011 werkzaam op obs De Klim. Ze is daar nu verantwoordelijk voor ontwikkelingsgericht onderwijs en is taalspecialist (twee dagen) en geeft les (twee dagen). Ontwikkelde als broker bij WOU het digitaal portfolio voor De Klim, is betrokken bij BAB (de beroepsvereniging voor academisch opgeleide leerkrachten). Ambitie: ‘In de praktijk en voor de klas blijven, verdieping zoeken in onderwijs en kwaliteit verbeteren.

Lotte Bakker (37), sinds vier jaar directeur van obs Tuindorp, deed de universitaire master orthopedagogiek, was intern begeleider. Obs Tuindorp doet al jaren mee aan onderzoek naar werkgeluk en is onlangs beloond als ‘beste werkplek voor academische leerkrachten’. Ambitie: ‘Collega’s op school steeds nieuwe kansen geven om het voortouw te nemen.’

Gijs Berkhout (22), is student in het laatste jaar van ALPO. Hij loopt stage op de Prof. Kohnstammschool. Is ook LIO, werkt aan eindscriptie over burgerschapsonderwijs. Ambitie: ‘Blijven lesgeven, ervaring opdoen en van daaruit verbeteringen doorvoeren. Later, binnen een school of stichting, veel onderzoek doen om onderwijsproblemen evidence informed op te pakken.’

Saskia de Jong (50), beleidsadviseur onderwijskwaliteit SPO Utrecht. Studeerde na de pabo onderwijskunde, stond voor de klas, is directeur geweest en werkte als docent en teamleider op de Pabo. Is betrokken bij de Werkplaats Onderwijsonderzoek Utrecht (WOU), contactpersoon onderwijsonderzoek door studenten, maakt zich hard voor diversiteit in teams en wil dat academisch opgeleide leerkrachten een goede plek krijgen en behouden bij SPO Utrecht. Ambitie: ‘Alle talenten van mensen kunnen benutten, mensen met kwaliteit in het onderwijs houden.’

‘Een academisch opgeleide leerkracht moet eerst maar eens leren lesgeven’.

 Saskia: ,,Je hoort wel dat academische leerkrachten zich niet altijd serieus genomen voelen. Zo van: ‘Ga jij eerst maar eens vijf jaar het vak leren, focus op je klas. Daarna gaan we wel nadenken over wat je daarnaast kunt betekenen’ Merken jullie dat ook?.’’

 Gijs: ,,In de ALPO hoor ik ook dat mensen of voor de klas gaan staan of een master gaan doen en verder studeren. Maar onze docenten zeggen juist: ‘Doe het alsjeblieft allebei. Durf brutaler te zijn en zeg dat je dat allebei wil doen, want de combinatie is heel mooi. ‘’

 Brechtje: ,,Niet iedereen is bekend met wat je kunt als academische leerkracht. Soms weet een directeur het wel, maar de rest van het team niet. Afgelopen jaar mocht ik als LIO wel alles doen hoor, maar sommige collega’s zeiden: ‘Huh, zit jij ook al in die taalwerkgroep? En je bent ook dat onderzoek aan het doen? Moet jij niet focussen op het lesgeven?’ Ik zei dan: ,,Nee, ik kan en mag het allebei doen.’’

Andrea: ,,Ik krijg soms een beetje de kriebels van het hele woord ‘academische leerkracht’. Wij kregen in het begin van ALPO heel erg mee ‘jullie gaan het onderwijs veranderen, als een olievlek, strijd voor die plek’. Terwijl ik ook echt van mening ben dat je gewoon goed les moet kunnen geven.’’

Er is een takenpalet ontwikkeld voor academische leerkrachten. Hoe gebruik je dat?

Brechtje: ,,Met dit takenpalet kun je je mogelijkheden makkelijker concreet maken, het is belangrijk om dat bij meer mensen over te brengen. Ik vind het fijn dat docenten in de opleiding duidelijk tegen ALPO-studenten zeggen: ‘Jij kan dit. Je hoeft niet eerst een paar jaar alleen voor de klas te staan’.’’

Lotte: ,,Zou het ook zoiets kunnen zijn? Dat je wel verantwoordelijk bent voor een groep en vijf dagen voor de klas staat en daarnaast ook andere taken doet en je talenten benut? Zoals een ander het heel leuk vindt om sinterklaas te organiseren, naast het lesgeven, heb jij dan meer een taak op onderzoekniveau.’’

Gijs: ,,Ja, zo zie ik mijn eigen rol in het onderwijs het beste. Dat je echt voor je groep staat. Onderzoek doen, gebeurt gewoon op een andere schaal, met meer andere mensen.’’

 Talenten waarderen

Andrea: ,,Ik denk dat je heel goed moet kijken naar wat ieders talenten zijn, naar kennis, naar kunde, naar werkplezier. Zodat degene die goed kan organiseren die taken krijgt, en er dus ook plezier in heeft. En tuurlijk doe je af en toe iets wat je minder leuk vindt.’’

Saskia: ,,Heb je ambulante tijd nodig om dit te kunnen doen?’’

Andrea: ,,Bij ons worden de ambulante dagen zo verdeeld: wat staat in het jaarplan, hier gaan we aan werken, welke specialisten zijn er, wie gaat dat oppakken. Je moet het hele team meenemen, in coaching, scholing, in alles. Het thematisch onderwijs op De Klim kent geen methodes. Eerst ontwikkelde ik onderwijs nog samen met iemand, nu doe ik dat alleen. Ik hoefde niet in de sinterklaascommissie, dat deden anderen die dat wel graag deden. Inmiddels krijg ik er twee ambulante dagen voor, omdat is gebleken dat dat nodig is. Dus ik denk dat heel erg te maken heeft met de ambities van de school en met de ontwikkelingen die nodig zijn.’’

Gijs: ,,Dat academische geeft ons een andere rol, maar maakt ons niet beter.’’

Lotte: ,,Ja, maar ik wil dit wel zeggen: toen ik hier op school kwam werken, was ik de enige met een universitaire master. En toen werd ik gewoon als leerkracht ingeschaald bij het begin. Ik voelde me zo ondergewaardeerd, dat ik dacht, ik ga echt niet lang in het onderwijs werken, ik doe een paar jaar ervaring op en dan…  In de tussentijd is dat weer rechtgetrokken omdat je dan andere taken krijgt. Ik merk, nu ik zelf directeur ben, dat ik denk: is dit wel genoeg, waardeer je mensen wel genoeg? Kun je iets doen met wat niet per se geld is, maar in welke ruimte mensen krijgen?’’

Deze generatie leraren wil méér…

Lotte: ,,Ik merk, dat het ‘alleen voor de klas’ in het algemeen niet voldoende is, dat gezocht wordt naar ‘iets erbij’. ’’

Gijs: ,,Merk je dat alleen bij academische leerkrachten of bij alle leerkrachten?’’

Lotte: ,,Bij alle leerkrachten. Het hoort bij de generatie die nu gaat werken, een vrij nieuwe lichting, en daar zitten natuurlijk ook de ALPO’ers tussen. Het is wel interessant om te kijken hoe je dit meer ruimte kunt geven binnen de organisatie. Daar ligt een belangrijke taak voor de schoolleider.’’

… maar wat?

Lotte: ,,Ik denk dat mensen nog niet zo goed weten wat je dan naast het lesgeven kunt doen. En dat snel wordt gedacht, nou, dan laten we onderzoek doen door ALPO’ers, die dat presenteren, iedereen in het team luistert beleefd en dan ffftt, verdwijnt zo’n verslag weer in de kast. Het is natuurlijk wél heel mooi als jij als leerkracht echt onderdeel bent van zo’n groep. Of als er een vraagstuk ligt op school en er is een collega die zegt: hee, zal ik me daar eventjes een paar weken in vastbijten? Of, zal ik hiernaar het komend half jaar onderzoek doen, zodat we een gedegen keuze kunnen maken? Dat gebeurt nog heel weinig in het onderwijs denk ik.’’

Gijs: ,,Ja, dat vind ik zelf een mooie positie. Er is al superveel kennis over heel veel onderwerpen. Dat kan nog meer benut worden. Heel concreet voorbeeld: in ons laatste ALPO-jaar moeten we een advies geven aan de school op hun rekenbeleid. Op mijn school zijn ze bezig met het invoeren van een nieuwe rekenmethode. Wij hebben literatuuronderzoek gedaan naar de voordelen van de verschillende methodes en keken hoe die aansluiten bij de wensen van het team. We gaven aanvullende informatie, maar wel heel concreet en dat is de rol die ik superleuk vind. Want je helpt een school zo heel erg.’’

De rol van de academische leraar

Lotte: ,,We werken op obs Tuindorp evidence informed. Soms denk ik bij veranderingen: ‘Oe… dat gaat wel heel veel van ‘vol gas en aanpakken’, als collega’s al handen en voeten aan ideeën geven en allerlei stappen overslaan. Dan is een academisch opgeleide leerkracht echt van toegevoegde waarde. Dat de theorie een plek krijgt in ons onderwijs, is nu wel heel actueel. Ik denk dat jullie deze ontwikkeling wel meer vaart kunnen geven.’’

De factor tijd

Andrea: ,,Tijd is wel een belangrijke factor. Wij doen heel veel onderzoek op school zelf, daarvoor hebben we dus ook nooit een extern persoon nodig. Dat kan, omdat wij de ruimte krijgen om zelf die onderzoeken te lezen en kritisch kunnen zijn. Werkplaats Onderwijsonderzoek Utrecht (WOU) heeft ons hierbij enorm geholpen, omdat er gewoon tijd was. Ik heb weleens dagen artikelen zitten lezen en dat vindt het team oké, maar alleen omdat ze weten dat daar ook iets uitkomt. Omdat ik antwoord zoek op een vraag van het team. En ik ben toevallig degene die dat leuk vindt om te doen. Je hebt gewoon tijd nodig om goede beslissingen te kunnen nemen over je onderwijs.’’

Tijd voor ontwikkeling of toch invallen?

 Brechtje: ,,Ik denk wel dat dat het grootste vraagstuk is: tijd en ruimte. Wij deden tijdens de studie best wel intensief onderzoek, overdag op school. Ik was er vier dagen, soms vijf, daarvan waren drie onderzoeksdagen. Best wel vaak waren er zieken en dan kwam de directeur bij me: kun je voor de klas? Dan is het zo moeilijk om te zeggen ‘nee, want we moeten dat onderzoek doen’. Dat vond ik echt een uitdaging. En dan kon ik me nog verschuilen achter het feit dat het voor mijn studie was. Maar als je werkt, dan zeg je makkelijk, dan laten we dat onderzoek even, dit is nu belangrijker.’’

Saskia: ,,Het is de grote uitdaging: ruimte maken voor ontwikkeling. De rol die de directeur hierin heeft, lijkt me complex. Korte termijn oplossing of lange termijn oplossing: je wilt die persoon ook graag houden en door onderzoek je onderwijs ontwikkelen.’’

Andrea: ,,Ik merk dat ik een van de weinigen ben die op deze manier kan werken. Het heeft met de directeur te maken. Bij ons wordt die tijd heel bewust gecreëerd. De directeur valt vaker in dan ik. Bij ons staat er niet heel veel op de planning, we doen een beperkt aantal projecten per jaar.’’

 Vinden academische leraren ‘gewoon lesgeven’ wel interessant?

Andrea: ,,In mijn omgeving verwachtten mensen dat ik na vijf jaar wel klaar zou zijn met lesgeven. Na drie jaar, vijf jaar had ik zelf ook het idee dat ik het wel kon. Terwijl nu, na tien jaar, vind ik mezelf een betere leerkracht dan ik toen was.’’

Saskia: ,,Ik ben benieuwd: jij zegt ik doe twee dingen naast elkaar en je zegt ‘ik vind mezelf nu een betere leerkracht dan vijf of tien jaar geleden’. Draagt het een bij aan het ander? Of zijn het twee losstaande dingen, waarin je je beide ontwikkelt?’’

Andrea: ,,Allebei denk ik. Omdat ik die extra dingen kan doen, blijf ik het in het onderwijs leuk vinden. En ik kan daardoor ook dingen veranderen, of meewerken aan verbeteringen. Ik merk in de praktijk dat ik beter ben geworden in het lesgeven, puur door ervaring. Maar ik kijk nu ook anders naar onderwijs dan tien jaar geleden of vijf jaar geleden. Ik neem nu andere beslissingen, ga anders met collega’s om. Je ontwikkeling is echt anders.’’

Brechtje: ,,Je kunt van tevoren denken: nou weet ik hoe ik moet lesgeven, maar je groeit ook in die rol. Je weet nooit precies hoe je je ontwikkelt. Het zijn ook de kansen die je krijgt. Als je een kans krijgt waardoor je heel veel dagen iets anders kunt gaan doen, wil je dat een tijdje doen, maar misschien mis je daarna wel het lesgeven wel weer heel erg. Ik vind het wel belangrijk om de praktijk in de klas te blijven ervaren.’’

Wat kan een academische leerkracht doen naast lesgeven?

Gijs: ,,Onderzoek doen, of een rol als coördinator op je nemen. Ik denk dat er altijd wel problemen zijn of dingen die beter kunnen op school. De vraag is: waar kies je voor en wat is belangrijk. Dat verschilt natuurlijk ontzettend per situatie. Het takenpalet is goed omdat het overzicht biedt, maar het lijkt ook een beetje vanzelfsprekend.’’

Brechtje: ,,Ik denk dat het takenpalet je kan helpen als je gaat solliciteren.’’

Hoe kun je zelf je werkplezier vergroten?

Brechtje: ,,Ik denk dat je op zoek kunt gaan naar een school die al veel doet en je kunt zelf proactief zijn als je ergens wilt gaan werken. Staan jullie hiervoor open? Zodat je van tevoren al een beetje een beeld hebt voor je besluit op een school te gaan werken. Als een directeur zegt ‘nou dat gaan we niet doen’, dan heb je nu, omdat er lerarentekort is, de ruimte om te zeggen, dan ga ik naar een andere school. Dus zelf actief op zoek gaan en soms gaat er dan een balletje rollen.’’

Gijs: ,,Ik ervaar dat ook heel erg zo. Ik denk dat je gewoon op iemand af moet stappen en vragen ‘hee kan ik dit doen?’ Dan is er heel veel te regelen. Dat heb ik zelf ervaren. Het leek mij gewoon heel interessant om op stichtingsniveau te kijken naar een onderwijsprobleem. Hoe kan ik daar iets aan bijdragen? Of hoe kan ik leren daar aan bij te dragen? Ik heb toen een superleuk gesprek gehad met Saskia. Daarom zit ik denk ik ook hier, bij het rondetafelgesprek. Maar er zijn heel veel mensen die niet die stap zetten. Ik weet niet waarom, want er is wel heel veel mogelijk als je dat wél doet.’’

Academisch opgeleide leerkrachten zijn van harte welkom bij SPO Utrecht.  Hun onderzoekende, vragende en actieve werkhouding past immers goed bij onze lerende cultuur en bij ons streven naar meer diversiteit in schoolteams. Wat maakt werken bij SPO Utrecht aantrekkelijk?

* Al vanaf het begin in 2016 is SPO Utrecht actief betrokken bij de Werkplaats Onderwijsonderzoek Utrecht (WOU). Inmiddels hebben (academisch opgeleide) leerkrachten op dertien van onze scholen onderzoeken uitgevoerd naar vraagstukken uit hun eigen schoolpraktijk. Er komt een vervolg op WOU: het NRO-project  ‘Onderzoek dat werkt’. Een leerkrachtonderzoeker krijgt uren om binnen de eigen school te werken aan onderwijsontwikkeling op basis van onderzoek. Twee scholen van SPO Utrecht gaan meedoen.

* Via Utrecht Leert loopt een onderzoeksproject, naar ‘Wat maakt dat onderwijsprofessionals willen blijven werken binnen het onderwijs in Utrecht?’ Dit onderzoek wordt uitgevoerd door zes academisch opgeleide leerkrachten die ook voor de klas staan. Drie van hen werken op scholen van SPO Utrecht.

* SPO Utrecht is in gesprek over het pilotonderzoek ‘ontwikkelkracht’, een regionale samenwerking met Hogeschool Utrecht die onderwijsonderzoek stimuleert. Hier vind je meer informatie.

* De komende jaren besteedt SPO Utrecht aandacht aan het realiseren van meer diversiteit binnen schoolteams. Want samen werken we aan goed onderwijs: vrijwilligers, leraar-ondersteuners, vakdocenten en academisch opgeleide leraren, ieder draagt bij vanuit de eigen deskundigheid. We hebben goed werkgeverschap hoog in het vaandel. In ons nieuwe Koersplan dat op 11 september 2023 wordt gepubliceerd, kun je er meer over lezen.

* Onze directeuren staan open voor gesprek. Bekijk samen wat de mogelijkheden zijn, vertel wat je in huis hebt. Neem zelf het initiatief. Zoals Andrea. Zij brengt een groepje scholen bij elkaar dat ervaringen met onderzoekend leren uitwisselt. Je kunt een deel van een studiedag verzorgen voor je team.

* In onze interne netwerken ontmoeten specialisten van alle scholen elkaar, bij voorbeeld taalspecialisten, rekenspecialisten, ict’ers: hier kun je ook jouw deskundigheid delen.

Het nieuwe tijdelijke schoolgebouw van International School Utrecht is vanmiddag officieel geopend. Ruim duizend heel erg nieuwsgierige leerlingen kwamen met hun ouders naar school, omdat de deuren vanmiddag voor het eerst voor hen open gingen. Op het grote, zonnige plein was de menigte nog enorm groot, maar eenmaal binnen werd iedereen gastvrij opgenomen in het gebouw.

Hier is eindelijk volop ruimte voor ISU!

De rechtervleugel is voor oudere leerlingen (secondary school), de linkerkant voor de 4- tot 11-jarigen met de primary school en de buitenschoolse opvang. Middenin, achter de hoofdingang, bevindt zich een lichte, ruime aula. Buiten was het warm, binnen heerste een aangenaam klimaat. ,,Binnen zie je helemaal niet dat het een tijdelijk gebouw is!’’ vond wethouder Eva Oosters.

In Papendorp (aan de van Deventerlaan 1) kan de school de komende drie jaar nog licht doorgroeien naar 1200 leerlingen. Naar verwachting verhuist ISU in 2026 of 2027 naar Utrecht Science Park, waar het definitieve onderkomen wordt gebouwd, mét alle faciliteiten zoals sportvelden die bij zo’n grote schoolgemeenschap horen. Dit tijdelijke schoolgebouw in Papendorp kan dan weer door andere scholen worden gebruikt.

In de speeches voorafgaand aan de ingebruikname van het nieuwe gebouw, refereerden directeur Marieke Folkers, bestuurders Anko van Hoepen (SPO Utrecht) en Jeroen Kreijkamp (Nuovo Scholen) en wethouder Eva Oosters aan het belang van deze internationale school voor de stad Utrecht, met zijn grote aantal internationale inwoners die hier wonen en werken.

Karin Wessel, schoolopleider Starterspool bij SPO Utrecht, is donderdag samen met beginnend collega Elien Kok te gast bij het programma Spraakmakers op Radio 1.

Onderwerp is het begeleiden van startende leraren. Uit onderzoek blijkt immers dat gebrek aan goede begeleiding, een belangrijke reden is dat beginnende leraren het onderwijs alsnog de rug toekeren. Goede begeleiding maakt het lerarenvak leuker.Bij SPO Utrecht wordt iedere startende leerkracht drie jaar lang begeleid. Alle SPO Utrecht-scholen beschikken dan ook over een of meer schoolopleiders, die van de begeleiding van studenten en starters hun specialisme hebben gemaakt.

Karin Wessel is schoolopleider op obs Vleuterweide en bij de starterspool van SPO Utrecht. ,,Het actualiteitenprogramma heeft mij benaderd, omdat ik veel ervaring heb in het begeleiden van leraren. Best spannend natuurlijk, want het is live-radio, maar het is mijn vakgebied en daar vertel ik graag over. Ik ben samen met Elien Kok, een van onze nieuwe collega’s bij SPO Utrecht. Geweldig leuk!’’

Het live- radioprogramma Spraakmakers wordt uitgezonden op donderdag 24 augustus, tussen 10.30 en 11.30 uur. Het interview met Karin en Elien volgt in het eerste gedeelte, meteen na de introductie van ‘spraakmaker’ Eric Corton. Wil je het radioprogramma terugluisteren? Klik dan op deze link.

Om haar kennis en ervaring te delen, heeft Karin Wessel deze routekaart ontwikkeld voor alle leerkrachten die nog maar kort voor de klas staan. Want vaak lopen mensen tegen dezelfde dingen aan. Je kunt hem altijd hier vinden, op de website van SPO Utrecht

Blij verrast, verbaasd, vol ongeloof en opgetogen reageerden de leerlingen van Claudia Bennink gisteren, toen zij hun eigen gezicht als kunstwerk in een lijstje terugzagen. Ze zijn met veel liefde en aandacht getekend door hun eigen juf. Alle 24 kinderen van groep 6 van De Panda.

,,In de herfst zat ik een beetje te kletsen met de kinderen en ongemerkt tekende ik een meisje, het was een heel snel schetsje. Ze vond het zo mooi! Ik gaf het aan haar en de andere leerlingen bewonderden het portretje en wilden ook! Tja, voor mij is het of iedereen of niemand. Dus maakte ik een deal met mijn klas: ik zou ze allemaal tekenen. Ik dacht: we proberen het gewoon! Ik teken toch graag…’’

Poseren zou natuurlijk veel te lang duren. Dus maakten Claudia en haar collega’s in de loop van het schooljaar ongemerkt heel veel foto’s van de leerlingen van groep 6. Tijdens een muziekworkshop, tijdens de sportdag, tijdens de lessen het koken… om juist precies die  mooie, karakteristieke uitdrukking te kunnen vangen. Deze foto’s vormen de bron van de portretten die Claudia thuis schetste. Best een klus!

,,Ja. Maar het was zo leuk om te doen! Je kijkt tijdens het tekenen anders naar kinderen, je zoekt iets, je ziet die leuke, lieve koppies… Ik hield het helemaal geheim en tekende thuis, tijdens de vakanties. Ik kan het echt iedereen aanraden om zo naar kinderen te kijken, je probeert zo echt iets leuks, iets kenmerkends uit ieder kind te halen.’’

,,De kinderen reageerden zo verrast op de portretten. Ook de leerling die pas twee weken geleden bij ons op school kwam, heb ik getekend, zijn vader was helemaal ontroerd. Voor mij was deze groep echt een cadeautje, we hebben samen een heel leuk jaar gehad. Deze kinderen maakten veel dingen weer voor het eerst na twee jaar corona mee: de musical, de schoolreis, activiteiten, ze genoten ervan en ik ook. Deze portretten vormen een mooie herinnering aan een mooi jaar.’’

Je werkweek op maandag beginnen met een Ocean Summer Party? Dat is niet voor iedereen weggelegd. Maar wel voor de ruim 1100 medewerkers van alle 38 scholen van SPO Utrecht!

Maandag 11 september aanstaande, begint hun werkweek in TivoliVredenburg. Zij worden verwacht op de Ocean Summer Party, een feest dat symbool staat voor verbinding, vernieuwing, ontmoeting en nieuwe dingen leren.

Op deze 11^e september wordt tegelijk ook de nieuwe koers van SPO Utrecht voor de komende vier jaar gelanceerd. Aan de inhoud van dit nieuwe koersplan hebben ouders, kinderen, leraren en veel andere collega’s en partners hun bijdrage geleverd. Het is een inspirerend verhaal geworden.

Deze personeelsdag van SPO Utrecht staat zeker garant voor een dosis nieuwe energie in ons onderwijs, met een uitgebreid programma van inspirerende keynote sprekers, een workshop boksen en een afsluitend optreden van Cherry & the Sugarstuds!

Zestien collega’s van SPO Utrecht zijn deze week feestelijk afgestudeerd als vakbekwaam schoolleider! Zij maakten deel uit van een groep van 24, die via Utrecht Leert de opleiding ‘Leiding geven aan Schoolontwikkeling II’ volgden. De andere geslaagden werken bij schoolbesturen KSU, PCOU en Stichting Noor. Van harte allemaal!

Natuurlijk was er een lovende speech, van Anje-Margreet Woltjer namens alle besturen. Ze is blij met zoveel enthousiaste nieuwe directeuren. ,,Ik ben natuurlijk in de eerste plaats blij voor jullie zelf: van harte gefeliciteerd met deze mooie uitkomst. Maar wij als besturen zijn ook blij met jullie. Het is belangrijk om goede directeuren op te leiden. Geweldig dat jullie op al onze scholen werkzaam zijn. Ik wens je een heel mooie loopbaan toe in ons onderwijs.’’

De tweejarige opleiding ‘Leiding geven aan Schoolontwikkeling II’ werd gegeven door Robert Mentink van de Thomas More Leiderschapsacademie. Hij blikte terug op de afgelopen jaren en zette iedereen persoonlijk in het zonnetje. En natuurlijk was er het plechtige moment van ondertekening van het diploma.

De deelnemers kregen een mooi cadeau (een boek van Mark Tuitert) van Utrecht Leert.

En daarna werd het heel gezellig in ‘de Steiger’ met een feestelijke afsluiting, een hapje en een drankje.

Tweeëntwintig blije schoolopleiders zijn trots op hun zojuist behaalde diploma. Vrolijke bossen bloemen passen bij hun stralende gezichten!

Zij hebben alle 22 zojuist officieel hun opleiding tot schoolopleider aan de Hogeschool Utrecht afgerond, met een vormvrij portfolio. De opleiding wordt incompany door SPO Utrecht aangeboden. Sommige collega’s beginnen volgend schooljaar aan het tweede deel van onze schoolleidersopleiding: Oriëntatie op Beeldcoaching (ook incompany, door Buro Spring). Anderen volgden deze training in beeldcoaching al een jaar eerder: zij zijn nu echt klaar en mogen zich volleerd schoolopleider noemen.

SPO Utrecht is ervan overtuigd dat met dit tweejarige traject haar schoolopleiders goed zijn toegerust voor alles wat zij in hun werk op school tegenkomen. ,,Deze 22 collega’s zijn helemaal klaar voor hun werk als schoolopleider!,’’ zegt bovenschools schoolopleider Gitte Gijsbers.

,,Zij hebben tijdens zich deze opleiding van de HU, verdiept in de visie op opleiden van SPO Utrecht. Daaraan hebben zij hun eigen visie en die van de school waar ze werken gekoppeld. Ze hebben zich verder bekwaamd in het begeleiden van studenten en weten hoe ze hun praktijkopleiders op de scholen hierin kunnen ondersteunen en trainen. Ook stonden er dingen op het programma als het afnemen van ICALT en Scorion, hoe doe je dat goed? Maar ook co-teaching is het afgelopen jaar voorbijgekomen. En de deelnemers hebben vaak in groepjes allerlei casussen onder handen genomen, om zich verder te bekwamen in het begeleiden van startende leerkrachten of ervaren personeel.’’

Nieuw bij Utrecht Leert is de pilot pedagogisch verbinder: een nieuw vak, dat een brug slaat tussen kinderopvang en onderwijs. Volgend schooljaar wordt dit verder ontwikkeld en dan kunnen maximaal 25 belangstellenden de opleiding volgen. Zij kunnen daarmee zowel werken in het onderwijs (als klassenassistent) als in de kinderopvang (als pedagogisch medewerker).

Wie zin heeft in deze baan, kan zich aanmelden voor de informatiebijeenkomst op 27 juni via: hallo@pedagogischverbinder.nl. In het kort:

Utrecht Leert is op zoek naar mensen die (nog) niet werkzaam zijn in onderwijs of opvang, maar dit wel graag zouden willen. De pedagogisch verbinder gaat één dag per week naar school (lesdag op woensdag, we beginnen eind september) en gaat de overige 24-32 uur aan de slag als onderwijsassistent op een basisschool én als pedagogisch medewerker in de buitenschoolse opvang. Mooi, zinvol en afwisselend werk waarbij je echt een bijdrage kunt leveren aan de samenleving. Utrecht Leert betaalt de BBL-opleiding (GPM-niveau 4 tot pedagogisch medewerker met aanvullende modules die specifiek zijn gericht op het onderwijs). En als pedagogisch verbinder ontvang je salaris vanaf dag één. De ideale kandidaat wil graag een bijdrage leveren aan de toekomst van kinderen, krijgt energie van afwisseling in werkzaamheden en ziet een combinatie van werken en leren als een uitdaging.

Utrecht Leert biedt veel interessante opleidingen en trainingen voor leraren en scholen om verder te professionaliseren en door te leren, via de Utrecht Leert Academie. Het draait allemaal om goed onderwijs voor alle kinderen in Utrecht. Hier lees je welke mogelijkheden er volgend schooljaar zijn. LET OP: voor sommige opleidingen en trainingen moet je je uiterlijk 29 juni inschrijven!

Alle ruim 1100 mensen die bij SPO Utrecht werken, hebben echt iets om naar uit te kijken: op maandag 11 september beginnen zij hun werkweek met de SPO Utrecht Ocean Summer Party in TivoliVredenburg! Net als de oceaan, staat deze grote (personeels)dag van SPO Utrecht voor verbinding.

Het team dat dit festival organiseert, zegt het zo: ,,De oceaan is een mooie metafoor, als verbinder van alle werelddelen. Wij leren onze leerlingen immers goed te zwemmen, te navigeren en met alle verschillende weersomstandigheden om te gaan. Zodat ze die zeeën zelf kunnen oversteken en hun eigen koers kunnen vinden. We willen jullie inspireren, uitdagen en elkaar laten ontmoeten… dus duik mee in de diepte en ontdek de eindeloze uitdagingen van de oceaan. Spreek je collega’s aan de boulevard, flaneer langs het strand en geniet van een cocktail! Laat je inspireren door onder andere Jitske Kramer, Ilias El Haouidi, Karim Armgard, Join the Tjipcast, leer boxen en geniet van een stoelmassage. Verken de diepe zeeën, terwijl je uitkijkt uit over de skyline van Utrecht… Het wordt een echte Ocean Summer Party, die feestelijk wordt afgesloten met een spetterend optreden van Cherry & the Sugarstuds.’’

Het programma van deze Ocean Summer Party, wordt samengesteld door een werkgroep van collega’s met verschillende functies bij SPO Utrecht. Zij beslissen en regelen samen van alles om van de personeelsdag van SPO Utrecht een interessante en inspirerende ervaring te maken voor al onze 1100 collega’s.

International School Utrecht verhuist in de zomervakantie naar een nieuw onderkomen in Papendorp. Het huidige schoolgebouw aan de Van Bijnkershoeklaan is al geruime tijd veel te klein voor de groeiende school. Er is namelijk veel belangstelling voor internationaal onderwijs in onze stad. ISUtrecht maakt deel uit van SPO Utrecht en NUOVO Scholen.

Het nieuwe schoolgebouw in Papendorp is weliswaar ook tijdelijk (semi-permanent), maar het is in elk geval groot genoeg voor 1100 leerlingen, samen onder een dak. En dat is een opluchting. Want het huidige onderkomen is (veel) te klein en de leerlingen en het team zijn bovendien verdeeld over vier verschillende gebouwen aan de Van Bijnkershoeklaan en de Grebbeberglaan. ISUtrecht begon in 2012 in een tijdelijk pand in Utrecht-Oost en groeide al snel.

De gemeente Utrecht biedt dit onderwijspand in Papendorp, in afwachting van de definitieve nieuwbouw van ISUtrecht in Utrecht Science Park. Die nieuwbouw heeft in de loop der jaren flink vertraging opgelopen. Het ontwerp is al geruime tijd klaar, de aanbestedingsprocedure voor een aannemer loopt nu. Volgens de huidige planning duurt het nog tot augustus 2026 voor het eigen pand in De Uithof kan worden betrokken.

Ongeveer de helft van de bijna 1100 leerlingen volgt primair onderwijs (primary years), de andere helft voortgezet onderwijs, volgens het officiële internationale lesprogramma dat de meeste internationale scholen delen. Zo kunnen kinderen van expats probleemloos overstappen van scholen op allerlei plekken in de wereld.

In Papendorp beschikt ISUtrecht de komende drie jaar over 182 ruimtes, waaronder vijf science labs. Zowel  de primary school als secondary, krijgen een eigen mediacentrum,  een dramalokaal en een muzieklokaal.

Het tijdelijke gebouw bestaat uit 444 prefab units.

Vijf nieuwe directeuren zijn dit schooljaar begonnen bij SPO Utrecht.

Van links naar rechts: Scarlett Braat (Anne Frankschool), Floris Kortleve en Eva Bosman (montessorischool Oog in Al), Dionne Tieman (Pantarijn) en Kiki Geserick (Kromme Rijn College).

Dionne Tieman (50) geeft al sinds augustus 2022 leiding aan het team van Pantarijn en is eigenlijk geen ‘nieuwe’ directeur bij SPO Utrecht meer te noemen. Ze was daarvoor ook directeur, van de twee openbare scholen in Oudewater en Hekendorp. De school in Oudewater is, net als Pantarijn, gespecialiseerd in voltijds hoogbegaafdenonderwijs.

,,Ik ervaar Pantarijn als een warme, open school waar iedereen welkom is. We hebben een jong team, met veel fulltimers. Iedereen hier is graag met onderwijs bezig. Werken op een school is werken met professionals, de leerkracht staat daarom centraal. Ik geef de collega’s veel verantwoordelijkheid, iedereen pakt zijn rol. Ik geniet, als ik samen met het team bezig ben met het onderwijs stap voor stap te verbeteren. We gaan met elkaar in gesprek, maken keuzes en verantwoorden die. Doen we het goede? En: waarom? Doordat Pantarijn een overzichtelijke school is, heb ik voldoende ruimte om ook bij de kinderen betrokken te zijn. Dat is fijn, zeker omdat we hier zowel regulier onderwijs als voltijds hoogbegaafdheidsonderwijs bieden. Ieder kind hoort erbij!

1 april 2023 was de eerste werkdag van Kiki Geserick (32) als directeur van het Kromme Rijn College voor voortgezet speciaal onderwijs. Vanaf 1 mei 2022, na het vertrek van Wim Ruitenbeek, was Kiki al waarnemend directeur. ,,De ambitie om ooit directeur van een school te worden, had ik al toen Wim er nog was. Als waarnemend, kreeg ik ondersteuning van Marit Gilissen, zij was interim-directeur in die periode.’’

,,Ik vind het elke dag een feest om naar mijn werk te gaan. We praten hier mét de leerlingen. In een positieve omgeving, worden zij zich bewust van mogelijkheden voor oplossingen en herstel, ze krijgen weer perspectief voor hun schoolloopbaan en hun burgerschapsontwikkeling: dat is waarom ik zo graag op deze school werk. De afgelopen acht jaar verdrievoudigde het aantal leerlingen en ook ons team groeit natuurlijk mee. Over een paar jaar hebben we onze drie locaties op loopafstand van elkaar, ik kijk ernaar uit!’’

Op 1 mei 2023 kregen twee scholen een nieuwe directeur: montessorischool Oog in Al en de Anne Frankschool.

Montessorischool Oog in Al kreeg een duo-directie. Eva Bosman (36) en Floris Kortleve (37) wilden graag samenwerken: ze kenden elkaar, ze kenden de school, en ze wisten dat zij hier een goed directieteam zouden vormen.

Eva werkt al acht jaar voor SPO Utrecht. ,,Ik heb al vijf jaar op montessorischool Oog in Al gewerkt, als leerkracht groep 6,7 en 8. Na mijn vertrek naar de Dr. Bosschool vertrok, nam Floris mijn groep over.’’ Floris: ,,We kenden elkaar van de pabo. We hebben heel bewust voor elkaar gekozen, we zijn heel complementair.’’ Eva: ,,We hebben een open communicatie, we zeggen echt alles tegen elkaar, ook als we het inhoudelijk oneens zijn. Dat is fijn.’’

Floris is nu drie dagen directeur en hij staat twee dagen per week voor de groep. Eva werkt drie dagen als directeur en combineert zo haar werk met haar gezin (ze heeft twee zoons). Floris: ,,Dit vak is heel veelomvattend. Dan is het fijn om elkaar te kennen en van elkaar te leren.’’ Eva: ,,Het is fijn om de verantwoordelijkheid te kunnen delen, we ondersteunen elkaar.’’

Waarom kozen ze voor montessorischool Oog in Al? Floris en Eva: ,,Deze school heeft zoveel potentie, er liggen zoveel kansen, we willen de school echt in de lift omhoog houden. Ik wil deze school verder helpen, het moet echt een school zijn waar alle kinderen naartoe kunnen.’’

Floris is groot voorstander van montessori en is actief lid van de Nederlandse Montessorivereniging. Een van zijn taken daar, montessorischolen helpen in hun ontwikkeling, en tegelijk zoeken naar samenwerking. ,,Heel leuk, omdat je dan veel scholen bezoekt en heel veel ziet over hoe je het montessori-erfgoed goed kunt inpassen in het onderwijs van nu.’’

Scarlett Braat (46) is ook op 1 mei begonnen, als directeur van de Anne Frankschool. Om haar collega’s bij SPO Utrecht te leren kennen, draaide ze al een beetje mee in het DOPO. Ze was in maart ook een van de enthousiaste deelnemers van de Vlaanderenreis voor directeuren, voor een herregistratie-module. Scarlett kende SPO Utrecht al (als leerkracht en van stage) en haar dochter zit in groep 8 van Jenaplanschool Wittevrouwen.

,,Hiervoor was ik directeur van De Bijenkorf in Houten, ook een openbare school. Ik koos voor deze functie omdat ik de Anne Frankschool heel erg vind passen bij hoe ik graag werk: de school is multicultureel, met wel 37 talen, er is veel samenwerking binnen de school, en we staan middenin de wijk, we maken er echt deel van uit. Ik houd van de grondhouding van openbaar onderwijs: iedereen is welkom bij ons.’’

,,Ik ben hier nu een paar weken en ik ervaar dat we het op de Anne Frankschool echt samen doen. De ouderbetrokkenheid is heel groot en ik heb diep respect voor het team: zij zien de kinderen echt staan, kennen een oprechte nieuwsgierigheid, alle verschillende nationaliteiten van iedereen zijn hier totaal geen issue. Dat is mooi. Kinderen gaan huppelend naar de Anne Frankschool.’’

,,En ik ben blij bij SPO Utrecht te werken, bij een groot, professioneel bestuur. Want, wát een professionaliteit heerst hier!’’

Haar naaste collega’s organiseerden een passend afscheid voor Arien Hartog, directeur professionalisering bij SPO Utrecht. Een heus festival aan het water! Met polsbandjes bij binnenkomst, een silent disco met eigen dj, een topband voor de muziek, lekkere hapjes, genoeg te drinken en allerlei activiteiten.

De vrolijke, ongedwongen sfeer deed Arien goed: ,,Fijn dat we zo een goeie aanleiding hebben voor een feestje. Het is fantastisch dat hier zoveel mensen zijn: er komen mensen die het fijn vinden om bij SPO Utrecht te werken. Ik vind dit heel leuk, het is heerlijk om hier deel van uit te maken.’’

Nog heel even dan, want 31 mei 2023 is Ariens laatste werkdag bij SPO Utrecht, na ruim veertig jaar. Maar op feestjes blijft ze in elk geval welkom. Ook nu zijn er veel oud-collega’s die zichtbaar genieten van het weerzien.

De sfeer is top. Levendige gesprekken voeren, goede wensen meegeven voor de toekomst, kleine gedichtjes schrijven en origami-kunstwerkjes vouwen: allemaal activiteiten die Arien na aan het hart liggen. Helemaal leuk zijn de vrolijke schoolopleiders, die zichzelf met eenvoudige middelen (een pruik met leesbril en een lang vest) hebben omgetoverd tot Arien-lookalikes. Dit speciale festival is zo een geweldige passende afsluiting van Ariens mooie loopbaan bij SPO Utrecht.

Arien Hartog ontving vandaag de Wim Kamuprijs voor onderwijsinnovatie van SPO Utrecht. De jury noemt haar met recht, ‘de grondlegger van Samen Opleiden & Professionaliseren’, samen met alle schoolopleiders. ,,De jury is onder de indruk van de innovatiekracht, vasthoudendheid en gedrevenheid van Arien Hartog.’’

De Wim Kamuprijs is de (ongeveer) tweejaarlijkse onderwijsinnovatieprijs van SPO Utrecht. Het schoolbestuur  stimuleerde de afgelopen jaren hiermee onderwijskwaliteit en bracht vernieuwingen op scholen voor het voetlicht. De prijs wordt sinds 2006 uitgereikt als een symbolische waardering ‘voor het werk dat wij allen verrichten om ons onderwijs te blijven ontwikkelen’.

Bestuurder Anje-Margreet Woltjer overhandigde vandaag het bronzen beeldje dat bij deze prijs hoort, tijdens het directeurenoverleg DOPO. Arien straalde. Ze is blij met deze waardering. ,,Ik voel me zeer vereerd.’’

Directeur professionalisering Arien Hartog,  gaat per 1 juni 2023 met pensioen: de afgelopen twee decennia was het opleiden van personeel een belangrijke focus voor haar. Al in 2002 had Arien een vooruitziende blik, ze wilde ‘zich meer bemoeien met het opleiden van mensen’, want: ,,Personeel dat mede door basisscholen is opgeleid, voldoet sneller en beter aan onze kwaliteitsnormen.’’

Nu, twintig jaar later, werken op alle scholen van SPO Utrecht schoolopleiders, vaak zelfs meer dan een. Anje-Margreet: ,,We staan bekend als goede werkgever en een betrouwbare samenwerkingspartner en dat heeft zeker te maken met de jarenlange inzet van Arien. Veel mensen willen graag (weer) gaan werken op een van onze 38 scholen, vooral vanwege de ervaren en professionele cultuur in onze organisatie.’’

,,Met deze Wim Kamuprijs eren en bedanken wij Arien Hartog voor al haar inzet voor het onderwijs op onze scholen in Utrecht en voor de inzet van al die collega’s. Deze prijs is daarmee niet alleen voor Arien, maar met haar, voor al die geweldige schoolopleiders van SPO Utrecht!’’

De Panda, openbare basisschool in Kanaleneiland, is officieel de eerste ‘Taalvriendelijke School’ van Utrecht. Dat betekent dat meertaligheid hier wordt gewaardeerd en dat leerlingen trots mogen zijn op hun eigen thuistaal. Met een groot talenfeest voor alle kinderen wordt dit vandaag gevierd.

Drie leerlingen ontvouwen de vlag die door Ellen-Rose Kambel (rechts) is overhandigd aan Els Haak, directeur van obs De Panda (midden).

De hele dag staat in het teken van talen, allerlei talen. Op deze school worden kinderen thuis opgevoed met 25 verschillende talen. Vandaag leren zij via spel nieuwe woorden in allerlei talen en landen. Dat leidt tot bijzondere verrassingen. Zo ontdekt Sadettin: ,,’Dost’ betekent vriend, in het Indiaas. En in het Turks betekent dost ook ‘beste vriend’,’’ glundert hij. Op het podium mag hij dat aan de hele school vertellen.

De kinderen worden getrakteerd op een circusoptreden en treden zelf ook op met circusacts die ze van de artiesten leren. Aan het eind van de feestdag overhandigt Dr. Ellen-Rose Kambel officieel de vlag van de Taalvriendelijke School aan obs De Panda. Zij vertegenwoordigt de Rutu Foundation for Intercultural Multilingual Education, grondlegger van de Taalvriendelijke School.

Directeur Els Haak vertelt waarom obs De Panda zich heeft aangesloten bij dit netwerk. ,,Er is steeds meer aandacht voor het positieve van meertaligheid. Lang werd meertaligheid vooral gezien als ‘taalachterstand in het Nederlands’, iets dat moeilijk en lastig is. Destijds moest een anderstalig kind helemaal worden ondergedompeld in het Nederlands en was het spreken van de thuistaal taboe. Terwijl, als ik een kind van 8 in soepel Arabisch voor haar ouders iets hoor vertalen in het Nederlands, dan is dat juist ook een talent, een kwaliteit. We zagen steeds meer mooie kanten.’’

,,Deze ontwikkeling van het waarderen van thuistaal is veel breder en wordt ook internationaal gedeeld. Steeds meer zien we in het onderwijs het belang van het inzetten van de thuistaal, bij de taalverwerving op school. Ook wetenschappelijk staat nu vast dat het verbinden van de eigen thuistaal met het leren op school, juist heel effectief is. We maken dan ook deel uit van het consortium ‘SPRONG Meertaligheid’, een lectoraat van de Hogeschool Utrecht: hieruit krijgen we veel informatie.’’

,,Ik merk dat sommige kinderen best een negatief beeld hebben van hun eigen achtergrond, terwijl het zo van belang is dat ze trots zijn op hun eigen taal. Als je die waardering geeft, spreken ze hun eigen taal beter én leren ze makkelijker Nederlands. Het geeft ze meer zelfvertrouwen en vergroot hun welbevinden. Uiteindelijk kunnen we dan ook de ouders meer meenemen, door de wereld op school meer te verbinden met die van thuis.’’

Wat is een Taalvriendelijke School?

Een school waar alle talen welkom zijn. Er is een taalplan, gericht op het creëren van een inclusieve en taalvriendelijke leeromgeving voor alle leerlingen. Taalvriendelijke Scholen zijn wereldwijd met elkaar verbonden via een netwerk. Ze wisselen informatie met elkaar uit.

Utrechtse gemeenteraadsleden willen op dinsdagavond 16 mei met mensen uit het vak in gesprek over ‘de staat van het Utrechtse onderwijs’.  Schoolleiders, leerkrachten, bestuurders van voorschool, po en po zijn allen van harte welkom. En verder iedereen die er ook uit interesse bij wil zijn.

Vandaag is de Staat van het Onderwijs 2023 gepresenteerd. Veel aandacht is er voor basisvaardigheden (specifiek de referentieniveaus), gelijke kansen en goede ondersteuning van leraren. ‘We zien nu nog dat (…) juist de leerlingen (…) die de meeste ondersteuning nodig hebben, de minste kansen krijgen’, aldus het jaarlijkse rapport van de Inspectie van het Onderwijs.

‘’Wij zijn Maartje Vermeulen en Hester Assen, raadsleden namens respectievelijk GroenLinks en de PvdA in Utrecht, met o.a. de portefeuille onderwijs. Wij willen graag in gesprek met jou over de Staat van het Utrechtse Onderwijs. Want als raadslid heb je de wijsheid niet in pacht. Daarom halen we het net op bij jou, als deskundige in het Utrechtse onderwijs. We willen van jou horen wat er op jouw werkplek speelt. We zijn dan specifiek benieuwd naar die zaken die we in de gemeente kunnen beïnvloeden. Als er zaken zijn die heel erg goed gaan, horen we dat natuurlijk ook graag. Zo zijn we blij in de Staat van het Onderwijs te lezen dat de achterstanden op het gebied van begrijpend lezen ingelopen zijn, voor heel het land. Tegelijk zijn we altijd op zoek naar die zaken die we als lokale politiek kunnen verbeteren.’’

De Staat van het Utrechtse Onderwijs

Datum: dinsdagavond 16 mei
Locatie: The Colour Kitchen, Prinses Beatrixlaan 1 (Vorstelijk Complex in Zuilen)
Inloop: 19.00 uur, start 19.30 uur.
Aanmelding is niet nodig, iedereen is welkom. 

Inge de Wolf is deze avond ook te gast als spreker. Zij is hoogleraar aan de Universiteit van Maastricht, directeur van Education Lab en tot voor kort werkzaam bij de bij de Inspectie van het Onderwijs waar zij 8 jaar lang verantwoordelijk was voor de Staat van het Onderwijs.

Wie niet kan komen, kan de raadsleden input geven via dit mailadres: h.assen@utrecht.nl

Dit zijn de contactgegevens van de raadsleden:

Maartje Vermeulen, Raadslid GroenLinks Utrecht, maartje.vermeulen@utrecht.nl 06-38218799

Hester Assen, Raadslid PvdA Utrecht, h.assen@utrecht.nl .  06-50999755

Obs Vleuterweide zoemde en bewoog als een bijenkorf vanochtend, tijdens de eerste uren in het gloednieuwe schoolgebouw . Kinderen en hun ouders vormden een ongeduldige en nieuwsgierige rij, die om klokslag 8.20 uur enthousiast naar binnen stroomde. Samen ontdekten zij alle plekken van hun nieuwe school, via een foto-letter-speurtocht. In de grote vide met een echte boom en de touwbrug boven de hoofden, op de trappen, buiten op het speelplein: iedereen liep kriskras door elkaar, op zoek naar nog een letter. Wat een mooie introductie!

Het vorige pand wordt gesloopt, het nieuwe schoolgebouw van obs Vleuterweide is vanochtend ingewijd.

Sharon Reneman, leerkracht groep 1-2, vindt haar nieuwe schoolgebouw ‘supermooi’. ,,Heel licht, heel open, echt een fijne werkplek.’’ Zij dacht de afgelopen tijd ook mee over de nieuwbouw en de inrichting. ,,Kijk, we hebben bijvoorbeeld deze nieuwe bankjes aangeschaft voor de kleuters. Ik denk dat dit heel goed gaat werken, het is veel flexibeler.’’

Zitbankjes voor vier kinderen, met opbergruimte.

De familie Hoek komt binnen en volgt dochter Evelijn naar het lokaal van haar groep 5. Evelijn zoekt haar eigen plekje in de klas, volgens de plattegrond op het digibord. Leerkracht Frauke Fievez legt het gezin uit hoe de speurtocht werkt en dan gaan ze op pad. Als Evelijn het antwoord heeft gevonden (de touwbrug leidt naar ‘de bibliotheek’) hebben Evelijn, Monique en Albert Hoek een heel goed beeld van de nieuwe school.

Albert: ,,Een fantastisch gebouw, over het concept is goed nagedacht, je ziet ook dat echt mooie materialen zijn gebruikt.’’ Monique: ,,We zijn heel blij voor iedereen, zo’n nieuwe school is ook fijn voor de docenten. Het is hier zo licht en zo ruim…’’ Evelijn voelt zich wat overvallen door de vraag en weet niet goed wat ze mooi vindt aan haar school. Monique vertelt dat haat dochter na de meivakantie zin had om naar school te gaan.

Directeur Noortje Willems en Florien Bakker (remedial teacher en taalspecialist) vormen zij aan zij een stralend baken in de bewegende massa kinderen en ouders. Tuurlijk was het een lange weg naar dit nieuwe gebouw en tuurlijk waren er tegenvallers tijdens de verhuizing en tja, Noortje heeft samen met twee collega’s zondagmiddag nog gauw een paar deuren gepoetst en plafondplaten rechtgelegd… Maar nu is het klaar. Waar kijkt Noortje het meest naar uit?

,,Ik verheug me vooral op het lesgeven, op de gewone schooldagen die komen, op de musical van groep 8. Omdat de kinderen hier nu fijn samen aan het werk kunnen, in groepjes. Omdat we hier groepsoverstijgend kunnen werken. In de vorige gebouwen hadden we alleen maar gangen. En ik ben heel blij dat we eindelijk, na al die jaren nu echt bij elkaar zijn, één school vormen, in een gebouw dat helemaal bij ons onderwijs past.’’

Er is tijd genoeg om te wennen, voor kinderen en team. Samen zullen ze de komende weken het gebouw inwijden. Langzaam zullen Noortje en Florien de drang leren onderdrukken om meteen een bezem te pakken bij alle kruimels en vlekjes op de vloer. Vandaag genieten ze met de collega’s van de grote taart die SPO Utrecht liet bezorgen. Straks lopen kinderen voor het eerst over de touwbrug naar hun schoolbibliotheek. En in september viert obs Vleuterweide groot feest, tijdens de officiële opening van hun nieuwe, spannende gebouw.

SPO Utrecht heeft vanaf vandaag aantrekkelijke, informatieve en goed functionerende ‘Werken bij SPO Utrecht’ website: www.werkenbijspoutrecht.nl

Vacatures
Hier vind je alle vacatures van SPO Utrecht, in een nieuw jasje. Maar er is veel meer!

Ervaringen
Zo lees je op onze nieuwe site de persoonlijke verhalen van collega’s met heel verschillende functies. Zij vertellen over hun werk, ontwikkeling en ervaring bij SPO Utrecht. Uiteraard vind je hier ook informatie over de arbeidsvoorwaarden van SPO Utrecht. En lees je over wat SPO Utrecht als werkgever bijzonder maakt.

SPO Utrecht heeft namelijk veel om trots op te zijn.

Coaching
Goed werkgeverschap betekent voor ons onder meer structurele coaching en begeleiding. Op alle scholen van SPO Utrecht werken schoolopleiders, vaak zelfs meer dan een. Zij begeleiden en coachen alle nieuwe collega’s, studenten, zij-instromers en ook de ervaren collega’s, die bijvoorbeeld verdere verdieping in studie zoeken.

Ontwikkeling
Bij SPO Utrecht zijn namelijk veel mogelijkheden om je verder te ontwikkelen in je vak, als specialist, schoolopleider of in een leidinggevende functie. We bieden uitdagende InCompany opleidingen, bijvoorbeeld voor onze intern begeleiders.
In onze vele netwerken en uitwisselingen, leer je van en met collega’s. Want met elkaar hebben we bij SPO Utrecht een ongelofelijke hoeveelheid kennis en expertise in huis. Wij ontwikkelen ons allemaal, continu.

Op www.werkenbijspoutrecht.nl is ook aandacht voor prettig werken in onze duurzame schoolgebouwen.
Sámen maken we SPO Utrecht en daar zijn we trots op.
P.S. Volg je ons al op social media? Je vindt SPO Utrecht op LinkedIn, Instagram en Facebook.

Leerlingen van groep 3 van obs De Cirkel in Zuilen druppelen binnen, ‘s morgens om vijf voor half 9. Ze pakken hun boek en lezen. Hun lippen bewegen zachtjes mee met de woorden, er heerst een geconcentreerde rust in het lokaal. Nicole Romans en Josha gaan achterin zitten, beiden met een schrijfblok in de aanslag. Zij overwegen zij-instromer te worden.

Meeloopdagen
Tijdens de Meeloopdagen van SPO Utrecht oriënteren Nicole en Josha zich op een baan in het onderwijs. Op alle 38 openbare scholen van SPO Utrecht, zijn van 3 tot en met 14 april vele tientallen ‘meelopers’ te gast. Bijna afgestudeerde studenten oriënteren zich op een fijne school om te gaan werken, collega’s proeven de sfeer, populatie en organisatie op andere scholen van SPO Utrecht, en vele potentiële zij-instromers ervaren voor het eerst hoe in het onderwijs wordt gewerkt.

De Meeloopdagen van SPO Utrecht duren nog tot en met 14 april 2023. Zin in gekregen? Stuur een mail naar sandra.vandenoosten@spoutrecht.nl

(De tekst gaat verder onder de foto)

Werk
Josha (37) heeft leservaring: de afgelopen twaalf jaar gaf hij (naschools) Engels aan kinderen van allerlei leeftijden in Zuid-Korea, waar hij werd geboren. Maar hij verlangde naar zijn familie, keerde onlangs terug naar Utrecht en zoekt nu werk. ,,Ik vind kinderen leuk. En als zij-instromer werk je meteen in de klas en het is fijn dat je opleiding goeddeels wordt gefinancierd,’’ zegt hij.

Regie
Nicole (53) werd door haar buurvrouw uitgenodigd om als vrijwilliger mee te draaien op de Rietendakschool, waar zij lesgeeft. Nicole deed de kunstacademie, had een administratieve baan en zit nu in een outplacementtraject. ,,Mijn werk was niet erg inspirerend. Ik vind het steeds leuker op de Rietendakschool en merk vaker dat ik zelf wel de regie zou willen hebben in een klas.’’

Respect
Vol respect observeert ze de organisatie in groep 3, waar leerkracht Nel Roerhorst eerst instructie geeft aan de ene helft en vervolgens aan de andere helft van de klas. De kinderen zitten in groepjes van vier. ,,Het is leuk om hier op obs De Cirkel te zien hoe het ook anders kan,’’ zegt Nicole.

Ondersteuning
Een half uur later zitten Josha en Nicole achterin de klas van Anouk Muis, die aan de leerlingen van groep 7 uitlegt hoe ze procenten kunnen berekenen. Anouk begon een jaar geleden, in februari 2022, zelf ook als zij-instromer. Ze staat nu vier dagen per week voor de klas. Groep 7 heeft een dubbele bezetting, Anouk heeft dus een duo-collega. Als de twee ‘meelopers’ haar lokaal binnenlopen, komt Sanne van Gaalen net naar buiten. Zij is schoolopleider op obs De Cirkel en observeerde zojuist de rekenles van Anouk. Stevige ondersteuning en begeleiding op school zijn van groot belang voor zij-instromers, die het vak immers grotendeels in de praktijk leren. (lees verder onder de foto)

Gegroeid
Anouk is van huis uit zangeres, vertelt ze. Ze had een musicalschool en was gewend aan groepen kinderen, toen ze bij obs De Cirkel aanklopte als potentiële zij-instromer. ,,Ik woon hier om de hoek en wilde het proberen! Ik vind het superleuk om les te geven, voel me hier op mijn plek en merk dat ik wel echt een juf ben. Ik ben afgelopen jaar heel erg gegroeid. Voel me enorm gesteund door fijne collega’s, door mijn duo, door de andere groep 7-leerkracht en door coaching. Het is fijn te kunnen leren van collega’s, want je hebt als zij-instromer echt mensen nodig op wie je kunt bouwen.’’

Complimenten
Soepel en volstrekt natuurlijk beweegt Anouk zich nu met groep 7 door de procentberekeningen heen. Eerst oefenen de kinderen op whiteboards, ze laten hun berekening controleren door het bordje in de lucht te steken. Anouk deelt complimenten uit en dan maken ze de sommen op papier.

Enthousiast
Meelopers Josha en Nicole zijn enthousiast. Voordat ze bij weer een andere groep naar binnen gaan, zijn ze het eens: zo’n Meeloopdag is heel nuttig. Josha: ,,Je ziet ook hoe verschillend je kunt lesgeven.’’ Nicole: ,,Je krijgt echt tips en ideeën.’’ Josha: ,,Fijn om bij verschillende niveaus te kijken, zo krijg je inzicht in klassenmanagement.’’

De Meeloopdagen van SPO Utrecht duren nog tot en met 14 april 2023. Zin in gekregen? Stuur een mail naar sandra.vandenoosten@spoutrecht.nl

Twaalf collega’s van SPO Utrecht hebben deze week met succes hun opleiding tot intern begeleider afgesloten. De feestelijke dag begon met interactieve presentaties van de deelnemers. Op creatieve wijze maakten zij elkaar deelgenoot van hun leerproces tijdens de opleiding. ’s Middags waren er mooie woorden voor iedereen, het welverdiende diploma natuurlijk, bloemen en chocolade.

Heidron Zijlstra, ze werkt als IB’er op International School Utrecht, vond de opleiding zeer gevarieerd.  ,,Je komt met alle facetten van het vak in contact en gaat ook de diepte in. Ik heb echt veel inzicht gekregen in welke taken er bij een IB’er horen, je kunt dit echt met je eigen team invullen. Het was daarom heel fijn om dit samen met een collega te doen: we konden zo samen echt verschil maken en zaken meteen toepassen.’’

,,Het is namelijk best pittig, je hebt niet alleen de opleidingsdagen, maar ook verslagen die je moet schrijven gebaseerd op je eigen praktijksituatie. Ik heb veel geleerd van communicatie, begeleiden en coachen, en ook data-analyse is een belangrijk onderdeel.’’

Ninuska van der Vaart-Koster: ,,Ik ben blij met mijn diploma, maar ik zeg wel: het is net als het behalen van je rijbewijs, je mag rijden, maar je moet nog een hoop leren. Ik heb deze opleiding gedaan als groepsleerkracht en dat heeft me veel inzicht gebracht in de organisatie. Het lijkt me mooi om de IB-functie op een school te verdelen over twee personen, een voor boven- en een voor de onderbouw. Ik houd mijn ogen open hoor, voor nieuwe IB-functies. ‘’

,,Maar ook als groepsleerkracht weet ik nu beter waarmee je naar een IB’er toe kunt. Ik vond bijvoorbeeld de jaarlijkse trendanalyses over prestaties en streefniveaus van leerlingen altijd best taaie stof. In de IB-opleiding ga je er echt mee aan de slag en ik snap het nu beter, het is minder abstract en ik zie nu veel beter welke mogelijkheden je met die cijfers hebt.’’

Van harte gefeliciteerd:
Erwin de Grijs – obs Het Zand
Wendy van Beusekom – kindcentrum Haarzicht
Ninuska van der Vaart-Koster – Jenaplanschool Wittevrouwen
Merel Rijsdijk – Jenaplanschool Wittevrouwen
Maaike  Sierksma – obs Overvecht
Robin Jansen – obs Overvecht
Heidron Zijlstra – International School Utrecht
Panagiota Farneli – International School Utrecht
Tatiana van Rossum – Kees Valkensteinschool
Nienke de Jong – Kees Valkensteinschool
Nicky Sanders – Luc Stevensschool

Wij jij je ook verder verdiepen?
Ben je nieuwsgierig geworden naar deze interessante post hbo training? Ook volgend schooljaar kun je beginnen! Lees er meer over op de website van Utrecht Leert

Op dinsdag 18 april vindt er een (digitale) voorlichtingsbijeenkomst plaats van 15.30 uur tot 16.30 uur. Meld je voor donderdag 13 april aaanstaande aan via deze link: Voorlichting post HBO Intern Begeleider

Om in te kunnen loggen, ontvang je voorafgaand aan de bijeenkomst een link op het e-mailadres waar je je mee hebt aangemeld. We zien je graag tijdens de bijeenkomst op 18 april, je bent van harte welkom!

Negentien schooldirecteuren van SPO Utrecht plus de directeur professionalisering, zijn net terug van een driedaagse studiereis naar Vlaanderen. Zij bezochten scholen die, vanuit een sterke visie, hun onderwijs anders organiseren. Het gezelschap vormt samen de helft van alle schoolleiders bij SPO Utrecht. Hoe kwamen zij terug? Moe natuurlijk, maar ook enthousiast en verrijkt. Marjolein Titshof, directeur van de Prof. Kohnstammschool: ,,Wij gaan verder met wat we al deden, maar met nieuwe inspiratie.’’

Solidariteit Joeri Baartscheer, directeur van obs De Klimroos: ,,Ik heb veel geleerd, ja. Het mooie van zo’n studiereis is ook dat je intensief contact hebt met de andere directeuren, je leert elkaar goed kennen en je praat heel veel over onderwijs. Dat is fijn, want als je elkaar persoonlijk kent ontstaat vanzelf solidariteit. Die solidariteit is extra belangrijk nu, als wordt verwacht dat we elkaar helpen in tijden van lerarentekort, betekent dat soms ook concessies doen.’’

Leervragen Deze studiereis is onderdeel van de herregistratiemodule ‘inrichten en organiseren’ voor ervaren schoolleiders en wordt voor SPO Utrecht op maat verzorgd door de Thomas More Leiderschapsacademie. Trainers Robert Mentink en Marijke Nederkoorn gingen mee. Vooraf werkten de directeuren een stevige literatuurlijst door en stelden zij hun eigen leervragen op. De centrale vraag van deze module: ‘Hoe richt ik mijn schoolorganisatie zo in dat we kwalitatief goed onderwijs geven ondanks het personeelstekort?’

Herkenning Joeri: ,,Mijn focus lag vooral op het betrekken van leerkrachten bij veranderingen. Ik herkende veel in de Vlaamse werkwijze: ook bij ons op De Klimroos zijn leerkrachten samen verantwoordelijk en kunnen ze ruimte geven aan hun eigen affiniteit. De volgende stap voor mij zou zijn om hen nog meer verantwoordelijkheid te geven, ook voor budgetten, en de directie te verkleinen.’’

Cadeautje Ook Marjolein merkte op dat de Belgische ‘warme scholen’ hun team hebben opgedeeld in kleinere teams die ‘heel erg zelfsturend zijn’. ,,Ik zag dat ik daar nog meer kan uithalen op mijn school.’’ Ze ervaarde de driedaagse studiereis als ‘een cadeautje’: ,,We hebben een fantastisch leuke groep, met mensen die je heel goed kent. Je wisselt heel veel uit, want we doen op onze eigen scholen al heel veel, en we zeiden vaak ‘oh leuk, doe jij dat al, dan kom ik gauw bij je kijken.’’

Van begin tot eind Ook Arien Hartog, directeur professionalisering bij SPO Utrecht, genoot van de studiereis: ,,De directeuren praatten voortdurend over onderwijs en leidinggeven, van begin tot eind, ook tijdens de ontspanningsactiviteiten ging dat door. Zoveel tijd om daarover met elkaar te spreken heb je eigenlijk nooit.’’

Heel intensief ,,Boeien en binden van directeuren is een van mijn doelen tijdens deze reis en dit was bepaald geen vakantiereisje. Ze slapen geen nacht in hetzelfde bed en om 8 uur ’s morgens staat de bus klaar voor vertrek naar de volgende school. Het programma was heel intensief. De drie Vlaamse scholen die we bezochten, werken met grotere eenheden kinderen. Het bijzondere is, dat ze dat echt vanuit een visie doen, omdat deze werkwijze beter is voor de kinderen. In Nederland hebben we nog moeite met grotere eenheden kinderen op de basisschool, omdat dat is ingegeven door het lerarentekort.’’

Marjolein: ,,Wat we op deze scholen zagen, haakte echt aan bij waarmee wij al bezig zijn, zoals het voor leerlingen zichtbaar maken van doelen en succescriteria. Mooi om te zien dat het werkt. Iedereen, leraren en kinderen, had het op die scholen heel erg naar zijn zin.’’

 Stadswandelingen en diners De drie bezochte scholen zijn zogenoemde ‘warme scholen’: Freinetschool De Tandem in Sint-Kruis, het Lab in Sint-Amands en Adite Diest in de gelijknamige plaats Diest. Zij maakten ruimte voor rondleidingen, presentaties en intervisie onder leiding van de Thomas More Leiderschapsacademie. De avonden waren voor gesprekken over onderwijs, tijdens stadswandelingen (in Brugge en Gent), brouwerijbezoek en gezamenlijke diners.

Doorpraten Gabrie van der Wijk (directeur obs Voordorp) vond de bezoeken aan de Belgische scholen inspirerend, maar vooral het gesprek daarna was voor haar de moeite waard. ,,Je bent constant aan het vertalen. Wat kun je hiermee, wat doen we al? Het was heel fijn om samen met twintig collega’s dóór te praten.’’

Het waarom en een visie ,,Tijdens deze studiereis werd ik bevestigd in de wetenschap dat elke verandering begint met de vraag waarom en een visie. Je weet het wel, maar in België hoorde ik weer dat veranderingen jaren kosten. We moeten echt de tijd nemen om te praten over waarom en visie. Ik gun dat ook mijn leerkrachten, jammer dat dat door het lerarentekort nu lastig te organiseren is. Wat ik mooi vind aan het model van ‘warme scholen’ is dat ieder in een team initiatiefrecht en adviesplicht heeft. Bij een verandering stellen ze twee vragen: ‘ben je principieel akkoord’ (ben je het eens met het principe, past dit bij onze visie?) en ‘heb je nog persoonlijk bezwaar’ (dat lukt mij nog niet, bij mij kan dit niet). Dat neem ik zeker mee naar mijn eigen school.’’

San Diego SPO Utrecht heeft een goede naam op het gebied van studiereizen voor haar onderwijspersoneel. Tussen 2012 en 2017 vlogen tijdens vier verschillende reizen in totaal zo’n dertig scholen (bijna alle scholen van SPO Utrecht) naar San Diego in de VS, om zich te verdiepen in onderzoekend leren op High Tech High, dat wereldwijd voorop liep. Het mooie was dat van elke school steeds ook een aantal leerkrachten meegingen, de studiereis was niet alleen voor directeuren en stafleden. De impact van de ‘High Tech High’ is nog steeds zichtbaar en heeft geleid tot wezenlijke veranderingen en het aanleren van 21^ste eeuwse vaardigheden op de scholen van SPO Utrecht.

Joeri: ,,Zo’n studiereis werkt altijd goed om verder te kijken dan SPO Utrecht. Anders organiseren is inspirerend, maar bedenk: alles valt en staat met goede leerkrachten. Die zijn goud waard.’’

Zin om ook bij SPO Utrecht te komen werken? Kijk op ‘WerkenbijSPOUtrecht’

Dertien schoolopleiders van SPO Utrecht namen de afgelopen twee dagen samen deel aan het jaarlijkse Velon congres. Dit jaar in Zwolle ging het over ‘opleiden in netwerken’. Volgend jaar is het congres in Utrecht. Schoolopleider Karin Wessel van SPO Utrecht is dan een van de organisatoren. Een mooie kans om ervaring te delen!

Opleiden in netwerken

Want, terugblikkend op het congres, zegt schoolopleider Rob van Lijf/Luc Stevensschool: ,,We kwamen er achter dat wij bij SPO Utrecht vergeleken met anderen, al heel ver zijn met opleiden in netwerken. In het onderwijs samenwerken met wetenschap wordt steeds belangrijker, bleek de afgelopen dagen weer. Dat doen wij eigenlijk bij SPO Utrecht al heel lang. En terwijl anderen ‘oh ja’ zeiden bij het belang van blijvend professionaliseren voor onderwijskwaliteit, is dit binnen SPO Utrecht al jaren een belangrijk thema. Onze bovenschoolse intervisie voor startende leerkrachten is optimaal georganiseerd.’’

Fijne opsteker

Rob: ,,Het bewustzijn dat we bij SPO Utrecht op de goede weg zijn, is een fijne opsteker. Onze winst zit in het anderen ontmoeten op het congres, mensen die met hetzelfde bezig zijn. Hoe doe jij het als schoolopleider met studenten? Met collega’s die net klaar zijn met hun opleiding? Ik merkte bijvoorbeeld dat we bij coaching van weinig ervaren collega’s intensiever moeten inzetten op: welke theorie ligt er onder je praktisch handelen in de klas? Bij een leraar hoort een academische houding, je blijft je verdiepen in de theorie: je bent niet klaar als je het kunstje kent.’’

64 schoolopleiders en nog 22 in opleiding

Gitte Gijsbers (bovenschools schoolopleider en directeur Starterspool): ,,Tijdens het congres gaat het heel erg over je vak. Dat geeft verbinding en je leert elkaar beter kennen. Onder de deelnemers van SPO Utrecht waren de leden van de Koersgroep. Dat zijn de vier schoolopleiders die onze netwerkbijeenkomsten voorbereiden (zij wisselen jaarlijks). En daarnaast ook opleiders die buiten hun werk op school, iets extra doen, zoals auditoren. We hebben bij SPO Utrecht nu 64 schoolopleiders en 22 mensen die bezig zijn met de opleiding voor schoolopleider. Veel scholen hebben dus meer dan één opleider in huis. Wat we stiekem wel wisten, werd bevestigd tijdens dit Velon-congres: wij zijn heel ver met opleiden in netwerken. Onze netwerkbijeenkomsten van schoolopleiders worden heel druk bezocht.’’’

Nieuwe dingen

Toch kom je altijd weer nieuwe dingen tegen. Voor Fatima Bohaloua, schoolopleider op obs De Panda, was de sessie over coaching bij differentiëren in de klas een topper. ,,Ik ga er morgen al mee beginnen, bij een collega die daar vragen over heeft. Je maakt een filmpje tijdens het differentiëren in de klas en je scoort op een aantal indicatoren. De collega scoort zichzelf met behulp van de beelden. Deze aanpak is heel praktisch en maakt het makkelijker om erover te praten als je op verschillende scores uitkomt.’’

Ook Gitte pakt veel mee: ,,De Teacher Tapp is misschien goed om in te zetten voor startende leraren bij SPO Utrecht. Die beantwoorden via deze app drie vragen per dag. Dat biedt herkenning, (het is niet raar wat je meemaakt of dat je dit moeilijk vindt) en geeft tips en verwijst door naar onderzoek. Interessant was ook het traject dat Hogeschool Windesheim biedt, waarin persoonsvorming veel aandacht krijgt. En we hoorden minister van onderwijs Dijkgraaf, over de nieuwe regionale aanpak toekomst arbeidsmarkt.’’

Twee mooie dagen

Fatima blikt terug op twee mooie dagen: ,,De sfeer op het congres was erg goed. We zijn allemaal lerarenopleiders, dus er was veel herkenning. En juist het spreken van lerarenopleiders van andere besturen en scholen is interessant. We hebben allemaal hetzelfde doel, maar geven daar soms een andere invulling aan. Tijdens het feest op maandagavond werden er naast mooie inzichten ook geweldige dansmoves uitgewisseld. Kortom, volgend jaar weer!’’

Zin om ook bij SPO Utrecht te komen werken? Kijk op ‘werkenbijSPOUtrecht’.

Wil je meer weten over het congres? kijk op https://veloncongres.nl/

Utrecht is van plan scholen tegen gereduceerd tarief, parkeervergunningen voor hun personeel te bieden. Dat helpt om het werk voor leraren in Utrecht aantrekkelijk te maken. Belangrijk in tijden van personeelstekort. Want parkeren is duur in Utrecht.

Dit succesverhaal is een voorbeeld van wat je als GMR voor elkaar kunt krijgen. Werk je bij SPO Utrecht of zit jouw kind op een van de scholen van SPO Utrecht? En wil jij ook een bijdrage leveren in de nieuwe GMR? Meld je aan op spoutrecht.nl/medezeggenschap

 Wat ging vooraf aan dit succes? De GMR van SPO Utrecht is initiatiefnemer. Voorzitter Sanne van den Hoek kreeg het mandaat om samenwerking te zoeken met de GMR-voorzitters van de twee andere grote schoolbesturen. En zo ontstond een heel sterke lobby, rechtstreeks vanuit de basis. Ouders en personeel van bijna alle Utrechtse scholen vormden samen een heel grote en heel succesvolle GMR! Die uiteindelijk samen met de gemeenteraad resultaat boekte.

9 maart 2023: Sanne: ,,We zijn blij met het succes, maar maken ons ook zorgen over de uitwerking, want de zaak is nog niet rond. De parkeerproblemen zijn niet op elke school even groot. Juist op scholen met een profiel dat niet zo makkelijk leraren aantrekt, komen de leraren van ver: zij kiezen bewust voor speciaal onderwijs of achterstandsonderwijs. Dit zijn precies de scholen die verlies van leraren om de hoge parkeerkosten, niet kunnen lijden. Dus we hopen op een uitwerking die past bij de praktijk. We hebben hiervoor concrete suggesties gegeven en hopen dat de gemeente met ons in gesprek blijft!’’

11 juli 2019 Al jaren zijn de hoge parkeertarieven in de stad een belemmering voor leraren om in Utrecht te werken. Dat wisten politieke partijen al in 2019. Een motie om parkeren voor leraren betaalbaar te maken, strandde. Er kwamen wel gesprekken met de wethouder over parkeerbeleid en lerarentekort. Maar dat leidde niet tot concrete maatregelen.

1 september 2021 Het team van obs De Kleine Dichter voert woensdag 1 september actie tegen betaald parkeren voor leraren en andere onderwijscollega’s. Vanaf deze datum geldt betaald parkeren in dat deel van Dichterswijk. De school moet het zakelijke tarief betalen: elk kwartaal voor elke auto 360 euro, opgeteld jaarlijks zo’n 10.000 euro. ,,Dat is voor de school niet op te brengen,’’ zegt directeur Annemieke Teune. ,,Dit is niet te betalen voor een school of voor een individuele leerkracht.’’

28 februari 2022 De medezeggenschapsraden van de drie grootste Utrechtse schoolbesturen voeren gezamenlijk actie voor een beter parkeerbeleid voor leerkrachten. Dat is nooit eerder gebeurd. De voorzitters van de GMR van SPO Utrecht – Sanne van den Hoek- , PCOU en KSU sturen deze alarmerende brief naar de wethouder van onderwijs en de gemeenteraad. Gemeenteraadsleden stellen vragen aan de wethouder, dat wordt opgepakt door media en zo groeit de aandacht voor het parkeerprobleem. De GMR-voorzitters vertegenwoordigen samen 25.000 kinderen op 92 scholen! De schoolbesturen steunen de actie.

11 april 2022 Er kwam een online petitie van de samenwerkende GMR-en, die door 1364 mensen werd ondertekend.

1 juni 2022 Deze lobby leidde tot een goed voornemen! ‘Parkeerbeleid voor leraren’ is opgenomen in het nieuwe coalitieakkoord, dat op 1 juni 2022 werd gepresenteerd. Daarin staat: ‘Om scholen extra te ondersteunen krijgen ze de mogelijkheid om tegen gereduceerd tarief een beperkt aantal parkeervergunningen aan te vragen. Dit gaat om docenten die niet in Utrecht wonen en een lange reistijd hebben naar hun werkplek in Utrecht. Als voorwaarde vragen we scholen om een plan voor duurzaam mobiliteitsbeleid voor hun medewerkers.’

Annemieke Teune van obs De Kleine Dichter: ,,Ik ben wel gelukkig met dit resultaat, het is een mooi begin. We zijn benieuwd hoe het verder gaat, ik wil graag weten hoeveel vergunningen we bijvoorbeeld kunnen krijgen. En dat mobiliteitsplan: ja, dat ga ik maken. Bij ons komt al het grootste deel van de leraren op de fiets naar school en bij sollicitaties vragen we dat ook meteen van nieuwe collega’s.’’

16 juni 2022 Boter bij de vis! Raadsleden van vijf partijen dienen een amendement in. De ‘ambitie’ in het coalitieakkoord over ‘parkeren voor leraren’ is niet hen concreet genoeg. De tekst wordt opgenomen in het raadsvoorstel.

november 2022-maart 2023 Het nieuwe parkeerbeleid wordt uitgewerkt, het besluit om in heel Utrecht betaald parkeren in te voeren, leidt tot tumult in de stad. Parkeren voor leraren is nog niet concreet uitgewerkt.

Tientallen leraren komen om 16.00 uur samen in de grote zaal op Ortelius, het bureau van SPO Utrecht. De meesten hebben er een werkdag voor de klas opzitten. Kopje thee, koffie, een paaseitje… ze zoeken een plekje en maken een praatje.

Gediplomeerd, niet heel ervaren

‘Starters’ worden deze leraren de eerste drie jaar van hun loopbaan genoemd: gediplomeerd, maar nog niet heel ervaren. Daarom krijgen zij bij SPO Utrecht structureel begeleiding: begeleiding op maat op school, scholing in de school, geregeld themabijeenkomsten en drie keer per jaar bovenschoolse intervisie. Vandaag is de tweede intervisie-bijeenkomst.

Gitte Gijsbers van HR: ,,We vragen ze vooraf na te denken over wat ze zouden willen bespreken. We beginnen met zijn allen samen, met een korte introductie. Dan gaan ze in groepjes uiteen. Elke intervisiegroep in een eigen besloten ruimte met een van de zes schoolopleiders van verschillende scholen die hier nu aanwezig zijn.’’

Intervisiemethodes

,,Eenmaal apart, bespreken ze een casus, geven ze elkaar advies en tips, met begeleiding van de schoolopleider. Zij werken met verschillende intervisiemethodes. Na een uur intervisie treffen we elkaar in de foyer. Dan eten we samen en kunnen ze napraten, anderen ontmoeten, netwerken. Het doel van de intervisie is tweeledig: jezelf ontwikkelen en elkaar ontmoeten.’’

Intervisie en coaching krijgen de nog niet zo ervaren leraren op hun eigen school, in hun eigen team. Maar hier, bij de bovenschoolse intervisie op Ortelius, ontmoeten ze anderen, die in dezelfde situatie zitten. Gitte: ,,Het kan prettig zijn om je casus juist met mensen te bespreken die je niet kent, een klein beetje meer afstand geeft je net wat meer ruimte en vrijheid. Kritiek geven, een huilbui, gaat misschien net wat makkelijker.’’

Niet de enige zijn

Han Posthuma is enthousiast: ,,Dit is mijn eerste jaar als leraar, vorig jaar heb ik als leraarondersteuner gewerkt, nu sta ik zelf voor de klas, via de Starterspool. Het is heel fijn om te beseffen dat je niet de enige bent die ergens tegenaan loopt. En ik vind het echt leuk om anderen te leren kennen.’’

,,Het is best pittig hoor, zo’n intervisie na een lange dag werken. Maar als je er eenmaal bent is het fijn. Ik ben nu nog steeds wel moe, maar krijg ook weer energie door op een andere manier te werken, door elkaar te helpen.’’

Open en ontspannen

De intervisiegroep die met Marian de Beurs (schoolopleider en leraar op obds Pieterskerkhof) meegaat, telt vijf jonge gediplomeerde leraren: Damian, Kelly, Brechtje, Sanna en Elien. Sommigen geven les en volgen nóg een studie. De een heeft een eigen groep op school, anderen geven les op verschillende scholen, met een (vaste) aanstelling in de Starterspool van SPO Utrecht. De deur gaat dicht, ze stellen zich voor en vertellen over hun ‘casus’: een lastige situatie, een gevoel, een probleem, dat kan van alles zijn. Al heel snel is de sfeer open en ontspannen. ,,Ik weet echt niet wat ik nog kan doen.’’ Nou, de anderen hebben gelukkig nog wel ideeën.

Schoolopleider Marian vat samen en stelt vragen die helpen de kern boven tafel te krijgen: ,,Wat zou je wíllen in je klas? Bij welk domein hoort dit?’’. De vijf leraren zijn oprecht geïnteresseerd in elkaar en stellen elkaar ook veel vragen. Ze geven tips. ,,Ik herken die situatie gewoon. Dat had ik ook. De hele klas had er last van. Dus ik heb het de groep voorgelegd: wat kunnen we doen? Toen bedachten de kinderen zelf een systeem.’’ Zo’n goeie tip wordt meteen genoteerd.

Veel profijt van

Niet alleen de leraar wier casus wordt besproken komt verrijkt naar buiten, ook de anderen hebben er plezier van. Jonge leraren van de academische lerarenopleiding (alpo) zijn getraind in intervisies. ,,Wij hebben een goede opleiding achter de rug. Daar moest je elke maandag reflecteren. Ik dacht weleens pffff… alweer! Maar nu heb ik daar toch veel profijt van, het levert veel op!’’ Kelly: ,,Het fijnst vind ik dat de situaties zo herkenbaar zijn.’’

Later, bij de pizza’s en salades, worden hun ervaringen bevestigd door andere collega’s. ,,Het is fijn dat je niet de enige bent.’’ En: ,,Ik heb heel veel aan de frisse blik van anderen.’’

Eerste jaar eigen klas

Sandra Lueks: ,,Mijn eerste jaar met een eigen klas heb ik heel veel geleerd van mijn duo. We werkten een dag per week ‘dubbel’, dat was erg fijn. Nu komt er een keer per maand iemand bij me kijken tijdens het lesgeven. Goed dat SPO Utrecht deze coaching van bovenaf regelt voor beginnende leerkrachten. Het voelt verplicht en dat is prima. En deze intervisiebijeenkomsten zijn óók fijn om mensen te leren kennen.’’

Enthousiast geworden? Kijk op ‘werken bij SPO Utrecht’ voor een leuke baan!

Het honderdjarige markante gebouw van de Rietendakschool in Ondiep wordt ingrijpend gerenoveerd. Het gebouw is inmiddels ‘functioneel en technisch verouderd’.  De renovatie maakt het pand duurzaam en geschikt voor het onderwijs van nu en in de toekomst. Ook de herinrichting van de pleinen en moestuin rondom de school worden in de renovatie meegenomen.

De Rietendakschool is in 1923 gebouwd als ‘openluchtschool’ en sinds 1924 in gebruik. Openluchtscholen zijn architectonisch belangrijke schoolgebouwen waar het contact tussen binnen en buiten een belangrijk uitgangspunt was, met veel licht en lucht voor de leerlingen. Dat oorspronkelijke karakter wil de school graag weer terugzien in een verbeterde versie.

De inrichting is nu nog erg traditioneel met lokalen en smalle gangen, gemaakt voor klassikaal onderwijs. Het onderwijs heeft tegenwoordig meer behoefte aan ruimtes die flexibeler kunnen worden gebruikt, voor leerpleinen en voor een verbeterde verbinding van binnen met buiten en andersom.

De Rietendakschool is geen monument, omdat bij branden in het verleden te veel van de oorsprong verloren is gegaan. Het rieten dak, waarnaar de school is genoemd, speelt een rol bij die branden. De buitenkant van de school, die een belangrijk herkenningspunt in de wijk Ondiep vormt, blijft zoveel mogelijk onaangetast. Het behouden van de rieten kap is voor de renovatie een uitgangspunt.

Na een nauwkeurige architectenselectie is de aanbesteding gewonnen door 9graden architectuur en Merosch installatieadvies. Een team van architecten en adviseurs in duurzame energie en binnenklimaat, maken het ontwerp, in nauwe samenwerking met schoolteam en het bestuur van SPO Utrecht.

Het ontwerp moet in 2024 gereed zijn. Het ontwerpteam is deze week begonnen en de komende maanden zal het definitieve ontwerp worden ontwikkeld. Volgens plan begint de verbouwing in januari 2025 en wordt de vernieuwde Rietendakschool na de kerstvakantie in januari 2026 in gebruik genomen.

In het vernieuwde schoolgebouw van Lux voelen kinderen zich straks van harte welkom. Het Utrechtse bureau EVA architecten presenteerde 21 februari 2023 het ontwerp voor een vrijwel nieuw, groter en duurzaam onderkomen voor Lux speciaal onderwijs, aan de Stauntonstraat in Zuilen.

Volgende maand verhuizen kinderen en team voor anderhalf jaar naar een schoolgebouw aan de Boadreef in Overvecht. Na de zomer van 2024 keren ze terug naar hun oude stek, die dan volledig vernieuwd en duurzaam is. Op de basis van het huidige, vijftig jaar oude pand, verrijst straks een grotere school met een duidelijke entree en een warm hart. Het schoolgebouw en de gymzaal, zijn dan aangepast aan de eisen die het speciaal onderwijs én het milieu anno 2023 stellen.

Vriendelijke school

Architect Jeroen Baars: ,,Het wordt een heel vriendelijke school. Als architecten vinden wij deze ingrijpende verbouwing van Lux een geweldige uitdaging. De basis, die we behouden, is mooi: lokalen van 3.40 meter hoog, heel veel licht binnen en schoon metselwerk, dat zichtbaar blijft. Wat we toevoegen is een hart in het gebouw, verbinding met buiten en drie extra lokalen omdat de school is gegroeid. Het plein, dat veel groter is dan de geldende norm, wordt veel groener.’’

Naar buiten

De kinderen en de leraren gaan er enorm op vooruit. Elk groepslokaal krijgt een eigen wc, een kleiner ‘bij-lokaal’ en een eigen buitenruimte onder een luifel, waar ook kan worden lesgegeven. Er zijn time-outplekken en vanuit elk lokaal kun je rechtstreeks naar buiten (kijken).

Gehoord

Directeur Varenka Bunt-Schilp: ,,Het team voelt zich heel erg gehoord door de architecten. Onze wensen, die we vooraf hadden neergelegd in het ‘onderwijskundig plan van eisen’ herkennen we in dit prachtige ontwerp. We zijn er enorm blij mee. We kijken uit naar onze terugkomst hier!’’

Licht

Wie Lux binnenkomt, loopt straks een centrale ruimte binnen met een grote lichtkoepel. Het lichtkunstwerk van Roosje van Donselaar leidt de kinderen met lichtgevende sterren aan slingerend koperdraad. Zij kunnen hier ook koken (daar leren ze heel veel van) en ervaren een warme huiskamersfeer.

Super-circulair

Dak en muren worden geïsoleerd, de vloeren krijgen vloerverwarming. Na de verbouwing is de isolatie/duurzaamheid van Lux gelijkwaardig aan een nieuw gebouwde school. Er staat een bijna energieneutraal schoolgebouw, dat geen aardgas verbruikt. De eventueel later geplande plaatsing van zonnepanelen op het groene dak, maken het gebouw volledig energieneutraal. Dit bereikte resultaat door renovatie, is natuurlijk veel duurzamer dan nieuwbouw: door hergebruik van materialen is deze verbouwing super-circulair.

Het Kromme Rijn College gaat vanaf vrijdag enthousiast aan de slag met het ontwerpteam, voor de grootschalige renovatie van hun toekomstige schoolgebouw aan de Rubenslaan in Utrecht-Oost. Het Utrechtse bureau EVA architecten is geselecteerd om dit gebouw op duurzame wijze, passend te maken voor dit specifieke onderwijsaanbod.

(lees verder onder de foto)

,,We zijn heel blij met deze architectenkeuze,’’ vertelt Kiki Geserick, waarnemend directeur van het Kromme Rijn College voor voortgezet speciaal onderwijs (vso). Schoolbestuur SPO Utrecht heeft ervaring met EVA architecten, -ook- met ontwerpen voor speciaal onderwijs. Dit architectenbureau tekende de renovatie van Lux voor speciaal onderwijs in Zuilen en ontwierp twee nieuwe schoolgebouwen (obs Vleuterweide en SO Fier) voor SPO Utrecht. Ze heeft dus alle vertrouwen in het uiteindelijke resultaat. ,,Het wordt vast een prachtig schoolgebouw. Speciaal ingericht voor onze I-LaB!-leerlingen.’’

 Rustige, veilige, voorspelbare plek

i-LaB! staat voor: i=internaliserend, Learn and Behave. ‘Internaliserend’ is naar binnen gekeerde gedragsproblematiek. Vaak merkt de omgeving daar niets van. Het anderen niet tot last willen zijn, is voor deze kinderen echter een flinke uitdaging. Zij vragen een rustige, voorspelbare en veilige plek om zich te kunnen ontwikkelen. Dat lukt niet op een gewone school. i-LaB! helpt kinderen vanaf groep 8 om de overstap naar het regulier voortgezet onderwijs te maken. Zij hebben twee of drie jaar op i-LaB! nodig en doen vervolgens meestal eindexamen op een reguliere vo of mbo-school.

Het bestaande schoolgebouw aan de Rubenslaan telt twee verdiepingen op de begane grond. De bovenste verdieping kan worden ingericht als volledig prikkelvrije zone. De eerste verdieping wordt prikkelarm en op de begane grond leren kinderen echt weer in een groep functioneren.

Onderwijs is basis van ontwerp

Het onderwijskundig plan van eisen wordt de basis van het ontwerp van EVA architecten. Andere betrokkenen zijn Vintis installatieadviseurs, Noorman Bouw- en milieuadvies en SWINN (adviseur constructies). Het ontwerp wordt ontwikkeld in nauwe samenwerking met school en bestuur. De gemeente is betrokken en ook omwonenden van de Rubenslaan worden gehoord via een klankbordgroep. Zij hebben zich de afgelopen periode sterk gemaakt voor behoud van het gebouw.

Verhuizing in 2025

De ontwerpfase en de voorbereidingen duren ongeveer een jaar, met de totaalrenovatie en uitbreiding van een school is gewoonlijk ook een jaar gemoeid. Volgens planning verhuist i-LaB! in 2025 naar zijn definitieve eigen onderkomen aan de Rubenslaan, vlakbij het Kromme Rijn College aan de Kranenburgerweg. De i-LaB!-leerlingen zijn sinds vorig jaar tijdelijk gehuisvest aan de Ramsesdreef 190. Het Kromme Rijn College heeft nog een tijdelijke derde locatie aan de Mesdaglaan.

Lees meer over i-Lab! Kromme Rijn College op de website van SPO Utrecht.

Wie heeft zin om verder mee te bouwen aan de professionele cultuur van SPO Utrecht? Als beleidsadviseur HRD (human resource development) heb je een heel veelzijdige functie in het brandpunt van ons onderwijs. Je coördineert en stuurt op initiatieven die te maken hebben met personeelstekorten, opleiden, praktijkleren, innovatie en kennis & kwaliteit. Je maakt deel uit van een onderwijsorganisatie die volop ruimte biedt aan jouw vakmanschap. Een interessante vacature!

Lees hier meer over deze interessante vacature!

Reageren kan tot en met 4 maart.

De inzichten in deze kwaliteitswaaier zijn niet nieuw, de vorm wel, waarschuwt Mirjam Snel, zwaaiend met de net gepubliceerde waaier. Ze is docent/onderzoeker leesonderwijs aan de Hogeschool Utrecht-pabo. De waaier bevat de pijlers waarop effectief leesonderwijs is gebaseerd. ,,Wél nieuw is dat dit is uitgesplitst naar functie. We moeten het echt met zijn allen doen: leerkracht, leesspecialist, directeur en bestuur. Ieder heeft zijn rol. Samenwerken is zó belangrijk.’’

Die samenwerking past bij de Utrechtse PO-conferentie op 1 februari 2023. Hier worden actuele inzichten gedeeld door onderwijsonderzoekers, lerarenopleiders en leraren, allemaal werkzaam in de regio Utrecht. Ook studenten zijn welkom. Als medewerker van SPO Utrecht kun je elk jaar gratis deelnemen.

De editie 2023 heeft als titel ‘Terug naar de basis?’ en telt vier sessies over lezen, rekenen, burgerschap en ict. IB’er en leerkracht groep 4 Eline Klaassen van de Maaspleinschool is, samen met onderzoeker Mirjam Snel, verantwoordelijk voor de sessie over begrijpend lezen. Collega’s van verschillende scholen van SPO Utrecht vormden trouwens een flink deel van de deelnemers: Monic van De Koekoek, Florien van Vleuterweide, Annemiek van De Kleine Dichter, Marja van De Cirkel, Hilde van Pieterskerkhof, Ronald, Saskia, Evelien,… en vele anderen.

Ook Anje-Margreet Woltjer van het college van bestuur van SPO Utrecht zit in de zaal. Ze is enthousiast. ,,Het mooie van deze Utrechtse PO-conferenties is dat ze het onderzoek en de praktijk van het onderwijs met elkaar verbinden. Dat werkt en dat leeft! Goed om te zien dat er zoveel deelnemers zijn. De PO-conferentie zelf, is trouwens ook het resultaat van goede samenwerking tussen de Utrechtse schoolbesturen, de lerarenopleidingen en de kennisinstituten in de stad.’’

In de kwaliteitswaaier effectief lezen ziet Anje-Margreet terug waar ze als bestuurder van SPO Utrecht voor staat: ,,We hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor goed onderwijs, voor alles wat in school gebeurt. Mooi dat deze nieuwe kwaliteitswaaier anticipeert op die verschillende functies en onze onderlinge samenwerking.’’

Iedere deelnemer pikt iets op van zo’n conferentie, blijkt als na afloop wordt gevraagd waarmee ze op school aan de slag willen. Voor Florien is de kwaliteitswaaier bijvoorbeeld ‘een mooie checklist’ waar Vleuterweide staat in de ontwikkeling van leesonderwijs. Haar collega was bij de ict-sessie en doet nu een moord voor een beebot. Voor Hilde zijn de basisstappen die kleuters (moeten) zetten voor rekenen, een regelrechte eye-opener.

Eline Klaassen geniet ervan haar ervaringen met begrijpend leesonderwijs op de Maaspleinschool, te delen met tientallen collega’s van andere scholen en besturen. Zij is met haar praktijkverhaal degene die na afloop veel vragen krijgt. Hoe vind je geschikte teksten? Hoe controleer je of kinderen de tekst begrijpen? Hoe betrek je ouders?

Eline vertelt met plezier over de voorleesinloop het Maasplein, waar ouders kinderen in verschillende talen voorlezen en Marjan durft wel antwoord te geven op de vraag hoe je leesplezier onder collega’s het beste stimuleert. ,,Alle leerkrachten móeten gewoon (kinder)boeken lezen. Verplicht. Van groep 1 tot en met groep 8. Als professional. Want kwaliteit, lever je samen.’’

Ook de schoolteams van SPO Utrecht hebben afgelopen jaar vol enthousiasme hun schouders gezet onder het Leesoffensief Utrecht. De campagne ‘Wie dit leest… kan ook een boek lezen’ streeft ernaar álle kinderen gratis lid van de bieb te maken. De teller staat nu op bijna driekwart: al 51.000 Utrechtse kinderen lenen en lezen boeken van de bibliotheek.

Als feestelijke afsluiting van het eerste jaar ‘Wie dit leest…’ trokken bibliotheekmedewerkers in januari op een biebbakfiets langs veel scholen. Ze deelden iets lekkers uit, lazen voor en stimuleerden het gratis lidmaatschap. De kinderen van onder meer International School Utrecht, de Dr. Bosschool, SO Fier, obs De Panda en de Anne Frankschool werden op die manier verrast. Obs Vleuterweide en Puntenburg waren dinsdag aan de beurt.

Carly (met sjaal) brengt de bibliotheekpas en de mandarijntjes naar obs Vleuterweide

350 mandarijntjes komen uit de bakfiets: gezond cadeautje van de bieb voor alle leerlingen van Vleuterweide.  Een beetje verwaaid overhandigt Carly een metergrote bibliotheekpas, aan directeur Noortje Willems. Het was een heel eind fietsen! Justin uit groep 6B herkent de enorme pas meteen. ,,Ik ben lid,’’ reageert hij. En wat leest hij graag? ,,Het leven van een loser.’’

 Binnen worden zeventien leerlingen, afkomstig uit alle groepen, voorgelezen door Carly uit ‘Nee! zei het konijn! van Marjoke Henrichs. Het korte gesprek erna, gaat over lid worden van de bieb. ,,Ik ben al lid,’’ zegt Naya (groep 5A). ,,Ik nog niet,’’ zegt Sylvia uit groep 1. ,,Maar ik heb wel een munt.’’ De school gaat de kinderen die nog geen lid zijn, helpen aan die gratis bibliotheekpas te komen.

Onuitputtelijke bron
De campagne ‘Wie dit leest’ maakt deel uit van het stedelijke Leesoffensief (zie hieronder), waar SPO Utrecht actief deel van uitmaakt. Anko van Hoepen, college van bestuur van SPO Utrecht: ,,Plezier hebben in lezen is zó belangrijk! Het is mooi dat we in Utrecht met elkaar samenwerken om dat leesplezier voor alle kinderen te bereiken. Alles wat daarbij helpt is goed. Dus ook de aandacht voor gratis lid worden van de bibliotheek. In hun eigen wijk beschikken kinderen daarmee over zo’n enorme, onuitputtelijk rijke bron aan boeken… En zonder kosten, zodat ieder kind gelijke kansen heeft. Leraren die zelf ook van lezen houden, kunnen het leesplezier bij hun leerlingen echt stimuleren. Dat is nodig, want lezen is de basis voor succes in je verdere schoolloopbaan. Mooi initiatief!’’

 Samenwerken
Om meer kinderen te kunnen bereiken, werkt de bibliotheek nauw samen met de Utrechtse scholen. Zo delen bibliotheekmedewerkers hun kennis over aantrekkelijke kinderboeken, het aanschaffen van nieuwe boeken en het stimuleren van lezen, met schoolteams via ‘de Bibliotheek op school’. Obs Vleuterweide heeft inmiddels hiervoor ook een subsidieaanvraag gedaan.

Taal-leesspecialist Florien Bakker: ,,Daarmee kunnen we in ons nieuwe gebouw, dat in mei wordt opgeleverd, een mooie bibliotheek inrichten. Maar ook nu doen we al heeft veel om het lezen te stimuleren. Een van de succesvolste activiteiten uit het educatieaanbod van de bieb is ‘de VliegensVluggeVerteller’, waarbij iemand in heel korte tijd vijf boeken presenteert. Die zijn dan altijd meteen uitgeleend. Enthousiaste kinderen geven ze ook weer aan elkaar door.’’

Het maakt zeker verschil
De Klopvaart was precies een jaar geleden de eerste Utrechtse school die met hulp van Bibliotheek Utrecht een nieuwe schoolbieb inrichtte én ondersteuning kreeg van een leesconsulent. Locatiedirecteur Kyra Wessels: ,,Ja, het maakt zeker verschil! We zien kinderen nu meer lezen en met meer plezier lezen. We besteden natuurlijk op heel veel manieren aandacht aan lezen, en onze mooie collectie boeken is hierbij enorm ondersteunend. Kinderen hebben elke keer iets leuks om te kiezen, ze stimuleren elkaar.’’

Alle leerlingen zijn lid
Kyra: ,,Op school kunnen we veel doen, maar of kinderen ook thuis lezen? Of ze naar de bieb gaan? Dat ligt ingewikkelder. De bieb in Overvecht is best ver weg, de boeken moeten op tijd terug… ‘’

Kyra: ,,In het weekeinde mogen kinderen onze boeken mee naar huis nemen. Als ze ook doordeweeks thuis willen lezen, kunnen ze naar de bieb. Bij ons zijn alle kinderen lid. Bij de kennismakingsgesprekken met ouders aan het begin van het schooljaar, vragen we of ze hun kind lid willen maken. We hebben bemiddeld met de formulieren en de gratis pasjes. Vervolgens zijn wij met álle leerlingen naar de bieb geweest om daar een boek te lenen. Samen met hun ouders konden ze dan het boek weer terugbrengen.’’

Een groeiend aantal scholen van SPO Utrecht maakt gebruik van de Bibliotheek op school: De Kaleidoskoop, De Klopvaart, de Watertoren, De Gagel, Spoorzicht, obs Het Zand, kindcentrum Rijnvliet, De Kleine Dichter en de Anne Frankschool. Andere scholen van SPO Utrecht, zoals obs De Panda, zijn zelf ook al heel actief met leesbevordering en beschikken over een uitgebreide schoolbibliotheek. Op De Panda is dan ook 100 procent van de leerlingen lid van de bieb.

Leesoffensief

Naast de campagne ‘Wie dit leest’, is Bibliotheek Utrecht samen met Taal Doet Meer ook initiatiefnemer van het Leesoffensief Utrecht. 45 organisaties, bedrijven en scholen die zich bezighouden met lezen en taal en 15 politieke partijen, ondertekenden het Manifest. SPO Utrecht ondersteunt het leesoffensief van harte. Gezamenlijk zetten ze hun schouders eronder om alle Utrechters taal- en digitaalvaardig te maken. Zodat Utrecht een stad blijft van gelijke kansen.

Lux, school voor speciaal onderwijs (so) aan de Stauntonstraat in Zuilen, maakt op korte termijn ruimte voor vier extra groepen. Dat is goed nieuws voor de kinderen die nu in Utrecht wachten op speciaal onderwijs voor zeer moeilijk lerende kinderen. Vanaf 8 maart starten twee nieuwe groepen bij Lux. Daarna kunnen zo nodig nog een derde en een vierde groep geleidelijk worden toegevoegd.

Lux is een openbare school voor speciaal onderwijs. Hier komen kinderen die langzamer en moeilijker leren en daarbij extra ondersteuning en begeleiding nodig hebben. Ieder kind krijgt op Lux de kans om zichzelf te ontwikkelen, ongeacht achtergrond of niveau. De stad Utrecht telt twee so-scholen waar deze kinderen onderwijs krijgen. Beide scholen zitten vol, er is al enige tijd behoefte aan extra plekken in de stad, de urgentie is groot.

In het huidige schoolgebouw van Lux wordt alle beschikbare ruimte benut voor onderwijs, ook bijvoorbeeld de lerarenkamer is een klaslokaal. Het vijftig jaar oude pand wordt vanaf de zomer van 2023 volledig verbouwd, duurzaam gemaakt en ook vergroot. Begin maart verhuizen team en leerlingen daarom voor anderhalf jaar, naar een tijdelijk schoolgebouw aan de Boadreef in Overvecht. Daar is ruimte voor vier extra groepen.

Dat deze ‘nieuwe instroom’ bij Lux onderwijs krijgt, is een gezamenlijk besluit van de onderwijsbesturen met cluster-3 onderwijs in de stad Utrecht, in goed overleg met het Samenwerkingsverband Utrecht PO en de gemeente.

De verhuizing van Lux naar de tijdelijke grotere locatie aan de Boadreef was al voor eind december gepland. De verbouwing om dit pand geschikt te maken voor speciaal onderwijs, is echter enkele maanden vertraagd door de vondst van asbest. Inmiddels is dat verwijderd en worden de laatste bouwwerkzaamheden opgepakt. Op 1 maart wordt het pand opgeleverd.

Vanaf 8 maart telt Lux aan de Boadreef twee nieuwe groepen. Eén groep biedt regulier passend onderwijs voor leerlingen die langzamer leren. De tweede, kleinere groep, wordt gevormd door jonge kinderen die meer zorg nodig hebben (speciale leerstroom). Het lijkt te lukken om tijdig voldoende personeel aan te trekken voor deze twee groepen, ook een stevige opgave in tijden van personeelstekorten. Lux zal aan de Boadreef geleidelijk doorgroeien naar dertien groepen.

Eind 2022 ontving SPO Utrecht ook de formele beschikking voor uitbreiding van het huidige schoolgebouw van Lux aan de Stauntonstraat. Vanaf 2024 beschikt Lux dan ook over dertien groepslokalen in een duurzaam, (bijna) energieneutraal schoolgebouw aan de Stauntonstraat. Het pand is dan volledig aangepast aan de huidige eisen van het speciaal onderwijs voor deze kinderen. Het ontwerp van EVA architecten voor Stauntonstraat 9 wordt begin 2023 gepresenteerd.

Deze infographic maakt in één oogopslag zichtbaar wat er omgaat in de begroting 2023 van SPO Utrecht.

Omdat het om publieke middelen gaat (‘ons belastinggeld’) én als bestuur van openbaar onderwijs, wil SPO Utrecht zo transparant mogelijk zijn over de wijze waarop in 2023 ruim 93 miljoen euro wordt uitgegeven.

* Wat meteen opvalt: het meeste geld gaat rechtstreeks naar de scholen. Anko van Hoepen, College van Bestuur: ,,Onderwijs is mensenwerk, dus we besteden verreweg het grootste bedrag aan personeel.’’

,,De grootste uitdaging van 2023 is: vinden we voldoende personeel? We hebben voor 2023 de salarisuitgaven begroot voor alle mensen die we nodig hebben. Ons belangrijkste doel is het geld uit deze begroting ook écht uit te geven. Maar helaas verwachten we niet dat het in 2023 lukt om voldoende personeel in te kunnen zetten. We zullen dus waarschijnlijk geld overhouden, door het personeelstekort.’’

* De begroting van SPO Utrecht bestaat uit de begrotingen van alle scholen samen, en een raming voor collectief gebruik. Het er 39, in 2023 komt er namelijk een nieuwe basisschool bij: kindcentrum Cartesius.

* Opgeteld, wordt in de begroting van 2023 meer geld uitgegeven dan er binnen komt. ,,Uit de reserves zetten we geld in voor het collectief, om goed onderwijs te kunnen bieden aan alle kinderen.’’

* De vijf belangrijkste thema’s van SPO Utrecht in 2023:

– actief personeelsbeleid (boeien, binden en werven), om de gevolgen van het personeelstekort voor het onderwijs zoveel mogelijk te beperken

– beleid formuleren rond groeiende en krimpende scholen

– groot onderhoud van de schoolgebouwen van SPO Utrecht

– gezamenlijk met alle betrokkenen een nieuwe koers uitwerken voor de komende jaren

–  de nieuwe loot aan de stam van SPO Utrecht, kindcentrum Cartesius

De sfeer op het plein van obs De Panda is donderdagmiddag wel heel feestelijk, als leerkrachten de enorme berg nieuwjaarsdozen uitdelen aan ouders en kinderen. Wat zit er in? ,,Chocolademelk en slagroom natuurlijk,’’ vertelt leerkracht Marrije Breuer. ,,Dat hoort erbij. En gezonde ontbijtspullen en andere voedingsmiddelen. Het lukt om wel twaalf dingen in elke doos te stoppen!’’

Het team van De Panda heeft alle producten zelf gekocht en in de dozen gestopt. ,,Ze hebben heeft enorm hard gewerkt om het voor elkaar te krijgen,’’ knikt directeur Els Haak. De Panda verzorgt via het Jeugdeducatiefonds ontbijt op school, voor de kinderen. Datzelfde fonds stelde geld beschikbaar voor iets extra’s. Dat werden nieuwjaarsdozen, een welkom ‘kerstpakket’ met voedingsmiddelen voor ieder gezin met een kind op De Panda.

Els Haak houdt een toespraak voor ouders en kinderen op het plein. ,,Het is de gewoonte dat  mensen die een heel jaar hard hebben gewerkt, een kerstpakket krijgen. Hier op De Panda hebben de kinderen heel hard gewerkt. Daarom krijgen jullie een nieuwjaarspakket.

Het is algemeen bekend: kinderen lezen minder naarmate ze ouder worden. Die ‘leesvermijding’ begint steeds vroeger, nu al vanaf groep 5, constateert dr. Femke Scheltinga van iTTA-UvA bezorgd in haar inleiding. Ze is te gast bij de afronding van WOU-GO. Onvermijdelijk? Tien Utrechtse basisscholen met een hoog percentage leerlingen met risico op een taalachterstand, onderzochten de afgelopen 2,5 jaar of, en hoe, zij dit tij kunnen keren. De voorlopige resultaten zijn bemoedigend, blijkt vandaag. Goed leesonderwijs is effectief!

WOU-GO staat voor Werkplaats Onderwijsonderzoek Utrecht – Gelijke Onderwijskansen. De tien betrokken scholen presenteren op 15 november 2022 de resultaten van hun eigen onderzoek. Obs Overvecht (De Klopvaart, Spoorzicht, De Gagel, Watertoren) nam met vier scholen deel aan WOU-GO, obs De Panda uit Kanaleneiland en de Prinses Margrietschool uit Zuilen.

Succesvolle interventies

Een ding is duidelijk. Deze scholen gaan dóór met hun succesvolle interventies. Omdat leerkrachten zelf ervaren dat hun leerlingen nu meer en met meer plezier lezen. Omdat ze hun werkwijze op dit punt nog verder kunnen verbeteren. En zeker ook, omdat uit het flankerend onderzoek blijkt, dat de leesmotivatie van kinderen op de tien WOU-GO-scholen weliswaar iets is gezakt, maar duidelijk minder dan verwacht.

Dr. Lotte Henrichs van Universiteit Utrecht, als onderzoeker en werkgroeplid betrokken bij WOU-GO, is enthousiast. ,,De gemiddelde leesmotivatie van kinderen is op elke WOU-GO school iets gezakt (0,21 punt) doordat de antwoorden wat neutraler werden. Diezelfde lichte afname zien we ook in vergelijkbaar onderzoek, voor en na een leesinterventie. Dat is minder negatief dan het lijkt, want zonder interventie daalt de leesmotivatie in deze leeftijdsgroep veel sterker. Je ziet de positieve bijdrage van WOU-GO ook bevestigd in de score van de toetsen begrijpend lezen midden groep 8. Die is op deze scholen met een hoge schoolweging, met 206.57 gelijk aan de gemiddelde scores van alle basisscholen in Nederland (205). Dat is geweldig!’’

Welke verbeteringen voerden deze scholen in?

* De school heeft een aantrekkelijk en divers aanbod boeken

* De leerkrachten lezen zelf jeugdliteratuur

* Iemand helpt kinderen bij hun boekkeuze (leesconsulent, taalcoördinator, leesliefhebber)

* Elke dag lezen alle kinderen stil voor zichzelf

* Elke dag wordt in alle klassen voorgelezen

* In alle klassen zijn leesactiviteiten (gesprekken, boekpromotie, enz)

* Op alle scholen zijn leesactiviteiten op schoolniveau (kinderboekenweek, bezoek van een schrijver, enz).

Tips van de onderzoekers:

* Probeer nog meer te variëren in boeksoorten (anderstalige boeken, e-readers, luisterboeken en escapeboeken ontbreken vaak)

* Maak afspraken over het handelen van leerkrachten en leg die vast, want hoe vaak er leesactiviteiten in de klas zijn, verschilt per leerkracht (stillezen, voorlezen, kinderen begeleiden bij boekkeuze en leesactiviteiten)

* Lees zelf als leerkracht regelmatig jeugdliteratuur (en niet af en toe).

In WOU (werkplaats onderwijsonderzoek Utrecht) werkt een leerkracht op een basisschool samen met een onderzoeker aan een onderwijsvraagstuk dat speelt op de eigen school. Bij WOU-GO wordt gewerkt aan Gelijke Onderwijskansen door samen het begrijpend lees- en woordenschatonderwijs te versterken en zo de ‘kennis van de wereld’ te vergroten. Dit gebeurt op basis van onderzoek naar successen uit de Brede School Academie en op een manier die bij de school past. WOU-GO focust op het begrijpend lees- en woordenschatonderwijs in de groepen 6, 7 en 8, van basisscholen met een hoog percentage leerlingen met risico op een taalachterstand. De taalcoördinator of een intern begeleider fungeert als broker en is de trekker van het project op de eigen school.

 Prinses Margrietschool (Zuilen), De Boemerang (Ondiep), obs De Panda en Het Schateiland (Kanaleneiland), de Mattheusschool, Op Dreef, obs Overvecht, De Schakel, de Marcusschool (Overvecht) en Op Avontuur (Lunetten) kozen elk een eigen invalshoek om hun onderwijs in begrijpend lezen en woordenschat te versterken. Bij de bekende WOU-posters vertellen zij over hun aanpak.

Help kiezen

Schoolleider Maarten Goossens en leescoördinator Digna Verhagen werkten op de Mattheusschool samen met twee pabostudenten van de Marnix Academie (Charelle Jorritsma en Anne van Peer).

Digna: ,,Ons belangrijkste advies voor andere scholen is, dat iemand de kinderen helpt een boek te vinden dat ze aanspreekt. Praten over boeken en het kiezen van een leuk boek dat past bij hun leesniveau, vonden kinderen namelijk het lastigst.’’

Stillezen

Charelle tipt leraren: ,,Bedenk: stillezen is méér dan ‘zomaar lezen’.’’ Anne: ,,Een leerkracht die denkt ‘oh, dan kan ik mooi even een citotoets afnemen’ heeft het mis. Dat is geen stillezen. Dan is het echt stil en de leerkracht leest ook.’’ Maarten: ,,Wij leggen onze aanpak nu vast: dit is ons leesbeleid.’’ Digna: ,,En ik ga het beleid warm houden in het team, twee keer per jaar vraag ik er aandacht voor, zodat het echt bij alle leerkrachten beklijft. Begrijpend lezen is zo wezenlijk, soms voelt lezen als het begin van alles. En daar heb je alle leerkrachten op school bij nodig!’’

Foto: obs De Panda heeft het dagelijks leesbeleid vastgelegd in een bureaulegger

Obs De Panda heeft dat op een heel praktische manier ondervangen: hier krijgen de leerkrachten het leesbeleid dagelijks onder ogen. Leescoördinator Mieke Lindeman heeft er een placemat/bureaulegger van gemaakt. ,,Op de voorzijde staat precies samengevat wat wij op De Panda met lezen doen, hoe vaak en wanneer. Op de achterzijde worden activiteiten die de leesmotivatie van kinderen verhogen, toegelicht. Zo heeft iedere leerkracht de belangrijkste informatie dagelijks bij de hand.’’

Boekensushi

,,Noem eens een voorbeeld van een succesvolle leesactiviteit op jullie school?’’ vraagt een leerkracht. Mieke: ,,Dat is de boekensushi. Als een soort lopende band met sushi geven kinderen de boeken aan elkaar door, ze hebben net tijd om er even kort in te kijken. En aan het eind kun je een boek kiezen dat je leuk lijkt. En de praatkaartjes van Chambers gebruiken we in elke klas, elke week. Sommige leerkrachten gebruiken ze dagelijks, anderen vinden ‘t lastig om in te plannen. Ons belangrijkste advies is dus: zet de leesactiviteiten op je rooster!’’

Foto: De inspirerende presentaties bieden veel gespreksstof onder collega’s. Mieke Lindeman (links) en haar collega Esther Pot van obs De Panda.

Praatplaat

Het team van Het Schateiland heeft nu een praatplaat: ook zij ervaarden dat kinderen niet zo makkelijk ‘uit zichzelf’ over boeken praten. Leerkracht Bea van Breukelen ontwikkelde een didactisch model om de luister- en spreekvaardigheid van leerlingen te versterken. ,,Leerlingen vonden het leuk om opgeleid te worden als gespreksleider. Met de praatplaat gaan kinderen vanaf groep 6 zo zelfstandig met elkaar in gesprek. We merkten dat praten over een tekst, bij kinderen zorgt voor motivatie en beter begrip.’’Foto: Het onderzoeksteam van Het Schateiland krijgt veel geïnteresseerde vragen. Links op de rug: Lotte Henrichs en rechts Bea van Breukelen.

Het zijn herkenbare aanbevelingen. Ook Femke Scheltinga van het instituut voor taalontwikkeling, verbonden aan de universiteit van Amsterdam, zegt:  ,,We weten al veel, er verschijnen publicaties die laten zien wat goed leesonderwijs is. Maar hoe krijg je dat de scholen in?’’ De tien scholen van WOU-GO is dat in elk geval aantoonbaar gelukt.

Vervolg WOU

In het voorjaar van 2023 wordt WOU-GO afgerond. De werkplaats onderwijsonderzoek Utrecht (WOU) gaat verder als een duurzame samenwerking tussen alle WOU-partners in de stad Utrecht, meldt projectleider Jarrick Schaap. Er is een nieuwe subsidieaanvraag gedaan bij NRO en het po-partnerschap in de regio wordt uitgebreid met Amersfoort. ,,We gaan op z’n WOU’s uitbreiden. Samen brengen we onderwijsonderzoek in Utrecht op een hoger plan,’’ belooft Jarrick.

Inspirerend. Fantastisch. Verbindend.

Zo vatten respectievelijk Jolande Bastmeijer, Marjolein Titshof en Annemieke Teune de eerste ‘Heel Holland Leert’ samen in één woord. Met hun managementteam verdiepten deze basisschooldirecteuren van SPO Utrecht zich drie dagen lang in de mogelijkheden van onderwijs anders organiseren.

Thea Streng van Utrecht Leert, is de initiatiefnemer van dit intensieve begeleidingsprogramma. ,,Ik vond het fantastisch. We hadden heel inspirerende sprekers die ons echt out-of-the-box lieten denken. En juist omdat ook scholen uit andere steden deelnamen, merk je dat wij niet de enigen zijn. Alle scholen worstelen met de gevolgen van het lerarentekort. Het werkt, om dit samen aan te pakken en niet met elkaar te concurreren.’’

Wat is Heel Holland leert… anders organiseren?

Directeuren van zeven basisscholen (vier uit Utrecht, twee uit Den Haag en een uit Hilversum) waren drie dagen intern, in een conferentiehotel Leusden, samen met hun eigen managementteam. De inhoud werd verzorgd door Onderwijs Maak je Samen (OMJS) met vijf masterclasses over anders organiseren, steeds vanuit een andere invalshoek. Hoe besteed je de tijd die je hebt met de kinderen, met je leerkrachten? Doen we binnen die tijd de juiste dingen? Wat zijn de mogelijkheden met intelligente technologie en ict? Welke structuur kies je, om je onderwijs anders te organiseren? Hoe kun je met alle partners in de wijk samenwerken in een ‘van acht tot zes-school’?

In februari gaan de zeven managementteams naar het Klijflab van OMJS, waar ze leren hoe leren werkt. En ze bezoeken nog drie scholen naar keuze, waar al anders wordt gewerkt.

Marjolein Titshof, directeur van de Prof. Kohnstammschool: ,,Deze training heeft ons nu al heel veel opgeleverd. In de eerste plaats wordt je eigen denken opgerekt. Ik was er samen met mijn twee bouwcoördinatoren. Het is heel waardevol om onderling zoveel over dit onderwerp te praten, meestal heb je er geen tijd voor! Samen spraken we over onze visie, maakten we een rubric over waar wij staan met anders organiseren, en we maakten een scan over onze eigen drijfveren en stijlen. Het is heel waardevol om scholen buiten Utrecht te ontmoeten. Ik merkte daardoor dat ik de neiging heb om IN mijn school te blijven met denken en raakte geïnspireerd door het voorbeeld van samenwerking in de wijk. Wij hebben de HKU en FC Utrecht naast de deur…’’

,,Ik heb het gevoel dat alles op zijn plaats valt, alles komt nu bij elkaar. Onze volgende stap is, met zijn drieën kijken: waar kunnen we wat mee. Mensen moeten zich los mogen maken van hoe we nu werken. Ik denk dat wij gaan inzoomen op een grote groep leerlingen met verschillende manieren van leren en gedeelde verantwoordelijkheid over die groep. Het is echt een cadeautje dat je hiernaar toe mag,’’ vindt Marjolein Titshof.

Letterlijk en figuurlijk. Want Thea Streng van Utrecht Leert vertelt: ,,In februari is er weer een editie van Heel Holland Leert, met tien nieuwe scholen uit het hele land. Je kunt je nu al hier inschrijven. Het mooie in Utrecht is, dat we het budget voor het lerarentekort bij elkaar hebben gelegd. Utrechtse basisscholen die bij het convenant zijn aangesloten, kunnen dus zonder kosten meedoen. In andere grote steden is het budget verdeeld onder schoolbesturen, die moet de kosten zelf vergoeden.’’

Jolande Bastmeijer, directeur van de Luc Stevensschool voor speciaal basisonderwijs, noemt Heel Holland Leert in een woord ‘inspirerend’. ,,Heel erg mooi om te kijken waar we nu staan en voorzichtig te proeven hoe we in de toekomst verder kunnen en willen. Voor ons erg nuttig, aangezien het lerarentekort bij ons op school erg groot is. Het is dan goed om eerst te bedenken waaróm je anders zou willen organiseren, om vervolgens te kijken naar een mogelijk andere inzet van je medewerkers. Je eigen visie is het uitgangspunt voor anders organiseren, ook in tijden van lerarentekort is dat de juiste context.’’

,,De sprekers vond ik inspirerend. Jan Heijmans had een mooi verhaal over de wijk in school en de school in de wijk. We zijn direct in onze omgeving gaan kijken met wie we veel meer kunnen samenwerken, wat goed is voor onze kinderen. We kijken nog te weinig naar buiten op dit moment.’’,,Drie dagen lang ben ik met mijn mt-leden ondergedompeld geweest in ‘anders organiseren’. Dit geeft mooie handvatten voor ons schoolplan. Ik verheug me echt op de volgende dagen!’’

Annemieke Teune van De Kleine Dichter ervaarde deze drie dagen als ‘inspirerend en verbindend voor mijn team’. ,,Er waren bij ons wisselingen in het MT en ik kom als directeur van buiten het onderwijs. Ik merkte dat wij deze drie dagen echt nader tot elkaar zijn gekomen. Het is fijn dat je de tijd hebt om met je benen op tafel met elkaar te praten, dingen uit te spreken. Ik heb het op school bijvoorbeeld al langer over ‘dynamisch organiseren’, maar dat kwam niet over. Deze trainers spraken dezelfde taal als ik. Mijn collega’s snapten ineens waar ‘t over ging.’’

,,Bij ons op school ervaren we het lerarentekort nog beperkt, daarom voelen we de urgentie om te veranderen misschien nog niet zo erg. Wat deze dagen hebben opgeleverd? We zien het nu aankomen. Als je je onderwijs pas verandert als het lerarentekort er is, heb je geen keuze. Nu kunnen we nadenken over wat we zouden willen. Door de aanwezigheid van andere scholen, bij wie het water echt aan de lippen staat, is het mt zich meer bewust geworden dat wij echt aan de gang moeten. Die bewustwording is heel belangrijk in dit proces.’’

,,Het was goed: we hebben gelachen, we hebben gehuild en lekker gegeten. Ik zou met mijn hele team graag zoiets willen!’’

Obs Tuindorp ontving al twee keer op rij het predicaat Klassewerkplek. Daar kwam recent de oorkonde voor ‘de beste werkplek voor academische leerkrachten’ bij.

,,Sinds twee jaar doen we mee aan ‘Klassewerkplek’, een organisatie die het werkplezier van je team onderzoekt. De scholen die hoog scoren op werkgeluk ontvangen het predicaat ‘Klassewerkplek’. Het spreekt me aan dat de focus bij ‘Klassewerkplek’ ligt op werkplezier, niet op werkdruk. Ik vind het belangrijk dat we laten zien hoe mooi het is om in het onderwijs te werken, om een positief geluid te laten horen.’’

,,Door mee te doen met Klassewerkplek krijg je een goed beeld van het werkgeluk van leerkrachten op jouw school, maar ook waar er nog groeimogelijkheden liggen. Op een aantal indicatoren hadden we een hoge beoordeling, maar de eerste keer hadden we bijvoorbeeld nog een lagere score voor ‘pauzeren’. Dat hebben we daarna verbeterd.’’

Klassewerkplek is ontstaan als antwoord op de hoge uitstroom van leerkrachten. Uit onderzoek blijkt, dat deze uitstroom het grootst is onder wetenschappelijk opgeleide leerkrachten.

De oorkonde die obs Tuindorp vorige week ontving, is uitgereikt aan de Klassewerkplek-school met de laagste uitstroom in academisch opgeleide leerkrachten. Dit is een initiatief van de Beroepsvereniging Academici Basisonderwijs (BAB). Op hun verzoek screende Klassewerkplek specifiek op aspecten die voor academisch opgeleide leerkrachten belangrijk zijn, zoals onderzoek doen.

Dat obs Tuindorp nu de fijnste werkomgeving is voor academische leerkrachten, brengt Lotte Bakker een beetje in verlegenheid: ,,Het is lastig, omdat je er anderen al gauw mee tekort doet. Onderwijsassistenten, leraar ondersteuners, stagiaires, de conciërge, de administratie. Ook voor hen zijn we graag een goede werkgever. We werken in onderwijsteams waar juist de kracht zit in de diversiteit. Iedereen doet ertoe.’’

Hoe pakt obs Tuindorp het aan?

Lotte Bakker: ,,Wij werken bijvoorbeeld met flexibele rollen en taken op school. We hebben niet heel veel ‘vaste’ ambulante tijd aan collega’s gekoppeld, maar hebben eigenlijk alle uren op een hoop gegooid. Degene die graag met een onderwerp aan de slag wil, staat op. Zo houdt ieder de regie over de inhoud van haar werk. Het geeft ook ruimte aan mensen die nieuw in de school komen, om iets aan te pakken dat hun interesse heeft.’’

Wil je meer weten over klassewerkplek obs Tuindorp ? Kijk hier verder.

Met de nieuwbouw van obs Vleuterweide en Jenaplanschool Zonnewereld aan de Passiebloemweg in Leidsche Rijn, ontstaat ruimte voor de aanleg van een groen, gezamenlijk speelplein. Hier verrijst een bijzonder kunstwerk. Ook voor de buurt!

Gedeeld plein Tussen beide scholen komt een kleiner parkeerterrein. Dat stimuleert ouders hun kind lopend en fietsend naar school te brengen. En deze plek wordt, buiten de haal- en brengtijden van de scholen, gebruikt als extra speelplein. Dit geeft de mogelijkheid om het middengebied in te richten met groen, een wadi en zitplekken voor leerlingen en buurtbewoners.

Maurer United Kunstenaarscollectief Maurer United maakt een kunstwerk waarop je kunt samen zitten en waarvan je iets kunt leren. Het is een zitsculptuur in de vorm van een Möbiusring, een letterlijk eindeloze bank gemaakt van hergebruikt beton (met olifantengras!). In reliëf worden afbeeldingen van boombladeren aangebracht.

 Zitsculptuur Bij de zitsculptuur hoort een educatief programma over de biodiversiteit in de omgeving; zowel het gebied dichtbij school, als verderop in het Máximapark. Het is bestemd voor scholen en buurtbewoners. Dit kan mensen stimuleren na te denken over wat zij gezamenlijk kunnen doen om onze aarde te behouden.

 1,5 % regeling De kunstopdracht is gegeven in het kader van de 1,5% regeling voor beeldende kunst van de gemeente Utrecht, waarbij deel van de bouwsom van publieke gebouwen wordt gebruikt voor kunst. Het budget voor deze kunstopdracht is door de basisscholen obs Vleuterweide en Jenaplanschool Zonnewereld beschikbaar gesteld.

Werkzaamheden Voorjaar 2022 is de nieuwbouw van obs Vleuterweide begonnen, waarschijnlijk in 2023 volgt de bouwstart van Zonnewereld aan de andere zijde van het terrein. De bouwperiode van een school duurt gewoonlijk ruim een jaar. Tijdens de werkzaamheden blijven de leerlingen van obs Vleuterweide lessen volgen in hun huidige schoolgebouw, dat naast de bouwplaats ligt.

De aanleg van het gezamenlijke buitenterrein gaat van start nadat team en leerlingen van obs Vleuterweide zijn verhuisd naar hun nieuwe schoolgebouw. Zij verhuizen naar verwachting in het voorjaar van 2023.

Hoe stimuleer je het creatief vermogen van je leerlingen en van jezelf? Interne cultuurcoördinatoren van de scholen van SPO Utrecht worden op de Prof. Kohnstammschool getraind door Anne-Marie Knippels van Het Filiaal theatermakers. Schoenen uit, de speelzaal in en verbeelden! Wat blijkt? Basisoefeningen van theatermakers kun je prima gebruiken voor je woordenschatlessen in de klas.

Eindelijk is het netwerk weer in levende lijve bijeen. De afgelopen coronajaren waren al hun cultuurnetwerkbijeenkomsten online. Heerlijk om weer samen aan de slag te gaan en zélf aan het eind van een werkdag iets te creëren, vinden ze. Dat geeft energie! In opperste concentratie ontstaan vanmiddag dan ook bijzondere verhalen tijdens deze ‘diamantslijpertraining’, die Anne-Marie geeft namens Creatief Vermogen Utrecht.

De Diamantslijper

‘De Diamantslijper’ is een doos met vragenkaarten, gerangschikt op moeilijkheidsgraad, die het creatieve proces op gang brengen. Je kunt de kaarten gebruiken met leerlingen, maar ook in je eigen team, bijvoorbeeld bij het voorbereiden van een nieuw thema. De Diamantslijper is ontwikkeld door Creatief Vermogen Utrecht (CVU). Kijk eens goed, de doos staan misschien vergeten in een kast op school, want ze zijn in 2018 uitgedeeld aan de scholen die een partnerschap hebben met CVU.

Experimenteren met verbeeldingskracht

Anne-Marie Knippels benadrukt het belang van onderzoek. Ze laat een filmpje zien van het ontstaansproces van de theatervoorstelling ‘Enkeltje Mars’ van Het Filiaal. ,,Je probeert wat uit, je knutselt wat: zo ontstaan ideeën. Je werkt samen aan iets, terwijl je niet weet wat het resultaat wordt. Onze theatermakers doorlopen dezelfde fases als jullie met je klas. In ons theater zie je gewoon het eindresultaat. Deze beginfase helpt je om in het onderwerp te komen. Vaak is die fase kort, omdat de tijd beperkt is. Tijdens een creatieve les wil je immers met je leerlingen iets máken. Maar juist deze fase is fantastisch om ideeën uit te proberen. Om dit nog meer body te geven, kun je de kaartjes van de Diamantslijper gebruiken om te reflecteren. Ze helpen je om verder te komen dan ‘mooi’ en ‘lelijk’.’’

Voorbeelden van vragenkaartjes uit de Diamantslijper

– wat vond je leuk om te doen?

– Wat vond je moeilijk om te doen?

– Wat zou je volgende keer anders doen?

– Welk geluid vind je passen bij dit werk?

– Doet het je ergens aan denken?

Een creatieve schrijfopdracht met behulp van kunstkaarten/kaarten met afbeeldingen

– Kijk goed: welk woord komt in je op?

– Wat zie je echt? Noem drie dingen

– Wat zie je nog meer? (drie dingen)

– Welke kleuren zie je?

– Stel dit is een locatie: waar zou dit zijn?

– Stel er is iemand, waar zou die staan?

– Hoe ziet het er dan uit? Waar zou die naar kijken?

– Wat zou die voelen, ruiken, ervaren?

– Wat zou er kunnen gebeuren?

– Opdracht: schrijf een tekstje van drie zinnen en verzin een pakkende titel.

Karen (cultuurcoördinator SO Fier) vertelt wat ze schreef. ,,In eerste instantie dacht ik: hier kan ik niks mee.’’ Juist ondanks die lichte frustratie, maakte zij uiteindelijk een heel poëtische tekst bij haar kaart over ’alleen’ zijn. ,,Ik ervaar nu zelf ook dat dit onderzoek de drempel lager maakt.’’

En dan gaan de schoenen uit. In de speelzaal van de kleuters ervaren de cultuurcoördinatoren van SPO Utrecht elkaars aanwezigheid (voelen in de ruimte) en reageren ze als groep zonder leider, op de bewegingsopdrachten van Anne-Marie. Het uitbeelden van woorden (woordenschatoefening!) leidde tot licht ongemak. Anne-Marie herkent dat wel. ,,De tijd is nu zo kort, het tempo ligt hoog. Met je groep bouw je dat veel langzamer op en in die sfeer ervaren kinderen helemaal niet dat ze bekeken worden.’’

Interesse in de Diamantslijper-box? Kijk dan hier op de website en neem contact op.

Begin deze week was er veel aandacht voor het plan van minister Dennis Wiersma om leraren die meer gaan werken, extra te belonen. NOS Journaal en RTV Utrecht wisten SPO Utrecht te vinden.

De cameraploeg van het journaal was te gast op obs Tuindorp. Bekijk hier de uitzending van maandag 7 november. Vanaf 14.52 minuut komen directeur Lotte Bakker en een aantal leerkrachten van obs Tuindorp aan het woord over het idee om méér werken te stimuleren met een bonus. Lotte Bakker: ,,Ik denk niet dat het zo makkelijk op te lossen is, was het maar zo makkelijk op te lossen!’’

Ook RTV Utrecht-verslaggever Hannah Cammeraat dook in het onderwerp en maakte dit item maandag voor U-nieuws. Lees hier het nieuwsbericht van RTV Utrecht. Dit zegt bestuursvoorzitter Anko van Hoepen van SPO Utrecht erover:

Schoolbestuurders snappen welke kant de minister op wil. Maar volgens Van Hoepen van SPO Utrecht is er behoefte aan een totaalaanpak. “Mensen willen graag in de buurt van de school wonen. Voor leerkrachten buiten de stad is de verleiding om buiten de stad te gaan werken heel groot. Hoe maken we het aantrekkelijker om meer te werken? Houd je genoeg over, levert het nog iets op als ik meer ga werken? En dat in combinatie met hoe krijg ik het georganiseerd? Ik mis een totaalaanpak op dit vlak. Een bonus is misschien een puzzelstukje van een masterplan, maar niet geïsoleerd. Die moet je in samenhang zien. “

“Het probleem zit ook in de kinderopvang en dat mensen in de buurt van de school kunnen wonen, dat is belangrijker dan een bonus. We hebben bijvoorbeeld een aantal directeuren die echt een probleem hebben met de opvang van hun eigen kinderen en bij leerkrachten speelt hetzelfde. In onze stad is het punt vooral: kan je het georganiseerd krijgen om meer te werken? Het salaris is nu oké

Kinderen die in de Utrechtse nieuwbouwwijk Cartesiusdriehoek komen wonen, krijgen in 2025 een geweldig avontuurlijke plek om te leren, te ontdekken, te spelen en te sporten. NEXT Architecs uit Amsterdam en Christensen & Co Architects uit Kopenhagen ontwerpen samen kindcentrum Cartesius met sporthal. Opdrachtgever gemeente Utrecht heeft de ambitie hiermee het meest duurzame, circulaire gebouw van Nederland te realiseren.

NEXT/C&C won de selectie. Architect Marijn Schenk: ,,We gaan proberen iets bijzonders te maken dat zich internationaal onderscheidt. Kinderen leren en ontwikkelen zich op vele manieren. Hierbij kan een gebouw ook een pedagogische rol vervullen, met verschillende soorten ruimtes die kinderen uitdagen om te ontdekken. Met binnen heuvels om boven te komen en grotten die geborgenheid geven, met een vogelnest waar de oudste kinderen kunnen uitkijken over de stad.’’

De inrichting van de wijk Cartesiusdriehoek in Utrecht is geïnspireerd op ‘blue zones’: gebieden waar mensen veel ouder worden dan gemiddeld omdat ze er gezond leven. Ook de pedagogische basis van kindcentrum Cartesius, met opvang, onderwijs en sport voor kinderen van 0 tot en met 13 jaar, sluit aan bij deze blue zone-principes. Natuur en duurzaamheid spelen een belangrijke rol in dit kindcentrum, een samenwerking van SPO Utrecht en Kind&Co Ludens. De sporthal is uiteraard ook bestemd voor wijkbewoners.

Kwartiermaker Jasper Bunt van kindcentrum Cartesius: ,,De belangrijkste reden om te kiezen voor NEXT/C&C is de wijze waarop zij onze pedagogische visie hebben vertaald. Ze hebben echt aan al onze eisen voldaan. Er is een duidelijke gemeenschappelijke hoofdentree. En een mooi atrium. Binnen vormen kinderdagverblijf, buitenschoolse opvang, onderwijs en sport een eenheid. De indeling is flexibel, zodat we goed mee kunnen veranderen in toekomstige ontwikkelingen. Ik ben heel blij met al het groen in de buitenlokaalruimtes, de terrassen, schooltuinen, wadi’s, en een schoolplein waar je kunt sporten.’’

Het tweede belangrijkste criterium bij de architectenselectie is duurzaamheid en de circulariteit van het gebouw. Projectleider Marcel Prijt van de gemeente Utrecht: ,,Na een Europese aanbesteding kregen we 16 inschrijvingen, NEXT/C&C won de selectie. Voor alle betrokken partijen was dit bureau de nummer 1. Er is veel groen, buiten én binnen en het wordt zo duurzaam mogelijk gebouwd. Het wordt een energieneutraal gebouw (ENG). Het is onze ambitie om het meest duurzame, circulaire gebouw van Nederland neer te zetten.’’

,,Omdat circulariteit in de bouw nog in de kinderschoenen staat, hoopt de gemeente Utrecht hiervoor een Europese subsidie te ontvangen. Het extra geld dat nodig is voor onderzoek naar en de implementatie van circulariteit, komt dan niet ten laste van het gebouw. Van de kennis en resultaten van deze pilot, profiteert uiteindelijk heel bouwend Nederland. Dat maakt dit best wel een uniek project.’’

Kindcentrum Cartesius begint in 2023 met opvang en onderwijs op een tijdelijke locatie aan de Frederik van Eedenstraat. Het nieuwe gebouw aan de Locomotiefstraat in Cartesiusdriehoek wordt in 2025 opgeleverd.

NEXT Architects werkt voor dit ontwerp samen met Christensen & Co Architects uit Denemarken. NEXT is in Utrecht bekend door het ontwerp van Montessorischool Oog in Al, waarbij de Daphne Schippersbrug is geïntegreerd in het dak van de school. Het fietspad slingert over het schooldak naar het Amsterdam Rijnkanaal.

Meer weten over het gebouw?

Het idee is nieuwbouw van de Maaspleinschool realiseren in de plint van een nieuw appartementengebouw, waarin onderwijspersoneel van álle scholen in de stad tijdelijk kan worden gehuisvest.

Rob van der Westen, beleidsadviseur huisvesting SPO Utrecht lanceert dit idee voor de Maaspleinschool in Rivierenwijk. Het voorstel kent alleen maar goede kanten. Voor de arbeidsmarkt, het onderwijs en voor woningzoekers. ,,Want de appartementen in dat complex zijn speciaal voor onderwijsvakmensen die van heinde en verre komen. Die onze Utrechtse kinderen graag les willen geven, maar niet meteen een huis in de stad kunnen vinden.’’

Rob van der Westen: ,,Zo’n appartementencomplex biedt veel kansen. Het draagt bij aan het oplossen van het personeelstekort in het onderwijs en kan stedenbouwkundig prima aansluiten bij de dichte bebouwing rondom het Maasplein. Maakt de buurt veiliger, biedt meer beschutting en is een absolute meerwaarde. Als wijkvoorziening en als nieuwe, moderne school.’’

,,EVA architecten is een Utrechts architectenbureau dat al veel moois en functioneels in Utrecht heeft gerealiseerd. Geheel belangeloos heeft EVA architecten ons idee uitgewerkt. Vanuit de gemeenteraadsfractie van D66 hebben Has Bakker en Berdien van der Wilt ons idee aangehoord. En ja, natuurlijk zullen we tegen hobbels aanlopen. Maar we kunnen niet wachten om te beginnen. Wij zijn er als SPO Utrecht klaar voor.’’

Has Bakker bracht het idee gisteren onder de aandacht tijdens een gemeentelijk vergadering over het achterblijvende bouwtempo in de stad. AD Utrechts Nieuwsblad doet er vandaag verslag van:

Om het bouwtempo hoog te houden deed ook D66 raadslid Has Bakker een voorstel: stuur actief op functiemenging. Zo gaat Utrecht volgens hem niet alleen slimmer en beter om met de schaarse ruimte, maar kan ook de ‘business case’ beter uit ‘en wordt er meer mogelijk’. ,,Neem bijvoorbeeld de Maaspleinschool. Daar liggen goede ideeën voor nieuwbouw mét een school, woningen voor leraren, een sportzaal en bijvoorbeeld een buurtwerkkamer. Ook het nieuwe zwembad in het Maximapark biedt dit soort kansen.’’

Lees hier het volledige artikel in AD/UN:

https://www.ad.nl/utrecht/bouwtempo-in-utrecht-blijft-fors-achter-bij-wat-er-nodig-is-dit-jaar-slechts-duizend-nieuwe-woningen~a148fdf8/

Wat maakt werk leuk? Meestal is dat: het gevoel hebben dat je echt iets bijdraagt aan de maatschappij. Deel uitmaken van een team, met fijne collega’s. Interessante klussen krijgen, waardoor je wordt uitgedaagd en groeit in je vak. Zelf invloed hebben op hoe je werkdag eruit ziet. De vrijheid krijgen om thuis te werken als dat nodig is.

Kijk, dat zijn precies vijf heel goede redenen om als ict’er of als secretaresse bij SPO Utrecht te solliciteren! SPO Utrecht is namelijk op zoek naar een

* beleidsadviseur ict

* beleidsmedewerker ict

* secretaresse.

Voel je welkom om te solliciteren, want bij SPO Utrecht kun jij als ict’er of als secretaresse een belangrijke bijdrage leveren aan goed onderwijs voor alle kinderen in de stad. Hoe mooi is dat?

Je kunt tot 1 november je stem uitbrengen op de Publieksprijs. Meteen doen, want Kindcentrum Rijnvliet is genomineerd voor de Rietveldprijs 2022! Het gebouw aan de Pecanlaan in Rijnvliet, De Meern is in opdracht van SPO Utrecht, ontworpen door 9graden architectuur uit Amersfoort. Op 17 mei 2021 namen team en kinderen hun intrek. Zij zijn heel enthousiast over het gebruik van hun kindcentrum. Het werd ontworpen in nauw overleg met het schoolteam en de kinderopvang.

Foto: 9graden architectuur

Kindcentrum Rijnvliet is volledige energieneurtraal en huisvest een openbare basisschool, kinderopvang en naschoolse opvang, er is een sporthal, een speelplein, een voedselbos en een boomkroonpad. Het ontwerp is extra bijzonder, omdat het gebouw van Kindcentrum Rijnvliet letterlijk en figuurlijk functioneert als een brug tussen de wijkbewoners, het kindcentrum en het bos. Een verhoogd openlucht-wandelpad slingert zich vanuit de wijk dwars door het gebouw heen, en eindigt met een trap en een coole glijbaan in het bos.

Trots

Architect Yaike Dunselman van 9graden architectuur: ,,We zijn heel blij en trots op deze nominatie. We wisten van de gebruikers al wel dat we een heel mooi en zorgvuldig gebouw hebben ontworpen, maar dat het ook zo wordt gewaardeerd  in een architectuurselectie, verheugt ons zeer. SPO Utrecht mag óók trots zijn op de nominatie voor de Rietveldprijs 2022. Dat we met elkaar tot dit schoolgebouw zijn gekomen, getuigt van goed opdrachtgeverschap.’’

Kracht

Rob van der Westen, beleidsadviseur huisvesting van SPO Utrecht, benadrukt dat ‘de kracht van een goed ontworpen schoolgebouw zit in het zoeken van de juiste partners’. ,,Mensen die betrokken en enthousiast zijn en ook een beetje lef tonen. De brugverbinding van Kindcentrum Rijnvliet is een idee van onze vorige bestuurder Eric van Dorp, hij wilde een school bouwen waarop kinderen trots zijn. Deskundigheid, enthousiasme en een dosis lef zijn de succesfactoren waarmee we tot dit resultaat komen.”

Uitreiking

De prijs wordt op zondag 20 december uitgereikt in de bibliotheek op de Neude (Post Utrecht). Bij de prijsuitreiking wordt een publicatie gepresenteerd, met daarin het juryverslag en een beeld- en tekstessay van de projecten.

Publieksprijs

Onlinekrant DUIC zal de komende tijd de genomineerde projecten uitlichten met video’s. Vanaf 1 oktober kan het publiek zijn stem uitbrengen op één van de vijf projecten. Het project met de meeste stemmen wint de DUIC Publieksprijs.

Rietveldprijs

De tweejaarlijkse Rietveld architectuurprijs wil de kwaliteit van de gebouwde omgeving in de gemeente Utrecht stimuleren. Eerdere winnaars waren het busstation in Leidsche Rijn (met het opvallende witte dak), de Werkspoorkathedraal, TivoliVredenburg en in 2007 ook het multifunctionele gebouw van Forum ’t Zand (waarin onder meer obs Het Zand is gehuisvest). Deze school is nu drastisch verbouwd omdat de accommodatie zeer gebruiksonvriendelijk bleek. Dit laatste wordt in Kindcentrum Rijnvliet zeker voorkomen door de goede samenwerking vanaf het begin tussen architecten, opdrachtgever en de gebruikers (school en kinderopvang).

Lees meer over het gebouw van Kindcentrum Rijnvliet:

het ontwerp

de eerste schooldag

Leraren die bij SPO Utrecht werken als ‘invaller’, zijn zeer tevreden over de manier waarop ze op de  scholen door collega’s worden opgevangen en ingewerkt. Ook zijn ze tevreden over de manier waarop rekening wordt gehouden met hun werktijdwensen. Dat blijkt uit een recente enquête onder alle ‘poolers’.

Goed nieuws, want SPO Utrecht heeft een flexibele schil van enthousiaste collega’s die zorgen voor korte en langdurige vervanging van leraren op de scholen. Onze ‘poolers’ zijn in vaste dienst en vormen met elkaar een team, met een eigen leidinggevende, schoolopleiders, netwerkbijeenkomsten en passende begeleiding. Om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk scholen gebruik kunnen maken van de flexibele schil, worden poolers ingezet voor een bepaalde periode, namelijk van vakantie tot vakantie.

De flexibele schil van SPO Utrecht telt drie verschillende pools met uitsluitend (vak)bekwame leraren. Er is een pool voor leraren met minder dan drie jaar ervaring, een pool voor ervaren leerkrachten en een pool voor gepensioneerde leraren. Alle ‘poolers’ hebben een vaste stamschool, waar ze kunnen werken als ze niet hoeven invallen.

Starterspool

Leraren in de Starterspool hebben minder dan drie jaar ervaring. Voor hen is er een specifiek inductiebeleid. Zij worden begeleid door de eigen schoolopleiders van de Starterspool.

De Pool

Leraren in de Pool hebben meer dan 3 jaar ervaring, voorheen noemden we dit de FLEXPool.

Pluspool

In de Pluspool zitten oud-werknemers van SPO Utrecht die met pensioen zijn, maar nog graag willen doorwerken met een contract ‘op maat’, passend bij hun wensen.

Team HR van SPO Utrecht kiest voor een flexibele aanpak in het zoeken naar leraren. Adviseur personeel Mieke Hartog: ,,We gaan graag in gesprek met collega’s en sollicitanten over mogelijkheden en persoonlijke wensen. Je weet: als elke leerkracht een uur extra zou werken… zou dat veel helpen. Wat zijn voor jou de voorwaarden? Er zijn best veel mogelijkheden als je in een van de pools komt werken.’’ Mieke benadrukt: ,,Praat erover, bij SPO Utrecht kan meer dan je denkt!’’

Wil je meer weten? Lees dit verhaal op de website en kijk hier voor ‘werken bij SPO Utrecht’.

Toen de leerlingen vanochtend om kwart over 8 nietsvermoedend hun school binnenkwamen, hoorden zij overal cellomuziek. Op acht plekken in de Prof. Kohnstammschool speelde iemand van Het Cello Octet Amsterdam. ‘De bestorming’ vormde een sfeervol muzikaal begin van een bijzondere schooldag.

Alles staat vandaag in het teken van muziek! Met workshops en kleine en grote concerten. Voor de school staat de ‘Classic Express’, een bus waarin een jonge winnaar van het Christina Concours kleine concerten geeft aan steeds een andere groep kinderen. Een hoofdrol is weggelegd voor rapper-danser Remses: hij wordt door de kinderen op handen gedragen.

Tijdens de celloworkshop van Job en Esther is groep 5A muisstil. Job speelt een paar minuten een melodie op zijn instrument. Dan vraagt hij: ,,Wat voelde je?” De kinderen antwoorden: ,,Ik vind het spannend.” ,,Een beetje alsof er een begrafenis was.” ,,Ik werd een beetje blij.” Ook voelen ze zich ’triest’ en ‘somber’. Cellist Job vertelt: ,,Als ik een beetje verdrietig ben, dan helpt deze muziek om me minder alleen te voelen. Bijzonder, he? We horen dezelfde muziek en we voelen verschillende dingen.”

Dan is het tijd voor de allerlaatste vragen. De interesse in groep 5A is groot, want bijna alle kinderen hebben wel een brandende vraag. Isa: ,,Wanneer ben je begonnen met cello leren spelen?” Job vertelt dat hij 8 jaar oud was. En veel van deze kinderen in groep 5 zijn nu ook 8 jaar. Sam vraagt waarom instrumenten altijd vier snaren hebben. Dat blijkt een misverstand, er zijn zelfs cello’s met één snaar, vertelt Job. Hij laat horen dat hij elke afzonderlijke snaar hoog en laak kan laten klinken. Zo worden de geheimen van de cello ontrafeld voor de leerlingen in groep 5.

Rares Mihailescu is een van de vaste spelers van het Cello Octet. Zij doen al twaalf jaar mee met deze tweejaarlijkse bestorming, oorspronkelijk bedoeld voor Amsterdamse basisscholen in krachtwijken, voorafgaand aan de Cello Biënnale in de hoofdstad. ,,De kinderen daar wisten toen niet wat ze zagen! Het is heel mooi en dankbaar werk,” vertelt hij. ,,Op elke school vind je ene andere sfeer. Nu komen we ook in andere steden en ook op scholen waar al veel aan muziek wordt gedaan. Het programma kan ook die kinderen uitdagen, het zit goed in elkaar.”

De leerlingen van de Prof. Kohnstammschool zijn voorbereid op De Bestorming, zonder dat ze dat wisten. Directeur Marjolein Titshof: ,,Ze ontdekken nu wat ze de afgelopen weken hebben geleerd.” Dat is goed merkbaar tijdens de afsluiting voor de onderbouw. Alle, echt álle kinderen zingen luidkeels mee met de rap van danser/rapper Remses, want ze kennen de tekst uit hun hoofd. En op de achtergrond, spelen de acht cellisten de sterren van de hemel.

Het mooiste beeld van de feestelijke opening van obs Het Zand was: de grote groep leerlingen die juichend echt naar binnen stórmen, onder de ballonnenboog door, hun school in. Maar ja, toen was de camera net gestopt met het filmen van de vuurwerkfonteinen bij de officiële opening. De rennende kinderen worden lachend gadegeslagen door alle ouders, het team en de gasten, die daarna rustig naar binnen wandelen. Om het vernieuwde schoolgebouw in Leidsche Rijn met eigen ogen te bekijken.

Obs Het Zand is een van de scholen die werden gehuisvest in een van de gemeentelijke multifunctionele accommodaties in Leidsche Rijn. Ze bieden gezamenlijk onderdak aan scholen, sportzalen, opvang. Opvallende gebouwen zijn het soms: architect Venhoevencs ontwierp Brede School Forum Het Zand en won er in 2007 zelfs de Rietveldprijs voor architectuur mee. Voor het geven van basisonderwijs bleek dit pand echter minder geschikt. Pilaren stonden in de weg, de ingang was verborgen, de sfeer van grijs beton binnen werd als deprimerend ervaren en de ventilatie was onvoldoende.

SPO Utrecht voorzitter Anko van Hoepen geeft de gemeente Utrecht in zijn openingsspeech een compliment voor de inzet waarmee deze problemen zijn aangepakt. Met als resultaat een echt nieuwe school voor obs Het Zand. De kinderen leiden hun familie trots de hele school rond.

Lucas de Jonge (groep 5) neemt zijn vader mee op sleeptouw en zijn grote zus Emma en zijn vier opa’s en oma’s. Zijn moeder Kelly kent de school al goed, zij is als lid van de ouderraad nu druk met limonade inschenken in de centrale hal, onderaan de brede trap. De ouderraad heeft het hele feest georganiseerd. Lucas duikt bij binnenkomst enthousiast op de vele lekkere zoutjes en de limonade die daar voor het grijpen staan. ,,Kom op Lucas,” zegt vader Joost, ,,laat ons eerst je klas zien.” Met extra zoutjes voor onderweg gaat Lucas de trap op.

,,Hier zit ik,” vertelt hij. Hij begon als kleuter op obs Het Zand, heeft de verhuizingen meegemaakt naar een tijdelijke schoollocatie en weer terug en begon dit schooljaar in groep 5 op de nieuwe oude plek aan de Pauwoogvlinder. Wat vindt Lucas het fijnst? ,,Dat alles nieuw is!”

Vader Joost kijkt goedkeurend om zich heen: ,,Alles ziet er veel beter uit nu, de lokalen lijken groter, het is opener geworden. Er was niet echt een ingang vroeger, je moest eerst een donkere trap op om de school binnen te komen. Nu is er een mooie hoofdingang en deze indeling biedt veel meer mogelijkheden.”

Zus Emma zit in 2-havo. Zij bracht haar basisschooltijd grotendeels door in het ‘oude’ gebouw van Het Zand. ,,Eind groep 7 verhuisden we naar de tijdelijke locatie, en toen kwam corona, wij moesten onze eindmusical ergens anders doen.’’ Wat ze nu van de nieuwe school vindt? ,,Het is veel kleurrijker geworden, eerst was er heel veel grijs. En kinderen kunnen nu fijn buiten de lokalen werken, die leerplekken vind ik echt heel cool.’’

Opa John Houtzager: ,, Ik vind het hartstikke mooi, ik wou dat wij vroeger zo les hadden gekregen.’’ Hij bekijkt vol interesse het ventilatiesysteem. ,,In elke klas zit een CO2-meter,’’ rapporteert hij goedkeurend.

Lucas laat zijn vader de speren zien die hij heeft geboetseerd en op een van de leerpleinen bekijkt de hele familie de portretten die leerlingen samen met een kunstenaar hebben geschilderd. En knaagt Lucas nog een lekkere zoute stengel weg.

Vrijdag heeft de school feest. Dan worden de hele dag spelletjes gedaan, om het vijftienjarig bestaan van obs Het Zand te vieren. Een mooie mijlpaal!

,,Zing het Rijnvlietlied, doe de Rijnvlietdans, middenin het groen, met zijn allen in balans..,’’ Nog nooit kwam het lijflied van kindcentrum Rijnvliet zo goed tot zijn recht als vanmiddag tijdens de officiële opening van het voedselbos en het boomkronenpad. Alle 160 leerlingen zongen vrolijk mee op het plein, er werd gedanst, en na een paar korte toespraken gingen kinderen met hun ouders op avontuur in het groen.  Op zoek naar de codes van de schat.

Een mooi gezicht, zoveel mensen in het prille voedselbos van deze ‘eetbare woonwijk’ in De Meern. Het verrast landschapsarchitect Marnix Vink hoe groen het al is geworden. ,,We hebben in mei geplant, en kijk nu eens.’’ De hop slingert zich al meters omhoog.

Omdat hij bij de aanleg van het voedselbos al in een vroeg stadium kon samenwerken met de kunstenaar die het boomkroonpad ontwierp, vormen ze nu echt een geheel.

Marnix: ,,Straks zie je het boomkroonpad niet meer. Eronder hebben we expres geen paden aangelegd, je kunt er dus alleen in vanaf boven in.’’ Hij kijkt uit over het gebied, vanaf de wandelbrug die de woonwijk Rijnvliet via het kindcentrum met het voedselbos verbindt. ,,In een paar jaar tijd is dit een echt bos geworden, let maar op.’’

Kunstenaar Anouk Vogel ontwierp het boomkroonpad en noemde het ‘Dichter bij de boom’. Ook zij kijkt ernaar uit dat alles gaat groeien. ,,Zodat mijn kunstwerk straks helemaal is opgenomen in het groen en het echt een spannend pad door het bos wordt.’’

Het kunstwerk ‘Dichter bij de boom’ is een initiatief van het team van Kindcentrum Rijnvliet. Bij elke nieuw gebouwde basisschool stelt de gemeente Utrecht een percentage van de bouwsom beschikbaar voor kunst. De school mag zelf een kunstenaar kiezen. Dit kunstwerk in Rijnvliet is echte gebruikskunst geworden, een bewuste keuze. Er waren flink wat extra fondsen nodig om het te financieren. Directeur Ingvild Krikke-Besselink: ,,De kinderen spelen er elke dag zo graag. Ze vinden het een heerlijke plek.’’

Stijn uit groep 2c snelt zijn vader Maarten Vaartjes vooruit op het boomkronenpad, met zijn op school gemaakte verrekijker. Geconcentreerd tuurt hij naar de geheime codes die tussen de bladeren van de oeroude knotwilgen langs het boomkroonpad zijn gehangen. Een schat zoeken is een serieuze zaak, constateert zijn vader Maarten.

Verderop wandelen groepjes kinderen met hun ouders door het park. Ook de leerlingen van groep 8 van adjunct-directeur Robin Nijssen genieten elke dag van het Voedselbos. ,,Ze spelen hier elke dag buiten. Op donderdagen, als we extra mensen hebben, gebruiken we ook het trapveldje in het bos. Het is zo’n mooie plek hier.’’

Ingvild: ,,We zijn hier onwijs gelukkig mee.’’ En dan doelt ze niet alleen op het kunstwerk en het voedselbos bij Kindcentrum Rijnvliet, maar ook op haar collega, de ‘voedselbosjuf’. Zij geeft de leerlingen lessen over de natuur en hoe ermee om te gaan.

Landschapsarchitect Marnix beantwoordt vragen van de kinderen: ,,Het verschil tussen een gewoon bos en een voedselbos is dat hier alles eetbaar is, voor mensen en voor dieren. Je mag plukken, maar laat ook wat over voor de dieren.’’

En de schat die als beloning op ieder kind wacht? Een aardbeienplant, die volgende zomer vruchten geeft.

De officiële opening van obs De Klimroos (‘Dit moet wel de leukste school van Utrecht zijn’, zegt de wethouder) was een echt feestje voor iedereen. Met lekker eten en drinken, spelen, kunst en enthousiaste gesprekken. Een feest voor alle leerlingen, hun ouders, het team, de medezeggenschapraad, de architect, de bouwers, de kunstenaar, de gemeenteambtenaren, de wethouder, het bestuur, voor oud-collega’s en voor de buren. Met het prachtige vernieuwde schoolgebouw als stralend middelpunt.

(Foto’s: Jorg van Krimpen)

Want anderhalf jaar geleden stond hier, aan de Langerakbaan in Leidsche Rijn, een saai, recht pand dat door de gemeente als wissellocatie voor scholen werd gebruikt. En nu zie je een duurzaam, volledig energieneutraal schoolgebouw dat helemaal past bij de onderwijsvisie van De Klimroos. Van Hoogevest Architecten zorgde echt voor een metamorfose, in samenspraak met het team. En directeur Joeri Baartscheer vond ruimte voor mooie details, zoals de verlichting in de centrale hal in hexagonen, die ook in het schoollogo zijn verwerkt. ,,Handgemaakt, voor onze school’’ zegt Joeri trots.

Op de kopse kanten van De Klimroos prijken de kleurrijke muurschilderingen van ‘Opperclaes’ met de woorden curious en courage (nieuwsgierig en moedig). De kunstenaar zelf kan er niet bij zijn, dus wordt hij, zichtbaar op een tablet, toegezwaaid door de kinderen. En leerlingen van groep 7 mogen vanmiddag zelfs mee-schilderen aan het laatste stukje van het kunstwerk, op de betonnen tafeltennistafel.

Architect Hugo Schoemaker geeft de zitbank om de monumentale kastanje op het schoolplein cadeau. Hij is trots op dit project.

Anko van Hoepen, voorzitter CvB SPO Utrecht, roemt de duurzaamheid van het gebouw. ,,Mooi hergebruik van een bestaand pand en deze school is nu volledig energieneutraal.’’ Alles is nieuw. Anko vraagt daarom of hij een keer een groep mag komen lesgeven op De Klimroos: ,,Want ik ben jaloers op jullie! Ik ben ook meester geweest en heb nog nooit in een nieuwe school lesgegeven.’’

Als hij van de leerlingen een luidkeels ‘Jaaaa!’ hoort, grijpt ook onderwijswethouder Eelco Eerenberg zijn kans: ,,Ik heb nog nooit lesgegeven, maar bij jullie lijkt me dat hartstikke leuk. Mag ik ook een keer komen lesgeven?’’ Ook zijn wens wordt geestdriftig begroet.

Eelco geeft een mooi boek cadeau namens de gemeente, en opent samen met Jailey het nieuwe schoolgebouw aan de Langerakbaan 231 officieel.

En dan mag iedereen naar binnen. Kinderen laten hun ouders de school zien. En de buren zijn ook nieuwsgierig. Buurman Frits Broekmans vat zijn indruk bondig samen: ,,Eerst was het niks, en nu vind ik het mooi geworden.’’

De toekomstige Utrechtse stadswijken Cartesius en Wisselspoor hebben vanaf januari 2023 een eigen openbare basisschool met naschoolse opvang en kinderopvang voor 0 tot 4-jarigen. Het wordt een eigentijds kindcentrum met tuin en sportfaciliteiten, waar kinderen met plezier samen leren en spelenderwijs de wereld om zich heen ontdekken.

 Kindcentrum Cartesius

In januari 2023 starten de openbare basisschool Cartesius en kinderopvang Ludens in hun tijdelijke locatie aan de Frederik van Eedenstraat 5, vlakbij het nog te bouwen kindcentrum.

Het is de bedoeling het schooljaar in 2025 te beginnen in hun eigen gebouw aan de Locomotiefstraat in de wijk Cartesius. Hier wordt een nieuw, en zo mogelijk volledig energieneutraal, kindcentrum gebouwd: een basisschool voor ongeveer 550 leerlingen, met 22 lokalen, kinderdagverblijf voor 0-4 jarigen, peuteropvang, naschoolse opvang en een sporthal. Speelplein en tuinen komen er ook bij.

Opent in karakteristiek pand

Tot de verhuizing naar hun eigen kindcentrum in de groene wijk Cartesius, maken school en opvang vanaf januari 2023 gebruik van een bestaand schoolgebouw aan de Frederik van Eedenstraat 5. Dit karakteristieke pand is de afgelopen maanden verbouwd. Er kan nu eigentijds onderwijs worden gegeven en jonge kinderen kunnen er veilig verblijven en spelen.

In januari 2023 worden op de begane grond aan de Frederik van Eedenstraat twee lokalen voor onderwijs in gebruik genomen en twee lokalen voor kinderopvang 0-4 jarigen. Rond het schooljaar 2024-2025 is de basisschool naar verwachting gegroeid naar ongeveer acht lokalen. De verhuizing naar het eigen kindcentrum in de wijk Cartesius is gepland in augustus 2025.

Actuele informatie is te vinden op www.kindcentrumcartesius.nl

En zal meegroeien

Bij de ontwikkeling van dit kindcentrum laat het team zich inspireren door de wetenschappelijke theorie van de Blue Zones. De allereerste aanmeldingen voor school en opvang zijn er al, want de eerste woningen in Wisselspoor en Cartesius worden begin 2023 opgeleverd. Het aantal kinderen op school en opvang zal geleidelijk meegroeien met het aantal gezinnen dat in deze nieuwe wijken komt wonen.

Nieuwe school stichten

Het oprichten van een basisschool in een nog niet gebouwde wijk wordt belemmerd na een recente wetswijziging. Lees hier meer over in deze twee interviews met Anko van Hoepen, voorzitter van SPO Utrecht: in de Volkskrant op zaterdag 23 juli en in AD Utrechts Nieuwsblad op dinsdag 2 augustus.

Het Jaaropeningsfestival van SPO Utrecht vormde een geslaagd en feestelijk begin van het nieuwe schooljaar, met honderden enthousiaste collega’s. Alles klopte. De zon scheen, het was warm maar niet heet, de muziek was goed, het eten lekker, de speech kort, de organisatie liep gesmeerd, en iedereen straalde.

Anko van Hoepen en Anje-Margreet Woltjer proostten vanaf het podium met alle festivalgangers tegelijk, op het onderwijs, dat zo belangrijke vak, dat onder druk staat van personeelstekorten. In een korte speech benadrukte Anko hoe belangrijk de leraar is voor kinderen, zeker in deze tijd, nu ook de armoede in gezinnen groeit. Anje-Margreet stelde zichzelf voor, het was haar vijfde werkdag als bestuurder van SPO Utrecht. Ze zei uit te kijken naar haar kennismaking, vanaf vrijdag, met alle scholen. En begon die middag al meteen met het ontmoeten van heel veel collega’s.

Hoe vind jij het Jaaropeningsfestival van SPO Utrecht?

Jord, obs De Klimroos, kleuterleerkracht: ,,Hartstikke leuk! Wij zijn met zijn elven een compact, klein team. Nu zie je de anderen en je weet: je staat niet alleen.’’

Arien, team Ortelius, directeur professionalisering, organisatie Jaaropening: ,,Dit is wat we hoopten dat het zou worden! Het weer is prachtig en iedereen is blij.’’

Mirette, Johan de Wittschool groep 3 en obs De Hoge Raven, kleuters: ,,Gezellig! Heel leuk weerzien met iedereen, niet alleen de collega’s op school, maar ook die verder weg.’’

Ninuska, Jenaplanschool Wittevrouwen, kleuterleerkracht: ,,Superleuk! Je beseft dat je onderdeel bent van een bestuur, dat je daarbij hoort.’’

Sandra, kindcentrum Haarzicht, intern begeleider: ,,Heel goed initiatief, hoe meer collega’s ontmoeten hoe beter. Dit zorgt voor verbinding. Zeker na die coronatijd en juist door muziek. Zo’n goeie mix.’’

Charlotte, obs De Klim, schoolopleider, leerkracht 1-2: ,,Een gezellig reünie. Ik werk bijna twintig jaar op dezelfde school en ontdek vanmiddag heel veel mensen die ik ken binnen SPO Utrecht.’’

Noortje, Margrietschool, directeur: ,,Gezellig! En echt oprecht lekker eten en de muziek erbij. Heel goed, die combinatie van de bands van collega’s én de ‘Leuk dat je er bent band’.

Astrid, odbs Puntenburg, opleider in school en kleuterleerkracht, beetje organisatie Jaaropening: ,,Heel leuk! Echt voor iedereen die van een feestje houdt. En eindelijk heeft de ‘Leuk dat je er bent band’ die blauwe M&M’s gekregen waar ze al jaren om vragen als je ze boekt. Ik heb gewoon goed gegoogled.’’

Carina, team Ortelius, directeur de Pool: ,,Geweldig! Ik houd van muziek en van dansen. En bijzonder, want voor leraren die SPO Utrecht nog niet goed kennen, is deze jaaropening een goeie introductie van het SPO Utrecht-gevoel. Voor leraren die op verschillende scholen hebben gewerkt is dit een feest van herkenning, ontmoeting, beleving en verbinding.’’

International School Utrecht viert vandaag een groots feest: het is tien jaar geleden dat de schooldeuren voor het eerst opengingen. In 2012 werd de school geopend, toen nog aan de Notebomenlaan in Utrecht-Oost, met 54 leerlingen. De belangstelling is groot, inmiddels zijn het er bijna duizend.

Alle duizend leerlingen van de primary years en het voortgezet onderwijs verzamelden zich vanmiddag enthousiast op het schoolplein. Samen zongen ze hun schoollied, ze keken en luisterden naar de feestelijke aftrap op het podium. Daarna volgde een heerlijk feest, met eten en drinken uit vele landen.

ISUtrecht hoort bestuurlijk bij SPO Utrecht (po) en NUOVO Scholen (vo). SPO Utrecht-voorzitter Anko van Hoepen sprak in zijn ultrakorte speech: ‘(…) ISUtrecht is today a melting pot of worldwide flavours. How nice it is that I can meet you all here and enjoy all the delicious, worldwide flavours together with you. What a party!‘

(…)  ‘I wish that everyone in the Netherlands will learn from the students and teachers of ISUtrecht how incredible beautiful an valuable it is, when so many different nationalities live and learn together.’

De belangstelling van expats voor International School Utrecht is groot en de ruimte aan de Van Bijnkershoeklaan beperkt. De school, wacht daarom op de ingebruikname van een extra tijdelijke locatie in Papendorp. In afwachting van de nieuwbouw in Utrecht Oost, op Utrecht Science Park (Uithof).

Wouter Nieuwenhuis (41) is de nieuwe directeur van obs De Hoge Raven in de wijk Hoograven, Utrecht. Hij is opgeleid als jurist, werkte in het bedrijfsleven en miste na een jaar of tien de zingeving in zijn werk. Wouter koos voor lesgeven op de basisschool. En nu kiest hij, als schoolleider, bewust voor SPO Utrecht.

Wouter vond in 2016 zijn eerste onderwijsbaan in Zeist. ,,Ik heb er met heel veel plezier als leerkracht gewerkt. Merkte na verloop van tijd dat ik de school ‘als organisatie’ toch wel heel leuk vind. Ik ging als vanzelf meedenken met het schooljaarplan, zat in de MR en de GMR, deed een visietraject, werd na vier jaar teamleider van de bovenbouw, ging deel uitmaken van het MT. Je hebt nu eenmaal een andere achtergrond dan de meeste leraren, ik benader dingen wat pragmatischer.’’

Hij begon in 2020 met de schoolleidersopleiding en was van plan vanaf augustus 2022 als directeur aan de slag te gaan. Dat werd dus mei 2022, want deze vacature bij SPO Utrecht beviel hem.

Fijne werkgever

,,SPO Utrecht is een fijne werkgever, een professioneel opgezette organisatie met veel kennis en ondersteuning. De leerteams van directeuren zijn ook fijn, je weet elkaar te vinden. Ik wilde ook per se naar het openbaar onderwijs. Werken in pc-onderwijs ging een beetje knellen, ik ben niet kerks. En ik zocht een school in de stad, een nieuwe omgeving, divers, met kinderen van heel verschillend pluimage. Het is goed om deel uit te maken van een Brede School en te weten wat er in de wijk speelt en betrokken te zijn bij de stad.’’

Goede begeleiding

,,Ik heb bewust voor SPO Utrecht gekozen. Doorslaggevende reden is de goede begeleiding. Heel fijn. Als beginnend directeur krijg je een collega die je begeleidt, Ronald Goosen. Hij was hier interim-directeur vóór mij. Dat biedt een fijne overdracht. Hier is het niet van: ‘hier is de sleutel, veel succes’. In het begin hadden we drie keer per week een gesprek, toen een keer, toen eens in de twee weken. Dat geeft echt ruimte, ik kon hem van alles vragen en met hem sparren.’’

Voor het eerst directeur

Die eerste maanden op obs De Hoge Raven waren best hectisch. Wouter leerde iedereen in het team kennen, de kinderen, de ouders, de organisatie en SPO Utrecht-collega’s. Hij ontwikkelde samen met het team het schoolplan, organiseerde de formatie voor het nieuwe schooljaar én hij ervoer voor het eerst het vak van schoolleider aan den lijve.

Nu, in de eerste week van het nieuwe schooljaar, constateert Wouter: ,,Ik voel me hier op mijn plek. De basis is gelegd. Het team is jong en energiek, staat open voor nieuwe ideeën en neemt veel verantwoordelijkheid. Ik vind mijn werk als schoolleider oprecht leuk.’’

Platte organisatie

,,De Hoge Raven is heel plat georganiseerd, dat trok me aan in deze school. Er is geen MT. Leraren werken in vier clusters (1-2, 3-4, 5-6 en 7-8)  van elk drie groepen, die onderling afstemmen. Met een vertegenwoordiger per cluster, dat is een collega die wisselt na elke vakantie, overleg ik wekelijks een kwartiertje. Dat werkt heel fijn. En natuurlijk hebben we periodiek overleg met alle twintig leerkrachten. We hebben 300 leerlingen en een team van 25 mensen, behapbaar.’’

Veel vrijheid

,,Ik voel veel vrijheid in mijn werk als schoolleider, de dag brengt altijd nieuwe dingen die ad hoc gebeuren. Er heerst een ontspannen, energieke sfeer op De Hoge Raven. De laatste schoolweek heb ik bijvoorbeeld erg genoten van alle rituelen. Eten met groep 8 met het hele team, iedereen was ook bij de musical. Die sfeer, ik merkte de iedereen echt hart heeft voor de school. Ja, de school staat.’’

De leerlingen van Obs De Klimroos in Leidsche Rijn werden vorige week niet alleen verrast met een nieuw schoolgebouw, maar ook met kleurrijke muurschilderingen op de voor- en achtergevel. Kunstenaar Bruce Tsai-Meu-Chong heeft met zijn team een kunstwerk van vrolijke vormen en letters gemaakt. En er een positieve boodschap in verborgen.

Tsai-Meu-Chong: ,,De missie van de school was ons uitgangspunt. We hebben aan alle belangrijke woorden een kleur of vorm gegeven en hebben daarmee een afbeelding gecomponeerd.” Tussen de kleurrijke vormen staan speels letters die vormen de Engelse woorden ‘courage’ (moed) en ‘curious’ (nieuwsgierig). Tsai-Meu-Chong: ,,Dat vonden wij de mooiste woorden in de missie van de school. Dit zijn volgens ons belangrijke eigenschappen voor kinderen; ze moeten veel ontdekken, nieuwe dingen proberen en daardoor komen ze verder in het leven.”

Schoolleider Joeri Baartscheer: ,,Ik vind de nieuwe muurschildering echt geweldig. Het past helemaal bij onze leerlingen. We zijn een diverse school met kinderen van wel 32 nationaliteiten. Als je nu komt aan fietsen en je ziet al die vrolijke kleuren, denk ik dat kinderen zin hebben om naar zo’n vrolijke school te gaan.” Op 14 september is de feestelijke officiële opening.

Over de kunstenaar City Canvas werkt in het kader van ‘Utrecht 900 jaar stadsrechten’ alleen met kunstenaars die hun creatieve roots hebben in de stad Utrecht. Bruce Tsai-Meu-Chong heeft gestudeerd aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU). Hij maakt in heel Nederland muurschilderingen en andere kunstwerken. Creatief projectbureau Opperclaes van Tsai-Meu-Chong en partner Linda van der Vleuten creëert tentoonstellingen en kunst in de openbare ruimte. De muurschilderingen op De Klimroos worden opgenomen in de collectie van openbare kunst van de Gemeente Utrecht.

Kleurrijk cadeau voor de stad De muurschilderingen van City Canvas zijn allemaal in andere stijlen en tonen hoe divers Utrecht is. Initiatiefnemer Marije Lieuwens: ,,In de zomer zijn veel Utrechtse wijken heel erg groen, maar in de winter zijn veel wijken grauw en is het vooral veel steen. Het is ons doel is om kleurrijke werken van hoog niveau te realiseren die een wijk opvrolijken. Helemaal mooi als mensen straks even omfietsen om bepaalde muurschilderingen te zien.” De kunstwerken in de openbare ruimte accentueren het feest van Utrecht 900 en laten een duurzame herinnering achter van deze bijzondere verjaardag van de Domstad. ,,Een kleurrijk cadeau voor de stad,” aldus Lieuwens.

,,Jullie bibliotheek is oooopen!!!!’’ roept onderwijswethouder Eelco Eerenberg heel hard, nadat hij, na zijn enthousiaste toespraak samen met Abdulrahman het lint heeft doorgeknipt. ,,Jaaaa!!!’’ juichen alle leerlingen van obs De Kaleidoskoop nog veel harder. Lachend brengt directeur Marloes Hopman de kinderen tot bedaren. De hele school heeft zich verzameld op het leerplein boven.

Want Charissa Mullen, manager van Bibliotheek Utrecht, houdt nog een speech, en de naam van de nieuwe bieb moet nog bekend worden gemaakt. Die naam is bedacht door de kinderen zelf. Tien leerlingen uit alle klassen en leescoördinator Rigoberta Mejia Sian steken allemaal één voor één een letter in de lucht: ‘BIBLIOSKOOP’, dat is de bibliotheek van De Kaleidoskoop.

En dan is het echt zover. Voortaan kunnen alle leerlingen heel laagdrempelig een van de wel 1000 nieuwe boeken lenen van deze school in Kanaleneiland.

Eelco Eerenberg neemt de tijd om het lokaal in te wijden. Hij leest met verve voor ‘De wolf die uit het boek viel’, doet stemmetjes na, de afgevaardigde kinderen luisteren aandachtig. ,,Hij leest heel goed voor. En ik vond het leuk dat hij van die stemmetjes deed,’’ zegt Amal.

De wethouder heeft zelf thuis twee jongen kinderen, meisjes van 2 en 5 jaar, en beleeft veel plezier aan het samen lezen, vertelt hij. Hij noemt de bibliotheek van De Kaleidoskoop ‘een schatkamer vol verhalen’. Een schatkamer is het zeker, deze mooie ruimte met veel licht, lekkere zitplekken, een grote leestafel en prachtige boekenkasten met een collectie die jaarlijks voor een deel (14 procent) wordt vernieuwd.

‘De Bibliotheek op school’ is een samenwerking tussen bibliotheek en het basisonderwijs. De eerste biedt schoolteams ondersteuning met het samenstellen van een goede boekencollectie en met de diensten van een leesconsulent. Op obs De Kaleidoskoop zijn leerkrachten Rigoberta Mejia Sian en Marianne Eissen de drijvende krachten achter leesbevordering.

Inmiddels nemen zestien scholen in de stad deel aan ‘de Bibliotheek op school’, acht horen bij SPO Utrecht: De Klopvaart, de Watertoren, De Gagel, Spoorzicht in Overvecht, obs Het Zand, kindcentrum Rijnvliet, De Kleine Dichter en de Anne Frankschool. Andere scholen van SPO Utrecht, zoals obs De Panda, zijn zelf al heel actief met leesbevordering en beschikken over een uitgebreide schoolbibliotheek. SPO Utrecht is een van de ondertekenaars van het Leesoffensief Utrecht.

Obs Het Zand heeft een nieuwe directeur: Joyce Brand.  Nu obs Het Zand terug is in het eigen, vernieuwde gebouw, is het een mooi moment om nader kennis te maken.

Een mooie school in een interessante wijk, vindt Joyce (35). ,,Obs Het Zand is echt een wijkschool, de kinderen vormen een afspiegeling van de bewoners. Mijn hart ligt in krachtwijken, maar juist door de diversiteit en complexiteit hier, vind ik Het Zand ook super leuk om te werken. Leidsche Rijn is geen yuppenwijk, zoals mensen soms denken. Er is veel verborgen armoede, ook bij gezinnen met midden- en hogere inkomens. En de mensen zijn erg op zichzelf in Leidsche Rijn. Bedenk maar hoe het is als je gaat scheiden en je hebt een dure koopwoning.’’

Samenwerkingspartners

,,Ik zet me volop in voor inclusie en gelijke kansen en haal onze samenwerkingspartners de school in. In Leidsche Rijn zie je veel losse initiatieven, het is goed als de basisschool hiervoor de centrale verzamelplek is. Antoinette, de vorige directeur, en ik delen die visie, wij borduren nu voort op dit beleid.’’

Ouders van betekenis

Ze laat het lokaal zien dat ‘Ouders van betekenis’ (van en voor ouders met opvoedvragen) vanaf dit schooljaar gebruikt. ,,Dit initiatief is bedacht door Kathinka Bruinsma, en opgezet in samenwerking met de gemeente en Dennis de Vries (toen directeur stichting Vreedzaam, nu wethouder jeugdzorg/wijkaanpak in Utrecht, red.). Nuttig, want mensen in Leidsche Rijn kennen elkaar niet echt, en we hebben hier ook veel expats. En we zijn met stichting JOU! in gesprek, om hier op Het Zand ook buitenschoolse activiteiten aan te bieden.’’

Verbinding

,,Waarom? De basisschool is een minimaatschappij in de wijk. We hebben elkaar nodig. Het is fijn om als school heel laagdrempelig voor verbinding te kunnen zorgen. Obs Het Zand is echt een school in de wijk, met nu 11 groepen. Naar verwachting beginnen we met kerst een nieuwe instroomgroep 1-2. We hebben ruimte en hopen op groei in onze nieuwe school.’’

Wereld van verschil

Enthousiast laat Joyce haar school zien. ,,We zijn zo blij, het is zo’n wereld van verschil met hoe het was. Met heel veel positieve zin zijn we met het team van start gegaan dit schooljaar. Ik werk nu 8,5 jaar hier op Het Zand. Daarvoor heb ik vier jaar op obs Overvecht gewerkt. Vervolgens ging ik naar sales in de horeca, want dat is mijn andere passie. Maar na tien maanden begon het toch te kriebelen, ik miste het onderwijs. Zo ben ik, via de invalpool van SPO Utrecht, hier op Het Zand terecht gekomen en nooit meer weggegaan.’’

Groeien

Blijven groeien, dat past bij Joyce. Zij is een van de collega’s die de schoolleidersopleiding van SPO Utrecht volgt. Ze zit nu in het tweede jaar, is al basisbekwaam, en hoopt in mei haar papieren als ‘vakbekwaam schoolleider’ te behalen. Ze was eerder schoolopleider op Het Zand, ze deed twee jaar geleden al de opleiding middenmanagement, met als uiteindelijke doel om schoolleider te worden. ,,Ik heb er zin in!’’

Linda Osman (42) is de nieuwe bestuurssecretaris van SPO Utrecht. Ze kijkt vooral uit naar haar kennismaking met de scholen. ,,Ik heb heel veel zin om alle scholen te bezoeken en aan de slag te gaan, de sfeer te proeven, mensen te ontmoeten en de diversiteit van alle scholen van SPO Utrecht te ontdekken.’’

Nieuwe stap

De afgelopen jaren was ze bestuurssecretaris van MBO Utrecht. ,,Ik had het er heel erg naar mijn zin, maar een jaar geleden realiseerde ik me ineens dat tien jaar op dezelfde plek best een tijdje is. Het was tijd voor een nieuwe stap, maar ik had geen haast en stelde twee voorwaarden aan een nieuwe baan: ik wilde écht in het onderwijs blijven en ik wilde in de buurt werken.’’

Vlakbij Nieuwegein dus, waar haar ouders wonen en waar ze is opgegroeid. En dichtbij Vleuten, waar ze woont met haar man en drie kinderen van 12, 9 en 6 jaar oud. De oudste gaat nu naar het voortgezet onderwijs, de jongsten zitten op obs Vleuterweide. Alle drie voetballen ze, vier keer in de week, dus werk en gezinsleven zijn aan dat ritme aangepast.

Hart voor onderwijs

Onderwijs heeft haar hart gestolen. ,,Bij MBO Utrecht ontmoette ik heel enthousiaste mensen, met veel passie voor onderwijs. Het primair onderwijs is nieuw voor mij, dat ken ik nu alleen als ouder. Mijn interesse begon toen mijn eerste kind ging lezen, ik vind dat zo fantastisch. Eerst kent hij één letter, een paar letters  en dan, dat moment dat je je kind ineens hoort lezen: wauw! Zo mooi dat je daar als leraar aan kunt bijdragen. Ik dacht terug aan mijn eigen schooltijd op het Oosterlicht College, aan de leraren die me bij blijven, de leraar die me hielp, die me zag. Het is fijn om in mijn werk te kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van jonge mensen. Ik zag tijdens corona bij veel anderen twijfel over het nut van hun baan, maar dat heb ik helemaal niet, in het onderwijs is heel duidelijk waaraan je werkt.’’

Bedrijfsleven

,,Ik kwam eigenlijk bij toeval in het onderwijs terecht. Ik heb bedrijfseconomie gestudeerd, heb bij ABN-AMRO gewerkt en als zelfstandige in het bedrijfsleven. Na onze verhuizing van Amsterdam naar Vleuten, zocht ik een baan. Ik stond overal voor open, want ik was er een jaar uit geweest na de geboorte van de oudste. Ik wilde alles aanpakken, dus ik solliciteerde als secretaresse bij MBO Utrecht. Maar daar vonden ze me niet geschikt voor, ze boden me een baan aan als bestuurssecretaris. Ik had er nooit van gehoord.’’

Bestuurssecretaris

Interessante functie, bestuurssecretaris in het onderwijs? ,,Ja, zeker! Het gaat vooral om ‘governance’, om besluitvormingsprocessen, zorgen dat het juiste besluit aan de juiste tafel wordt genomen. Ik adviseer het bestuur. Sommigen zeggen weleens ‘de secretaris is het geweten van de organisatie’. Het is namelijk ook: de andere kant laten zien. Dat leidt tot betere besluiten. En ik zorg dat het langs de medezeggenschapsraad gaat. Ik vind medezeggenschap belangrijk. Een goede GMR maakt besluiten beter. Het leuke, en tegelijk het lastige, van mijn werk als bestuurssecretaris is: je weet eigenlijk alles en je doet overal aan mee, maar je mag niet alles zeggen. Mijn werk is gericht op verbinding, relatie, deskundigheid. Het is een functie op de achtergrond en dat past heel erg bij mijn persoonlijkheid.’’

Voetbalfan

De vacature bij SPO Utrecht paste haar goed. ,,SPO Utrecht is openbaar, ik ben benieuwd hoe op al die verschillende scholen waarden worden overgebracht. Ik ben islamitisch. Ik ben Egyptisch en ook Nederlands. Ik ben in Nieuwegein opgegroeid en we gingen met mijn ouders jaarlijks naar Egypte. Ik loop hard en ik houd heel erg van muziek en theater, van lekker eten, vrienden uitnodigen. Ik ben een enorme voetbalfan, mijn man ook, mijn moeder en mijn broer zijn ook voetballiefhebbers, net als onze kinderen. Ik ben fan van FC Utrecht, mijn man is Ajacied. Alleen mijn vader heeft niks met voetbal, die heeft een Italiaans restaurant en is vooral op werk gefocust.’’

Team en leerlingen en ouders van obs Het Zand zijn het schooljaar heel enthousiast begonnen in hun volledig vernieuwde gebouw. Het was een feestelijke start, met ballonnen en gezellige muziek.

Foto: Joyce Brand

De schooldeuren gingen vanmorgen al om 8 uur open, zodat ouders en kinderen gelegenheid hadden om alles te bekijken. Op 22 september volgt de officiële opening.

Vooraanzicht obs Het Zand met de nieuwe ingang.

Directeur Joyce Brand: ,,Het fijnste vind ik wel de nieuwe entree, die leidt naar onze nieuwe centrale ruimte met een brede trap. En de grote ramen met het uitzicht naar het park. Alles binnen is fris en rustgevend. De kinderen kunnen hier weer heerlijk in de pauzes buitenspelen in het park, dat hebben we echt gemist!’’

Entree en trappenhuis.

De verbouwing zou een half jaar duren, maar het duurde door allerlei omstandigheden anderhalf jaar voor Het Zand kon terugkeren naar de eigen stek. Het gebouw is compleet vernieuwd, de indeling is veranderd, ventilatie is vervangen en verbeterd, zonwering is aangebracht, alle wanden zijn geschilderd. Het nieuwe groene schoolplein wordt later ingericht.

Het gebouw van obs Het Zand is ‘logisch’ geworden: de ingang van de school is verplaatst naar de kopse kant van het gebouw, de centrale ruimtes met een keuken voor leerlingen zijn herkenbaar, de vier leerpleinen zijn uitnodigend en functioneel.  De lerarenkamer is geweldig. De entree is een spiegelpaleis: feest voor kinderen.  Leerkracht Wendy Roelands: ,,Wat grijs was, is wit, de akoestiek is veel beter, de ruimtes zijn rustiger, rare pilaren zijn weggewerkt, de school lijkt veel groter nu!’’

Leerplein (links) en lerarenkamer. (Foto’s: Gerry van der Lit)

De eerste schooldag op obs Kees Valkenstein in Vleuten is een belangrijk item in het jeugdjournaal van maandag. Een goed begin is goud waard, kijk maar!

Het jaarverslag 2021 van SPO Utrecht is eind juni gepubliceerd op deze website. U kunt het hier vinden, bij de jaarverslagen van alle voorgaande jaren.

Twee basisscholen delen een prachtig nieuw en energieneutraal gebouw in De Meern, het schoolplein is ingericht, de zomer begint en corona is even op de achtergrond. Hoogste tijd voor groot feest op obs Pantarijn en hindoeïstische Shri Krishna School. Het gebouw is vrijdag 1 juli 2022 officieel geopend.

Indie geniet van de limonade en de zon

De leerlingen van Shri Krishna dansten in traditionele kleding. De leerlingen van obs Pantarijn hadden hun dans pas vanochtend ingestudeerd, als onderdeel van een feestelijke dag vol activiteiten. Shri Krishna combineerde het openingsfeest met Keti Koti. Ouders en buren waren te gast en werden trots rondgeleid door leerlingen. Muziek, ballonnen, limonade en zon!

Dewi mag het lint doorknippen, samen met de eerste directeur van de Shri Krishna, Shaam Jibodh.

Vijf jaar

Naar dit feestelijke moment is ruim vijf jaar toegewerkt: in november 2016 ondertekenden beide schoolbesturen de overeenkomst om een nieuwe school te laten bouwen, in januari 2022 verhuisden de scholen. Het lesgeven in een tijdelijk onderkomen duurde langer dan gedacht, het geduld van ouders, kinderen, leraren en buren werd herhaaldelijk op de proef gesteld. Corona maakte het vervolgens onmogelijk de ingebruikname afgelopen januari te vieren. Nu ook het plein is ingericht, is het eindelijk tijd voor feest. Er is voor beide scholen ruimte om te groeien, in een gebouw dat precies past bij de eigen onderwijsvisie.

Atelier PRO

Atelier PRO architecten ontwierp het gebouw. Een uitdaging, omdat het vrij gelegen pand twee heel verschillende scholen huisvest. Het is volledig gasloos en energieneutraal, want schoolbestuur SPO Utrecht (bouwheer) loopt voorop in duurzaamheid. Beide scholen delen een aantal ruimtes. De Limes, de noordgrens van het Romeinse Rijk, is zichtbaar gebleven en loopt dwars door het gebouw heen.

 Eigentijds

Obs Pantarijn is een openbare basisschool voor regulier eigentijds onderwijs én voor voltijds onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen. Samenwerken en openheid zijn belangrijk in deze school, het team zet hoog in op leerresultaten voor alle kinderen. De nieuwe school is een veilige plek voor alle leerlingen. Bijzonder wordt ook het atelier, een goed uitgeruste ruimte waarin kinderen straks van alles maken, creëren en ontwerpen.

Hindoeïsme

Shri Krishna is een basisschool die kinderen naast hoogwaardig onderwijs met een sterke focus op rekenen, taal, yoga en meditatie, ook de basisbeginselen bijbrengt van het Hindoeïsme. In het nieuwe schoolgebouw is het Indiase Vastu principe verwerkt, waarbij de juiste ligging, goede energiebanen en kleuraccenten, van belang zijn.

SPO Utrecht heeft collega’s die echt heel lang met veel plezier voor de klas staan en al die jaren veel betekenen voor hun school. Hans Ultee bijvoorbeeld, van de Luc Stevensschool. Over Hans schreef verslaggever Ard Schouten dit verhaal in het AD Utrechts Nieuwsblad. Leuk om te lezen!

Of Anneke van der Plaats, van obs Overvecht, die volgende week na 47 (!!) jaar afscheid neemt. Anneke wil helemaal geen aandacht, maar het is goed te weten dat zij de afgelopen jaren als coach en schoolopleider heel veel collega’s heeft begeleid om een goeie leerkracht te worden. Kijk, dit verhaal over Anneke van der Plaats is al gepubliceerd in het SPO-jaarverslag van 2012. Lees je meteen ook weer wat een goeie school obs Overvecht toen al was.

Kanjers zijn ook de mensen die zelfs na hun pensionering voor ‘hun’ school blijven werken, een dag, of een paar uur per week, gewoon omdat ze er plezier in hebben en zo hun collega’s ontlasten. Voorbeelden genoeg hiervan, bij SPO Utrecht.

Er zijn meer collega’s met zo’n lange staat van dienst bij SPO Utrecht! Dank allen, voor jullie inzet!

Sofie van Zandvoord (28), leerkracht groep 6, werkte tijdens haar studie pedagogiek als onderwijsassistent op Lux en op de Luc Stevensschool (sbo). Dit is haar derde jaar met een eigen klas op SO Fier, Sofie is zij-instromer op deze school voor speciaal onderwijs. Ze is inmiddels bouwcoördinator en volgend schooljaar begeleidt ze zelf een stagiaire. Over vakmanschap gesproken.

 ‘Samen leren groeien’, de slogan van SPO Utrecht, is wel heel erg van toepassing op Sofie en haar collega’s op SO Fier. Een gesprek over uitdaging, voldoening en werkplezier.

Wat maakt jouw werk de moeite waard?

,,In eerste instantie: de kinderen. Maar ook de ouders. En hoeveel je betekent voor je collega’s. Natuurlijk heb je soms een rotdag, maar dit werk is zó fijn! Ik heb in groep 6 vaak leerlingen die nog niet zo lang hier op school zijn, en ik voer dus vaak oudergesprekken. Ouders waren zo gewend om alleen slecht nieuws van school te horen, voor hen is dat een traumatische ervaring die ze moeten verwerken. Dus als ik goed nieuws breng, doet dat hen goed. Ze zeggen: ‘mijn kind wordt gezien’, ‘ik heb mijn kind terug’.’’

,,Soms zie ik al vanaf dag 1 dat een kind zich hier op SO Fier begrepen en gezien voelt. Dat doet veel voor een kind, gewoon mee kunnen draaien met de rest van de groep. Ik houd er niet zo van om vooraf een heel dossier te lezen, kinderen mogen bij mij blanco binnenkomen en zichzelf zijn. Hier is het duidelijk en gestructureerd voor ze. Dat kinderen nu met plezier naar school gaan is mooi. Een leerling had al bijna twee jaar thuis gezeten…’’

Hoe breng je de kinderen tot leren?

,,Door aan te sluiten bij hun belevingswereld en veelzijdig onderwijs te geven. Bijvoorbeeld laatst, behandelden we het verschil tussen letterlijk en figuurlijk. Ik had een prima les uit het boek, maar ik nam er ook songteksten bij, waarin ze voorbeelden konden aangeven en konden luisteren of de sfeer er ook mee te maken heeft.’’

,,Je prikkelt kinderen, maakt ze enthousiast: je kunt hier veel creativiteit kwijt in je lessen. Je moet als leerkracht creatief en flexibel zijn en je programma omgooien als er onrust is. Kinderen merken: er wordt naar mij geluisterd. Laatst heb ik breuken gedaan op het plein, omdat de kinderen daar zin in hadden. En je moet als leerkracht echt heel alert zijn op overvragen en ondervragen van kinderen. Soms is een kind heel mondig en denk je ten onrechte : ‘die kan veel aan’. Of een kind is heel traag in het verwerken, maar hij snapt het wel. Je komt er niet als je alleen de standaard dingen doet als leerkracht, (steek je vinger op als je het weet), dus ik gebruik ook de wisbordjes, overleg met je buurman, loop naar een hoek in de klas. En differentiëren doe ik ook veel.’’

Interessant werk voor een leerkracht!

,,Ja, dat weet ik zeker! Ik zie heel veel mogelijkheden, het is leuk om die zelf te kunnen ontdekken. Je kunt hier op zoveel creatieve manieren je vak oppakken, echt heel interessant.’’

Maakt dat de kwaliteit van het onderwijs op SO Fier?

,,Gedrag staat hier zó voorop! De basis is onze liefdevolle, creatieve en gestructureerde aanpak. Daardoor ontstaat een veilige sfeer en zo komt een kind tot leren. Dat is ons uitgangspunt en zo kunnen we veel betekenen voor ouders en omgeving. Daarna komt het didactische stuk, waarmee we flexibel omgaan. Geen enkele dag verloopt hier zoals gepland, dat is de kracht van wat wij kunnen.’’

,,Iedereen levert hier op zijn eigen manier een bijdrage. De ene collega is dol op lezen van boeken en verdiept zich in een nieuwe leesmethode, een ander richt zich meer op buiten leren, leren van de omgeving en de maatschappij. Iedere collega heeft zijn eigen kwaliteit en heeft een eigen sfeer in de groep. Dat is wat kinderen leuk vinden. Ze weten: oh, leuk, met die meester gaan we vissen. En die meester houdt van voetbal. We hebben gemeen dat we allemaal consequent zijn en duidelijk en gestructureerd werken.’’

Hoe word jij zelf uitgedaagd?

,,Ik leer elke dag van de kinderen. Maar zeker als zij-instromer vind ik het heel belangrijk om me te blijven ontwikkelen. Ik voel: ik ben er nog lang niet. Ben blij met vijf dagen een eigen klas, wil nieuwe dingen proberen.

Nu kan ik bouwcoördinator worden. Zelf dacht ik: dat is voor iemand die vijftig jaar werkt! En ik krijg een stagiaire. Ik ben er niet zelf over begonnen, maar de schoolopleider en de directie hebben zoveel vertrouwen in mij, dat er ruimte voor is. Ze weten dat ik het kan en dat ik het heel leuk vind, ze vragen je om je kwaliteiten. Dat geeft mij als leerkracht ook het gevoel dat ik gezien word.’’

Wat heb jij hier op school geleerd?

,,Hier heb ik ervaren dat je als team van elkaar kunt leren en dat je elkaar kunt helpen. Ik heb geleerd om me kwetsbaar op te stellen. Er is zoveel expertise in deze school waar je als leerkracht gebruik van kunt maken. Als je je kwetsbaar opstelt en collega’s om hulp vraagt, werpt dat meteen vruchten af. Ik ervaar dat als heel erg verrijkend. Als mens en als professional word je sterker door je sterke en zwakke punten te ervaren. Ik vind het in mijn werk fijn dat ik dat kan: me kwetsbaar opstellen. Ik ervaar dat je er niet alleen voor staat, dat kan trouwens ook helemaal niet, op deze school, er alleen voor staan.’’

Dat is wel bijzonder!

,,Je ontwikkelt je sterk als mens, door dit werk. Ik heb met zoveel verschillende mensen contact, kom in zoveel situaties terecht die ik helemaal niet ken als meisje uit Bunnik. Ik had te maken met drie uithuisplaatsingen. Daar leer je zoveel van, je leert waarderen wat je zelf hebt, je leert je je aanpassen aan verschillende achtergronden en culturen. Vroeger kwamen hier misschien vooral kinderen uit lagere sociale milieus, maar dat is allang niet meer zo. Vorig jaar had ik drie vwo’ers in mijn klas. Als mens en als professional kun je hier ontzettend veel leren.’’

,,Samen-leren-groeien geldt hier wel heel sterk, op SO Fier. Dit team is uniek door zich zo open te stellen en dat draagt bij aan de prettige sfeer op school. Het nieuwe schoolgebouw werkt ook mee, je hebt zicht op elkaar. Als je een stemverheffing hoort of een kind dat huilt, gooi je meteen de deur open, je ziet wat er buiten gebeurt op de gang.’’

Waarom koos je voor SPO Utrecht?

,,Dat ik bij SPO Utrecht terecht kwam voor mijn eerste stage is toeval, maar dat ik daarna hier ben gebleven, is een bewuste keuze. Ik vind het fijn, de lijntjes met de andere so en sbo-scholen zijn kort. Je deelt dezelfde achtergrond en manier van werken. Ik heb alle s(b)o scholen van SPO Utrecht gehad en van elke school iets goeds meegenomen dat hier ook goed past. Op de Luc Stevensschool heb ik geleerd om heel creatief om te gaan met je lesprogramma en op Lux hoe je goed kunt differentiëren, zonder er zelf als leerkracht constant bovenop te zitten. Dat kan ik hier ook heel goed gebruiken. Tijdens een so-sbo studiedag merk je hoe fijn het is om uit te wisselen, omdat we veel gemeen hebben.’’

Wat trekt jou in het speciaal onderwijs?

,,Ik houd van gestructureerd en duidelijk, in het gewone onderwijs vind je dat soms wel, soms niet terug. In het basisonderwijs ligt de nadruk op didactiek, dat paste ook niet zo bij mijn pedagogiekopleiding. Op Lux heb ik echt tof stage gelopen. En op Luc heb ik mijn minor gedaan. Ik heb wat meegepakt van alle scholen, je leert in een ondersteunende rol goed wat werkt voor jou. Mijn conclusie: SO Fier, een school met de nadruk op gedrag, past het best bij mij.’’

Het was bijna gelukt lukt om vrijwel alle ongeveer 70 (!) vacatures voor het nieuwe schooljaar op SPO-scholen vervullen of ‘op te lossen’, dankzij grote inzet en flexibiliteit van directeuren en HR. Maar, waarschuwt SPO-personeelsadviseur Mieke Hartog: ,,De rek is er uit. Er is veel verborgen tekort. Ik verwacht grote problemen met de vervanging, volgend schooljaar.’’ Extra lastig dus, dat nu, op de valreep van dit schooljaar, nog enkele collega’s hun vertrek aankondigden. Het is alle hens aan dek om mensen te zoeken.

Dat is de huidige stand van zaken rond het personeelstekort bij SPO Utrecht. Deze situatie vraagt om een flexibele werkgever en om flexibele leraren en ondersteuners.

Flexibiliteit: er is meer mogelijk dan je denkt!

Ook HR kiest voor een flexibele aanpak in het zoeken naar leraren. Mieke: ,,We gaan graag in gesprek met collega’s en sollicitanten over mogelijkheden en persoonlijke wensen. Je weet: als elke leerkracht een uur extra zou werken… zou dat veel helpen. Wat zijn voor jou de voorwaarden? Er zijn best veel mogelijkheden. Mieke: ,,Praat erover, bij SPO Utrecht kan meer dan je denkt!’’

Kwaliteit

SPO Utrecht investeerde flink in de kwaliteit van werving-selectie van nieuwe collega’s. Mieke: ,,Mensen reageren gelukkig nog wel op vacatures bij SPO Utrecht. Maar voor onze scholen in achterstandswijken is het moeilijker en in het speciaal onderwijs is het echt moeilijk, om de vacatures te vervullen.

Als het ons lukt om sollicitanten daar een kijkje te laten nemen, heeft dat effect. Want als ze dan toch binnenkomen, op de Luc Stevens, bijvoorbeeld, zeggen ze: ‘Wat een fantastische school is dit!’ Ze ervaren goed werkklimaat en een prettige sfeer op deze scholen. Obs Overvecht heeft bijvoorbeeld zojuist voor de vijfde keer het predicaat Excellente School ontvangen. Het is fijn om daar te werken.’’

* Lees het verhaal van Sofie van Zandvoord, zij-instromer op SO Fier.

Vervanging

Kortdurende vervanging regelen, is eigenlijk nu al onmogelijk en wordt binnen de school opgevangen (verborgen tekort). Incidenteel worden ook bij SPO Utrecht klassen naar huis gestuurd en soms wordt tijdelijk een dag minder lesgegeven. Het lukte SPO Utrecht altijd dankzij goede arbeidsvoorwaarden in de FLEXpool en de starterspool, om langdurige vervanging voor 90 procent te realiseren. In 2021 zakte dat naar 60-80 procent en komend schooljaar zal in de helft van de gevallen geen vervanger beschikbaar zijn, verwacht Mieke. Collega’s uit de FLEXpool zullen eerst op vacatures worden ingezet.

Hoe profileert SPO Utrecht zich op de arbeidsmarkt?

Mieke Hartog: ,,We staan bekend als een prettige werkgever. Onze werving en selectie is grondig, snel en wordt goed afgehandeld. Directeuren reageren meteen op sollicitatiebrieven en nodigen ook meteen geschikte mensen uit. De gesprekken die directeuren voeren, zijn professioneel en kritisch, ze vragen referenties goed na en investeren in lesbezoeken. Directeuren gaan voor kwaliteit en vakmanschap en dat waarderen mensen heel erg. We krijgen positieve reacties over de SPO-website, die valt op en ze vinden ‘m prettig. Ook valt sollicitanten op dat vakmanschap bij ons hoog in het vaandel staat. Ze noemen SPO Utrecht een prettige werkgever.’’

Het antwoord op het personeelstekort: anders organiseren

Scholen, ondersteuners, leraren, directeuren worden flexibeler onder druk van het huidige personeelstekort. Mieke: ,,Bovenbouwvacatures zijn lastiger te vervullen. Een school koos er bijvoorbeeld voor om drie groepen 7-8 samen te voegen tot twee en het onderwijs anders te organiseren. Naast de leerkrachten werkt een ondersteuner die de pabo volgt. Het is een goede oplossing voor de groep én je leidt iemand op als leerkracht, die vervolgens weer kan instromen in een vacature. Het zou mooi zijn als we op deze manier steeds meer ons eigen personeel gaan opleiden.’’

,,Anders organiseren is de oplossing voor personeelstekort,’’ zegt Mieke ,,Eén leraar of maximaal twee voor één klas, lukt niet altijd meer. Het is goed om deze ‘oude’ denkbeelden te veranderen. Werk samen in een mini-bouw of in een cluster, hoe je het noemt. Sommige scholen hebben echt een slag geslagen en kunnen door een andere organisatie, personeelstekort en vervanging goed opvangen.’’

Obs Overvecht ontving 27 juni 2022 voor de zesde keer het predicaat Excellente School. Al sinds 2013 prijkt deze waardering van de onderwijsinspectie, onafgebroken naast de voordeuren van alle vier de locaties van deze openbare basisschool in Utrecht. Het nieuwe predicaat geldt tot 2025.

Foto: Famke Tromp

Directeuren Nelleke Brouwer en Marije Wassenaar zijn natuurlijk ‘héél trots’ als ze het koffertje van de jury stralend in ontvangst nemen. De scholen van obs Overvecht blinken uit in ‘samen als opvoeders met elkaar om de kinderen staan’. Het schoolteam werkt nauw samen met ouders en andere partners in de wijk en in de stad.

Nelleke Wassenaar: ,,Het predicaat maakt zichtbaar dat we echt een school in de wijk zijn. Tijdens de dag van het jurybezoek vertelden heel veel van onze partners aan de juryleden hoe we hier samen opvoeden. Het was zo mooi om te zien, iedereen was er en straalde, eigenlijk werd het daardoor gewoon een feestdag in plaats van een spannende beoordeling.’’

vlnr: Nelleke Brouwer, Marije Wassenaar, Cindy te Ronde (foto: Gerry van der Lit)

Cindy te Ronde, jurylid primair onderwijs, herinnert zich in haar toespraak hoe bijzonder dit onderzoek was, dat ze samen met een collega bij obs Overvecht deed. ,,Nog nooit was een jurybezoek zó lang en nog nooit hebben we met zóveel mensen gepraat… ‘It takes a village to raise a child’, en die ‘village’ is hier in Overvecht echt zichtbaar. Wíj́ zijn ook trots op wat jullie hier voor elkaar hebben gekregen.’’

Nelleke Brouwer: ,,In samenwerken met partners ligt de toekomst voor het onderwijs.’’

De jury Excellente School adviseert de Inspecteur-generaal van het Onderwijs welke scholen in aanmerking komen voor het predicaat Excellente School. Een Excellente School is een goede school die zich onderscheidt van andere goede scholen door te excelleren met een specifiek profiel. De Inspecteur-generaal besluit tot het toekennen van de predicaten.

Anko van Hoepen feliciteert obs Overvecht.

Reacties:

Anko van Hoepen, voorzitter college van bestuur SPO Utrecht: ,,Ik ben natuurlijk trots, vooral omdat deze school al zo lang excelleert. En omdat ze in een tijd van corona en personeelstekort tijd hebben kunnen maken om te excelleren op zo’n belangrijk thema. Samenwerken met elkaar is cruciaal voor kinderen. We mogen ook trots zijn omdat obs Overvecht, basisschool met vier locaties, zo’n positieve impact heeft op de kansen van zóveel kinderen.’’

Marieke van Keulen, sportadviseur van Sport Utrecht: ,,Het fijne van zo’n goede samenwerking met obs Overvecht is dat je meer voor elkaar krijgt, want je kunt je energie inzetten op dingen die ertoe doen. Als wij zien dat een kind problemen heeft, dan vind je de ander snel en trek je samen op.’’

Eva Hamed en Zahra ben Bijja, ouders obs Overvecht, noemen het predicaat Excellente School ‘erg goed nieuws’. Zahra: ,,Wij worden als ouders altijd sterk betrokken door school, de school vraagt onze mening over allerlei zaken. En organiseert ook informatieavonden.’’ Eva: ,,We helpen allebei in de bibliotheek op school, omdat we het erg belangrijk vinden lezen bij kinderen te stimuleren.’’

Derk Marseille, coördinator Vreedzame Wijk Overvecht: ,,Dit is goed voor de hele wijk, het predicaat Excellente School voor samenwerking heeft een positieve uitstraling voor de wijk.’’

Het juryrapport 2022

Annemarie Arkesteijn, leerkracht en taal/leesspecialist de Anne Frankschool, doet er alles aan om de opleiding ‘Vol van lezen’ komend schooljaar naar Utrecht te halen. Voorwaarde is dat er minstens 10 deelnemers zijn. Dus: wil jij ook graag een vervolg geven aan je basisopleiding ‘Open boek’ en specialist jeugdliteratuur worden? Mail dan snel naar annemarie.arkesteijn@spoutrecht.nl

Foto: Anne Frankschool

,,Met deze opleiding kun je jeugdliteratuur écht inzetten in je lessen. De toelatingseis is dat je werkt in het primair onderwijs of in de bieb én dat je de opleiding Open Boek hebt afgerond,’’ vertelt Annemarie. In het kader van ‘de Bibliotheek op school’ volgden afgelopen schooljaar tientallen Utrechtse leerkrachten deze basistraining al.

,,Open Boek telde vier bijeenkomsten, ging over genres en toepassingen en hoe je boeken op verschillende manieren kunt aanbieden. Deze vervolgopleiding ‘Vol van lezen’ biedt verdieping in de moderne jeugdliteratuur en je kunt er echt wat mee in je onderwijs. Ik heb er heel veel zin in.’’

Ze ging op zoek en ontdekte dat deze opleiding tot ‘specialist jeugdliteratuur in het po’ niet in Utrecht werd aangeboden. ,,Wel in Nijmegen, tot 10 uur ’s avonds, en voor je dan thuis bent… Dus heb ik contact gezocht met de leraar en hij is bereid om naar Utrecht te komen, mits er minstens 8 (en maximaal 12) deelnemers zijn.’’

De cursus wordt dan in Utrecht gegeven op tien woensdagen van 15:00-18:00 uur, op een school of bibliotheek in Utrecht. De studielast is 104 uur (inclusief bijeenkomsten) en de kosten zijn € 1500,- per deelnemer, vertelt Annemarie. Voor meer informatie, kijk op : https://www.lezen.nl/opleiding/vol-van-lezen/

Heb je zin om mee te doen? Overleg dan eerst met je directeur. Je kunt je aanmelden via een mail naar Annemarie: annemarie.arkesteijn@spoutrecht.nl

Het voornemen van het nieuwe college van Utrecht om iets te doen aan de hoge kosten voor parkeren van leraren, kreeg donderdag 16 juni een concreet vervolg tijdens de gemeenteraadsvergadering.Scholen krijgen de mogelijkheid om tegen gereduceerd tarief een beperkt aantal parkeervergunningen aan te vragen, voor docenten die niet in Utrecht wonen en een lange reistijd hebben naar hun werkplek in Utrecht. Voorwaarde is dat de scholen een plan maken voor duurzaam mobiliteitsbeleid voor hun medewerkers. Het college werkt in overleg met de schoolbesturen, een raadsvoorstel uit.

Het verzet tegen de hoge parkeertarieven kwam in een stroomversnelling door de lobby van gezamenlijke GMR-en van Utrechtse schoolbesturen.

Zie ook dit artikel van RTV Utrecht.

En dit artikel van AD Utrechts Nieuwsblad

Annemieke Teune, directeur van obs De Kleine Dichter in Dichterswijk, de school die samen met Jenaplanschool Wittevrouwen als eerste begon met actievoeren (‘Teach&Ride’) in september 2021:

 ,,Ik ben wel gelukkig met dit resultaat, het is een mooi begin. Blij te merken dat een beetje herrie maken soms toch effect heeft. Het was goed om te merken dat gemeenteraadsleden echt mét ons hebben gestreden.’’

,,We zijn benieuwd hoe het verder gaat, ik wil graag weten hoeveel vergunningen we bijvoorbeeld kunnen krijgen. En dat mobiliteitsplan: ja, dat ga ik maken. Bij ons komt al het grootste deel van de leraren op de fiets naar school en bij sollicitaties vragen we dat ook meteen van nieuwe collega’s.’’

Willem Muilenburg (63) is een geboren en getogen Utrechter en blijkt een onderwijsman met een groot rechtvaardigheidsgevoel. Hij is sinds kort de secretaris van de GMR van SPO Utrecht.

Wiegje

Al een jaar of acht bezocht Willem de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad, als lid. Hij vertegenwoordigde sbo Luc Stevensschool, waar hij lesgeeft aan groep 7-8. ,,Ik maakte me vaak druk over het afromen van onderwijsgeld op bestuurskantoren, ik vind dat zoveel mogelijk geld naar het kind moet. Ik zie nu dat het NPO-geld echt terecht komt bij de kinderen die het nodig hebben. Het is toch schrijnend dat het in Nederland uitmaakt waar je wiegje is geplaatst…’’

Regelgeving

Toen hij in 1980 als leerkracht begon, was Lombok nog een achterstandswijk, vertelt Willem. Hij werd er directeur van een school, maar: ,,De regelgeving uit Den Haag stoorde me. Je moest aan zoveel standaarden voldoen. Ik vroeg me af of ik dit de rest van mijn leven wilde doen…’’ Het antwoord was: nee. Willem ging werken met zijn zwager, werd mede-eigenaar van een groothandel in etenswaren op Kanaleneiland. Tot Ed, de vorige directeur van Luc Stevensschool twaalf jaar geleden contact met hem zocht: of Willem niet op woensdagochtenden een leerkracht met zwangerschapsverlof wilde vervangen. Gewoon, naast zijn werk in het bedrijf.

Herintreder

,,Ik merkte dat ik het toch wel héél leuk vind om met kinderen bezig te zijn.’’ Hij verkocht zijn aandelen in het bedrijf en besloot als herintreder het onderwijs weer te omarmen. Dat bevalt hem goed: ,,Het is topsport, ontzettend leuk! Ik vind lesgeven een enorme uitdaging, maar ik zou niet anders willen.’’ Zijn hart ligt bij kinderen die het minder hebben getroffen. ,,Corona gaf een extra boost om me in te zetten voor deze doelgroep. Thuiswerken? Met zes mensen op een tweekamerflat zonder laptop? Ik ben ook voorzitter van Sporting’70, in Utrecht-Oost, daar kom je een heel ander publiek tegen. De verschillen zijn groot in Utrecht.’’

Interesse

Zijn besluit om GMR-secretaris te worden verklaart hij zo: ,,Ik heb een enorme interesse in begrotingen en financiën. We zijn bezig met een vernieuwing. Ik vind het een uitdaging om met de GMR de diepte in te gaan en een serieuze gesprekspartner te zijn voor het bestuur van SPO Utrecht.’’

Met de komst van Anje-Margreet Woltjer als bestuurslid heeft SPO Utrecht per 1 september een nieuwe leiding. Het vorige bestuur is onlangs gepensioneerd, voorzitter Anko van Hoepen trad aan per januari 2022. SPO Utrecht is met 38 scholen een van de grote organisaties voor primair onderwijs in Nederland.

Sterk bestuur

,,De raad van toezicht van SPO Utrecht is blij in Anje-Margreet Woltjer een bevlogen bestuurder te hebben gevonden, met brede ervaring met ‘goed bestuur’ in het primair onderwijs. Voorzitter Anko van Hoepen en Anje-Margreet Woltjer vormen een sterk duo, in wie we groot vertrouwen hebben. De uitdagingen van de toekomst voor het Utrechtse onderwijs zijn ook bij Anje-Margreet in goede handen,’’ aldus Elske Overgoor, voorzitter van de raad van toezicht.

Foto: Carla Manten Fotografie

Gelijke kansen

Goed bestuur, onderwijskwaliteit realiseren en strijden voor gelijke kansen, zijn kernwoorden in de loopbaan van Anje-Margreet Woltjer (42). De afgelopen vier jaar was zij bestuurder van Delta Scholengroep, met 25 po-scholen in de regio Arnhem en de Achterhoek. Korte tijd daarvoor zette ze zich in als hoofd onderwijs en kwaliteit bij PCOU, de tien jaar daarvoor adviseerde zij binnen de PO-Raad vele schoolbesturen rond de kwaliteit van besturen en werkte ze onder meer aan afspraken hierover binnen de sector, via de ‘code goed bestuur’.

Collegiaal bestuur

Anko van Hoepen: ,,Ik kijk uit naar de samenwerking met Anje-Margreet. We vullen elkaar mooi aan in ons collegiaal bestuur. Fijn om de komende jaren samen te werken aan goed onderwijs voor alle kinderen in onze mooie stad.’’

Nieuw

Met de komst van Anje-Margreet staat er een nieuw bestuur voor het Utrechts openbaar primair onderwijs, dat klaar is voor de toekomst. Thea Meijer en Eric van Dorp vormden bijna twintig  jaar lang een sterk en stabiel bestuur, dat ook landelijk in het primair onderwijs een rol speelde. Onlangs gingen zij met pensioen.

Verantwoordelijk

Anje-Margreet gaat zich inzetten voor kinderen in het openbaar onderwijs, in haar eigen woonplaats Utrecht. ,, In Arnhem heb ik ervaren hoe mooi het is om zelf als bestuurder in de praktijk, indirect, het verschil te kunnen maken, juist voor kinderen die dat het hardst nodig hebben. Ik ken SPO Utrecht als een stabiele, prettige organisatie met professionele medewerkers. Een organisatie waar mensen naar elkaar omkijken en die zich verantwoordelijk voelt voor alle kinderen in de stad.’’

Samenwerking

,,Actuele vraagstukken als kansenongelijkheid zijn te groot voor een individueel schoolbestuur. Nu ik zelf bestuurder ben, is me echt opgevallen dat het openbaar onderwijs in die samenwerking een belangrijke rol speelt en ook wel vaak het voortouw neemt. Ik voel het als een mooie opdracht om aan deze samenwerking, met de directeuren, met de andere partners en collega’s, in mijn eigen stad bij te dragen.’’

Ria leidt professioneel en met zelfverzekerde flair een groepje schoolleiders/onderwijsbestuurders rond in haar school, International School Utrecht (ISUtrecht). Hayrettin en Asut komen uit Turkije, Neus uit Spanje en Janette uit Nederland. Ria is 9 jaar en zit in ‘grade 4 white’. ISUtrecht biedt internationaal onderwijs voor kinderen van 4 tot 18 jaar.

Hayrettin verbaast zich over de vele ramen in de klaslokalen. ,,Wij willen namelijk frisse lucht in de klas,” legt Ria hem uit. ,,En het is belangrijk dat er natuurlijk daglicht door de ramen binnenkomt, dat kinderen naar buiten kunnen kijken en de bomen zien.” In Turkije, vertelt Hayrettin, hij is schoolleider in het speciaal onderwijs, zijn er geen ramen maar muren in de klas. ,,Je kunt niets zien, dus je wordt niet afgeleid.”

ESHA

Het bezoek van in totaal zo’n twintig Spaanse, Turkse en Nederlandse schoolleiders is een initiatief van ESHA, de internationale vereniging van schoolleiders in (en buiten) Europa. Voorzitter Petra van Haren stapte vrij recent over van de Nederlandse AVS (Algemene Vereniging van Schoolleiders) naar eenzelfde functie bij deze internationale club. Onlangs konden ESHA-leden voor het eerst na de coronacrisis weer een studiereis naar Malta maken.

Petra is ook aanwezig bij ISUtrecht. ,,Voor je als schoolleider voor een ander kunt zorgen, moet je eerst goed voor jezelf zorgen. Schoolleiders vergeten dat en zorgen vaak niet goed voor zichzelf. Maar je moet ruimte en tijd nemen om je verder te ontwikkelen, om toe te komen aan je eigen leervragen. In een gezelschap zoals dit wordt dag en nacht over onderwijs gepraat: een netwerk doet veel voor je persoonlijke groei.”

Ict

Aanleiding om ISUtrecht te bezoeken, is hoe ict hier wordt ingezet in het onderwijs. Het lesprogramma van internationale scholen is thematisch georiënteerd. Directeur Marieke Folkers: ,,Gemeenschap is hier belangrijk. Onze leraren doen er alles aan om kinderen te inspireren!” Dat zij ook schoolleiders inspireren, blijkt wel uit de VR-bril die een Turkse collega zich laat opzetten door docent Marianne, zelf van jongs af aan fervent gamer, vertelt ze. Het filmpje dat Marianne laat zien is beslist enthousiasmerend: al haar leerlingen dragen een VR-bril en zwaaien grijnzend met hun armen in het rond. Marianne: ,,Dingen die 1000 jaar duren, zoals het laten groeien van een tropisch woud, doe je nu in 45 minuten. VR geeft een nieuwe dimensie aan lesgeven.”

Bedrijvigheid

Hier op de hoofdvestiging gonst het van bedrijvigheid. Overal zijn kinderen aan het werk en waar ze niet zijn, zie je sporen van hun activiteiten: werkstukken op tafels op de grond, aan de muren. De negenjarige Ria tijdens haar rondleiding: ,,Ik vind het vooral heel fijn dat we zoveel verschillende tafels hebben in onze lokalen. Je kunt op allerlei manier zitten. Op een kruk, aan een lage tafel, alleen of in een groepje, er zijn statafels en je kunt ook op een kleed zitten.”

Leren en inspireren

Tussen de bedrijven door buitenlandse schoolleiders ontvangen, doet directeur Marieke met plezier. ,,Ons doel is samen leren en inspireren. Deze bijeenkomst is zeker een mooi voorbeeld daarvan!”

Het nieuwe college van Utrecht focust de komende jaren op de drie grote crises van onze tijd: groeiende kansenongelijkheid, woningnood en klimaatcrisis. Als openbaar onderwijs wil en kan SPO Utrecht aan deze opdracht graag zijn steentje bijdragen, want deze thema’s zijn ook ónze thema’s, zegt Anko van Hoepen, voorzitter college van bestuur.

Gelijke kansen ,,We zijn het zeer eens met het uitgangspunt dat ongelijk investeren nodig is om gelijke kansen te creëren. Dit is een belangrijk thema in ons onderwijs en we zullen onze rol hierin zeker vervullen, zeker in combinatie met het tegengaan van segregatie. Het is terecht dat het college flink inzet op voorschoolse educatie, we willen hierover graag stevige afspraken maken. Want met het creëren van gelijke kansen moet je vroeg beginnen! Ook onze samenwerking tussen Academie 10 en obs het Zand, waarbij 10-14-jarigen hun vo-keuze kunnen uitstellen, krijgt in dit collegeakkoord een mooie steun in de rug.’’

Klimaat ,,Mooi dat de energievisie van het stadsbestuur is veranderd in een klimaatvisie, met investeringen voor een duurzamer toekomst. Wij hebben hier ook onze taak! Onze scholen spelen bewust een belangrijke rol in het ‘groener’ opvoeden van kinderen en wij kunnen ook de ouders hierin meenemen. We zijn immers diep geworteld in alle wijken. SPO Utrecht is al jaren voortrekker in duurzaam bouwen en is blij in de gemeente een goede samenwerkingspartner te vinden. We willen hier graag mee door, ook bij het verder vergroenen van onze schoolpleinen.’’

Woningnood ,,Ook gezinnen met kinderen moeten in Utrecht kunnen (blijven) wonen, we zijn daarom content dat hierop wordt ingezet. Voor hen zijn goede docenten nodig, dus ook voor onderwijspersoneel zou het makkelijker moeten worden om een woonplek te vinden. Het is positief dat dit college de urgentie van de woningnood in relatie tot onderwijskwaliteit onderkent en tegen gereduceerd tarief een aantal parkeervergunningen biedt voor leraren met lange reistijd. We steunen de pilot waarbij leraren voorrang krijgen op de woningmarkt, van harte.’’

Onderwijs en jeugd ,,Jammer dat onderwijs en jeugd niet zijn samen gevallen in één portefeuille, zoals wij hebben bepleit vanwege het grote belang hiervan. We hebben er echter alle vertrouwen in dat we beide wethouders, Eelco Eerenberg (onderwijs) en Dennis de Vries (jeugd) kunnen vinden in een goede samenwerking, om deze belangrijke taken met elkaar te verbinden.’’

Een blijvende herinnering aan hun eigen obs Vleuterweide. Een metalen plaat met achterop de namen van dertien leerlingen, bouwen de kinderen samen met hun directeur Noortje Willems, in de fundamenten van hun nieuwe schoolgebouw. ,,Als de school misschien over honderd jaar wordt afgebroken, kunnen ze zien wie wij zijn.’’

Het is een kleine, feestelijke bijeenkomst, op de bouwplaats naast hun huidige schoolgebouw. Als de herinneringsplaat op piepschuim is geplakt en in de isolerende fundering verdwijnt, zegt een meisje vol bewondering: ,,Juf Noortje kan ook bouwen.’’

De kinderen zitten vol vragen aan Jos Bunt (directeur Blanksma Bouw) en aan ontwerper Daniël Biesheuvel van EVA architecten. ,,Hoe lang duurt het voor de school klaar is?’’ Jos Bunt antwoordt: ,,In maart mogen jullie er in.’’ Achtste groepers Fenne, Dalil en Annelin moeten architect Daniël Biesheuvel beloven dat ze dan langskomen, want hij vindt het echt zielig voor ze, dat ze de opening van hun nieuwe school niet meer meemaken. ,,Kijk, daar in het midden,’’ wijst hij enthousiast, ,,daar komt een grote boom.’’

Jos Bunt vertelt de kinderen dat wel 68 palen in de grond zijn verdwenen. ,,Op die palen komt de fundering, en daarop komt op 14 juni de vloer. Dan kun je al echt zien hoe het wordt.’’ Hij leert de kinderen wat de functie van ijzer is in het beton en waarvoor de buizen dienen die uit de grond steken (water, stroom). En vraagt of er nog meer vragen zijn. Jazeker!

Chloe uit groep 1-2: ,,Waarom komt het dak als laatste? Nu kun je niet voor de regen schuilen.’’

Jos belooft voor de bouwers een regenpak. ,,Hoeveel kamers krijgt de school?’’ (Veertien lokalen: twaalf voor de school en twee voor de buitenschoolse opvang). ,,Is het moeilijk werk?’’ (Het lijkt ingewikkeld, maar het valt wel mee).

Olivier uit groep 6 wil weten: ,,Hoeveel kost de school?’’ Architect Daniël: ,,Hoeveel denk je?’’ Olivier denkt na. ,,Rond de 250.000 euro?’’ Nee. Wel 3 miljoen! Dat maakt veel indruk op de kinderen. ,,Wie betaalt dat?’’ vraagt Fenne (groep 8a) licht ongerust. ,,Iedereen betaalt een beetje mee aan een schoolgebouw, hoor,’’ stelt adviseur huisvesting Rob van der Westen van SPO Utrecht haar gerust. ,,De school, de gemeente, de ouders, dat doen we samen.’’

Tijdens de werkzaamheden blijven de leerlingen van obs Vleuterweide lessen volgen in hun huidige schoolgebouw aan de Passiebloemweg 7, dat naast de bouwplaats ligt. Dit vereist de nodige veiligheidsmaatregelen en vergt aanpassingsvermogen van zowel bouwvakkers als leraren, kinderen en hun ouders. Maar zo kunnen zij wel goed zien hoe hun nieuwe schoolgebouw stap voor stap wordt gebouwd door Vintis, Peutz en Pieters Bouwtechniek en Blanksma Bouw.

Het ontwerp van EVA architecten voorziet onder meer in een enorme vide met planten en een touwbrug die naar het atelier op de eerste verdieping voert. Team en kinderen kijken uit naar de verhuizing, over ongeveer een jaar.

In de zomer volgt de bouwstart van Zonnewereld aan de andere zijde van dit terrein. Dat gebied wordt volgend jaar opnieuw ingericht en voorzien van een bijzonder kunstwerk.

Aan de Ramsesdreef in Utrecht Overvecht gaat deze week i-LaB! van het vso Kromme Rijn College van start. Een eigen plek voor ‘internaliserende’ jongens en meisjes tussen de 11 en de 15 jaar oud. Door de unieke aanpak stromen zij binnen twee of drie jaar door naar het reguliere voortgezet onderwijs in de stad.

Vanaf eind deze week zijn leerlingen welkom aan de Ramsesdreef.

Naar binnen gekeerd i-LaB! staat voor: i=internaliserend, Learn and Behave. ‘Internaliserend’ is naar binnen gekeerde gedragsproblematiek. Vaak merkt de omgeving daar niets van. Het anderen niet tot last willen zijn, is voor deze kinderen echter een flinke uitdaging. Zij vragen een rustige, voorspelbare en veilige plek om zich te kunnen ontwikkelen. Dat lukt niet op een gewone school. In het schoolgebouw aan de Ramsesdreef zijn de groepslokalen aangepast. i-LaB! maakt deel uit van het Kromme Rijn College aan de Kranenburgerweg. Dit is de enige vso-school in de stad waar deze jongeren terecht kunnen.

Zonder prikkels Op i-LaB! leren zij stap voor stap met kinderen uit andere klassen samen te leren, te werken en te leven. Jongeren beginnen op i-LaB! in een prikkelvrije omgeving, in een kleine groep met slechts tien leerlingen. Later kunnen ze door naar een prikkelarme groep met vijftien kinderen. Uiteindelijk leren ze goed functioneren in een groep met dertig klasgenoten. Zo bereiden ze zich voor op (terugkeer naar) het gewone voortgezet onderwijs, op enkele scholen die nauw met i-LaB! gaan samenwerken.

Groep 8, vmbo, havo, vwo Het team van i-LaB! heeft een positieve invloed op het gedrag van de leerlingen, waardoor zij tot betere leerprestaties komen. Leraren en ondersteuners houden rekening met de specifieke behoefte van deze jongens en meisjes. Het onderwijs is op i-Lab! is daarom heel goed en overzichtelijk georganiseerd. Kinderen uit groep 8 en leerjaar 1, 2 of 3 vo, volgen lessen op hun eigen niveau: groep 8, praktijkonderwijs, vmbo, havo of vwo. Door expertise te delen met enkele vo-scholen in Utrecht, kunnen leerlingen hier na hun i-LaB!-periode verder leren en een diploma halen. Welke scholen dat zijn, is nu nog niet bekend.

Verhuizing Aan de Ramsesdreef 190 zijn negen lokalen ingericht. Vanaf 12 mei beginnen ongeveer veertig leerlingen, vanaf augustus groeit deze school naar maximaal 100 kinderen. Volgens planning verhuist i-LaB! in schooljaar 2024-2025 naar zijn definitieve eigen onderkomen aan de Rubenslaan, vlakbij het Kromme Rijn College. Dit schoolgebouw aan de Rubenslaan wordt de komende jaren verbouwd. Het telt twee verdiepingen. De bovenste kan worden ingericht als volledig prikkelvrije zone. De eerste verdieping wordt prikkelarm en op de begane grond leren kinderen echt weer in een groep functioneren. Het onderwijskundig plan van eisen is klaar, binnenkort begint de zoektocht naar een architect.

Verrijking ,,Het wordt een prachtig schoolgebouw,’’ vertelt Wim van Ruitenbeek, die tot 1 mei directeur was. ,,Een verrijking voor de wijk, een plek waar weer echt geleerd wordt. Speciaal ingericht voor I-LaB!-leerlingen vormt het een belangrijke toevoeging aan het vo-palet in de stad. Ik stel me al voor dat beneden een heel lange tafel door de ruimte slingert, waaraan je kunt zitten waar je wilt. i-LaB! is een unieke plek die deze kinderen vanaf groep 8 helpt om de overstap naar het voortgezet onderwijs te maken. Zij hebben na twee of drie jaar geen i-LaB! meer nodig. Uniek, want de meeste andere soortgelijke vso-scholen in Nederland houden deze leerlingen tot hun eindexamen.’’

Kromme Rijn College In Utrecht kunnen jongeren die ‘naar binnen slaan’ in hun gedrag (internaliseren), vanaf mei kiezen uit twee locaties van het Kromme Rijn College: het i-LaB! aan de Ramsesdreef, of de hoofdvestiging aan de Kranenburgerweg. Zorgvuldig kijken naar het perspectief van het kind, bepaalt de keuze. Het Kromme Rijn College is er ook voor externaliserende leerlingen, die in hun gedrag juist heel expressief reageren op problemen. Beide groepen (e en i) krijgen gescheiden onderwijs, van eigen teams leraren en ondersteuners, met een eigen aanpak en in een eigen gedeelte van het gebouw of vanuit een andere vestiging. In een derde locatie aan de Mesdaglaan komt ‘KRC 360’, voor jongeren met een extra grote ondersteuningsbehoefte. In een dagvullend programma wordt onderwijs (school, stage) hier gecombineerd met zorg, dagbesteding en sport.

Groeiende school Het Kromme Rijn College is een groeiende school. De recente groei wordt vooral verklaard doordat leerlingen uit de stad en nabije regio, niet meer kiezen voor een school ver weg, maar in Utrecht willen blijven. Het Kromme Rijn College heeft de afgelopen jaren een goede naam opgebouwd door specifiek te bieden waar deze jongeren behoefte aan hebben (vraaggestuurd onderwijs). Ook de ruimere mogelijkheden om op het Kromme Rijn College eindexamen te doen (nu ook vwo en havo) en door corona (niet kunnen doorstromen naar regulier vo) droegen bij aan de recente groei. Het Kromme Rijn College groeide van 72 leerlingen in 2014 naar 276 leerlingen nu, verdeeld over drie locaties. De gemiddelde verblijfsduur van een leerling is 2,5 jaar. Het Kromme Rijn College is een van de scholen van SPO Utrecht, voor openbaar onderwijs in de stad Utrecht.

Interieur schoolgebouw Ramsesdreef

Wim van Ruitenbeek

Wim van Ruitenbeek (50) was ruim acht jaar directeur van het Kromme Rijn College. Hij  gaat vanaf 1 mei 2022 leidinggeven aan het samenwerkingsverband passend onderwijs in Noord-Brabant, met 16 scholen en 13.000 leerlingen.

Wim begon op 1 januari 2014 op een vso-school waar niemand naartoe wilde: vso De Pels was herhaaldelijk beoordeeld als ‘zeer zwakke school’, met 72 leerlingen en 19 collega’s. De Pels viel samen met so De Pels onder een eigen bestuur. Nu hij vertrekt, staat er een gezonde, groeiende openbare school met 276 leerlingen op drie locaties en met 70 collega’s, die deel uitmaakt van SPO Utrecht.

Wim: ,,Vroeger vermeed iedereen ons, nu weet iedereen ons te vinden. Want wij denken mee in oplossingen en we kunnen dat organiseren.’’

Gered Eric van Dorp en Thea Meijer staken als bestuurders van SPO Utrecht in 2014 hun nek uit. Zij  hebben feitelijk de so- en vso- school van De Pels (nu so Fier en het Kromme Rijn College) voor de stad Utrecht gered door ze ‘over te nemen’. Er kwamen goede leidinggevenden, er werd geïnvesteerd, de gebouwen zijn vervangen of flink verbouwd.

i-LaB! een nieuwe koers Wim vertrekt en juist nu begint het Kromme Rijn College met i-Lab!, een unieke locatie voor internaliserende leerlingen vanaf groep 8. Dit zijn de jongeren tussen de 11 en 15 jaar die zozeer last van hun omgeving hebben, dat van leren niet meer komt. Op i-Lab! leren ze in twee, drie jaar tijd te functioneren in een groep leeftijdgenoten, om vervolgens door te stromen naar de tweede of derde klas in het reguliere vo. Voor hen komt er in 2024 een eigen plek aan de Rubenslaan in Utrecht. i-LaB! start op 11 mei in een tijdelijke locatie aan de Ramsesdreef.

 Mooi resultaat. Hoe gaat het verder met i-LaB! ,,i-LaB! is uniek en voegt echt iets toe aan het palet van voortgezet onderwijs in Utrecht, voor kinderen vanaf groep 8. Met welke vo-scholen i-LaB! nauw gaat samenwerken, weten we nog niet. Er is veel belangstelling, vanuit NUOVO natuurlijk, ook vanuit PCOU Willibrord. Het zou mooi zijn als de samenwerking met vier, vijf scholen zo goed wordt, dat i-LaB! op termijn overbodig wordt, omdat deze scholen zelf de juiste begeleiding bieden voor deze kinderen.’’

Derde locatie ,,Naast i-LaB! start aan de Mesdaglaan een derde locatie, KRC 360, voor jongeren met een extra grote ondersteuningsbehoefte. Bij veel van deze leerlingen is zorg eerst van belang en komt het bieden van onderwijs daarna. De opdracht aan dit team is een dagvullend programma te maken. Hierin wordt onderwijs (school, stage), gecombineerd met zorg, dagbesteding en sport.

Hoe laat je het Kromme Rijn College achter? ,,Als een vitale organisatie, met een functiebouwwerk voor mensen die allemaal ondersteunend zijn voor de leerlingen. Op andere scholen heb je een leraar: het ene jaar een goede leraar, of een wat mindere. Wij denken in teams. Binnen een team geeft ieder vanuit zijn functie ondersteuning naar de behoefte van de leerling: we doen het goede voor het kind. We hebben vijf teams met mensen die de kinderen begeleiden, ondersteunen en lesgeven.’’

Waarom ga je weg, Wim? ,,Omdat ik merk dat de geschiedenis zich herhaalt, ik doe vaker dezelfde dingen. Het is me niet gelukt om ver genoeg van de werkvloer te komen, ik ben almaar meer gaan doen: zestig functioneringsgesprekken voeren… ik ben mezelf een beetje vergeten. In het proces van invlechting bij NUOVO valt onze hulpvraag als school een beetje tussen de twee besturen van SPO Utrecht en NUOVO.’’

Wat maakt je blij in je nieuwe baan?  ,,Dat ik voor meer leerlingen van betekenis kan zijn. De toeleiding naar het vso gebeurt daar vanuit een te groot hart, dat is op langere termijn niet betaalbaar. Het percentage deelname aan het vso moet worden teruggebracht. Passend onderwijs voor 13.000 leerlingen, een uitdaging.’’

Wie volgt je op bij Kromme Rijn College? Kiki Geserick, al langer plaatsvervangend directeur, overbrugt de periode tot de herfst, er komt een interim-directeur bij, om haar te ondersteunen bij haar taken. De profielschets voor een nieuwe directeur wordt in deze periode opgesteld en dan start de sollicitatieprocedure in de herfst.’’

Geschiedenis Kromme Rijn College

 De geschiedenis gaat terug tot 1969, toen de ‘Dokter Pelsschool’ met een directeur, een leerkracht en vijf leerlingen begon op de Mariaplaats, als een samenwerking van protestants-christelijk, openbaar en rooms-katholiek onderwijs voor zeer moeilijk opvoedbare kinderen in de stad Utrecht. Dokter Pels was een arts-psycholoog die de zorg voor psychopaten belangrijk vond. Het werd destijds ook echt ‘een school voor psychopaten’ genoemd.

 Een eigen, nieuw schoolgebouw van de Dokter Pelsschool opende op 5 oktober 1972 aan de Kranenburgerweg. Vijf jaar later werd een vso-afdeling toegevoegd. De Dokter Pelsschool bood toen al veel extra’s voor de leerlingen: creatieve therapie, remedial teaching, fysiotherapie, logopedie, maatschappelijk werk en een orthopedagoog. Ook nu nog is er veel extra zorg voor leerlingen, maar het accent heeft zich verlegd naar meer aandacht voor het didactische proces.

 In oktober 1998 scheidden so en vso. So De Pels kreeg zijn eigen locatie aan de Winklerlaan, vso De Pels bleef aan de Kranenburgerweg. De scholen vielen onder één bestuur, dat alleen over deze twee scholen ging.

In de loop der jaren daalde het aantal leerlingen, het inspectieoordeel was ‘zeer zwak’ en de scholen dreigden uit de stad Utrecht te verdwijnen. Op 1 januari 2015 nam SPO Utrecht beide scholen over, het werden openbare scholen. Er werd hard gewerkt aan kwaliteitsverbetering, dat werd beloond met een voldoende in 2015.

 Op 6 maart 2015 veranderde de naam so De Pels in SO Fier. Een paar jaar geleden opende de school een nieuw gebouw aan de Winklerlaan, speciaal voor de doelgroep ontworpen. Inmiddels is de belangstelling voor SO Fier groot: de school is zo gegroeid dat binnenkort een tweede locatie nodig is.

 Ook het vso aan de Kranenburgerweg 20 groeide en ook hier kwam een vernieuwd gebouw en een nieuwe naam. Inmiddels telt het Kromme Rijn College drie vestigingen, met elk een eigen doelgroep. Een belangrijke ontwikkeling van de afgelopen jaren is het onderscheiden van groepen leerlingen en de daarbij behorende pedagogische aanpak: de kinderen die hun gedrag expressief uiten en de kinderen die juist naar binnen keren. In 2022 start i-LaB! voor deze internaliserende kinderen, die vaak aan een paar jaar vso genoeg hebben. In 2024-2025 krijgt deze groep een volwaardig eigen gebouw aan de Rubenslaan.

‘Alle kinderen, jongeren en gezinnen verdienen het om tijdig passende hulp te krijgen wanneer zij die nodig hebben. We moeten daarom hard werken aan een goed en houdbaar jeugdstelsel’, staat in de Hervormingsagenda Jeugd. ,,Wij hebben ervaren dat deze ambitie voor kinderen en jongeren alleen kan worden bereikt als kinderopvang, onderwijs, ondersteuning, jeugdhulp en gemeenten dit samen doen. En dat willen wij ook, ‘’ zeggen alle Utrechtse schoolbesturen, kinderopvang, jeugdhulp en samenwerkingsverbanden.

Zij willen daarom een wethouder onderwijs-jeugd in de stad. In deze brief aan de onderhandelaars en de formateur getekend.pdf doen zij hiertoe een dringende oproep aan de politieke partijen bij de vorming van een nieuw college voor de stad Utrecht.

De huidige onderwijswethouder Anke Klein (midden).

 Els Haak, directeur obs de Panda in Kanaleneiland-Noord, reageert:

,,Een wethouder onderwijs-jeugd is een belangrijke stap in de goede richting, want een goede samenwerking en afstemming tussen onderwijs en jeugdzorg is superbelangrijk. We merken in de praktijk dat het lang duurt voor er passende ondersteuning voor een kind is gevonden. Vaak hebben ook de ouders of het gezin ondersteuning nodig en dan staan wij erbuiten. De huidige versnippering en de verschillende werkwijzen staan snelle, adequate hulp in de weg. Het zou al enorm helpen als onderwijs preventief gaat samenwerken met jeugdzorg.

Bedenk bijvoorbeeld: wij zitten hier met drie scholen in een gebouw, in Hart van Noord. Hier is ruimte, wij scholen hebben contacten met gezinnen: hier zouden wij preventief kunnen samenwerken met jeugdzorg. Want relatie en vertrouwen betekenen alles. Een wethouder onderwijs-jeugd in Utrecht zou de voorwaarden kunnen scheppen en de weg vrijmaken om echt te gaan samenwerken.’’

Vier leerlingen uit groep 8 van obs De Kaleidoskoop vertellen over het project ‘Samen Solidair’ op hun school.

Donderdag 14 april is er een markt met activiteiten die door de kinderen worden georganiseerd, om geld op te halen voor het Rode Kruis. Eerder kregen alle klassen een gastles van het Rode Kruis. Drie leerkrachten zijn verantwoordelijk: Rigoberta Mejia San, Marinke Janssen en Femke Somers. De basis ligt in de Vreedzame School en in een belangrijke overeenkomst van alle religies: zorgen voor de ander. Een passend thema, nu Pasen en de Ramadan samenvallen. Vandaag neemt Thomas van der Vlugt (ambassadeur Rode Kruis én bekend van StukTV) een cheque met € 1.952,- in ontvangst, een flink bedrag. Want de betrokkenheid en het enthousiasme op De Kaleidoskoop zijn groots!

Sarah (11)

Hoe haal jij geld op?

Ik ga henna zetten op de handen, met twee vriendinnen, voor 50 cent per hand. Ik denk dat we zo wel € 7,- kunnen verdienen.

Wat heb je geleerd van dit project?

Het Rode kruis helpt heel veel mensen, het maakt niks uit wie je bent, of je Russisch bent of Oekraïens: als je op de grond ligt, dan helpen ze je.

Help jij zelf ook weleens anderen?

Het is nu ramadan en een deel van mijn zakgeld geef ik aan mijn vader, die stuurt het naar Marokko. Het is goed om geld te geven aan armen.

Wat vond je het leukst tot nu toe? Flyeren voor de markt!

Dina (11)

Hoe haal jij geld op?

Ik ga nagellak doen, we vragen €0,50 voor twee handen.

Wat heb je geleerd van dit project?

Dat wij veel samenwerken en denken aan anderen. En ik leerde dat het gezellig is om tegen mensen te praten die je niet kent. Als ik ze een folder gaf over de markt zeiden ze: ‘oh leuk, ik kom zeker!’

Waar gaat ‘Samen Solidair’ over?

Solidair betekent iets met gezamenlijk. We keken naar het Jeugdjournaal en daar zag ik dat christenen ook vasten, net als wij met ramadan. Tijdens de ramadan gaat het er om dat je ‘in de arme gaat leven’, dat jij dan ook geen eten mag.

Moustafa (12)

Hoe haal jij geld op?

Ik doe iets met basketbal, competitie-achtig, met een bepaald level, bij elk level krijg je een betere prijs, maar het is ook duurder. We hebben een team van vijf, wij zijn goed in basketbal.  Bij level 5 moet je tegen onze beste speler. Dat kost € 2,50. Maar dan kun je ook een pokémonkaart verdienen met waarde.

Hoeveel geld verwacht je te verdienen?

Sowieso meer dan € 10,- en ik denk maximaal ongeveer € 50,-. We hebben nu al meer dan €1000,- euro opgehaald met de hele school. Je kunt doneren voor het Rode Kruis.

Wat vind je het leukst?

Ik vind het leuk om na schooltijd te spelen en daar geld mee te verdienen!

Naoufal (12)

Hoe haal jij geld op?

Ik ben met een groepje jongens naar de Albert Heijn gegaan en die sponsort ons, ze hebben ons € 50,- gegeven! Ik moest rondjes rennen voor de sponsor. De hele klas heeft al € 100,- verdiend.

Wat doe jij vanmiddag op de markt op geld op te halen?

Ik sta achter het doel. Je mag drie keer scoren voor €0,20 en als je twee keer raak scoort, krijg je een poppetje. Dat is ook heel leuk voor kleine kinderen. Ik ga proberen kinderen zoveel mogelijk te laten scoren.

Wat heb je geleerd van dit project?

Dat we moeten zorgen voor iedereen in de wereld. Ik heb geleerd dat je ook om andere mensen moet denken, niet alleen aan jezelf. Sommige mensen hebben geeneens eten.

Help jij zelf ook weleens anderen?

Ik geef weleens wat van mijn zakgeld aan mensen die op straat zitten, vaak € 2,-. Dan zijn ze vaak heel blij. Ik vind het leuk om anderen mensen iets te geven.

Wat vond je het leukst?

Dat mensen vaak heel lief zijn, dat ze wat doneren.

In Utrecht geldt op steeds meer plekken betaald parkeren en scholen komen daardoor in de problemen. Op veel scholen werken ook leraren die buiten Utrecht wonen en met de auto naar hun werk gaan. Scholen kunnen voor die leraren alleen tegen commerciële tarieven een parkeervergunning aanvragen. Afhankelijk van de wijk kosten die vergunningen duizend tot tweeduizend euro per jaar per stuk.

Goede alternatieven zijn er vaak niet. Lang niet iedereen heeft vanaf huis een goede OV-verbinding naar de school. Een leraar is dan al snel 1 tot 2 uur per dag extra tijd kwijt aan reizen. Utrecht heeft P+R parkeerplaatsen, maar die kosten ook geld en leveren nog steeds extra reistijd.

Er is een lerarentekort en leraren kunnen overal aan de slag. 

Scholen willen de leraren graag houden dus zij kopen parkeervergunningen en de kosten lopen op sommige scholen op tot wel € 10.000,- per jaar. Dat gaat ten koste van het budget dat bedoeld is voor onderwijs aan kinderen. 

 Dit probleem speelt bij steeds meer scholen want de gemeente wil betaald parkeren overal binnen de ring in voeren. Het probleem is al vaker aangekaart bij de gemeente maar tot nu toe wil de gemeente nog niet met de scholen meedenken om oplossingen te vinden. Terwijl wij denken dat er echt wel mogelijkheden zijn, als er maar een wil is om in gesprek te gaan. 

Daarom zijn de gemeenschappelijke medezeggenschapraden van de drie grootste schoolbesturen in Utrecht een petitie gestart. Met de petitie versterken zij hun verzoek aan de gemeente Utrecht om in gesprek te gaan met de schoolbesturen over een oplossing. SPO Utrecht steunt dit initiatief.

 Teken je ook? https://petities.nl/petitions/zoek-betaalbare-parkeer-en-reisoplossingen-voor-leraren-in-utrecht

Alle kinderen in de basisschoolleeftijd die na hun vlucht uit Oekraïne in Utrecht worden opgevangen, gaan onderwijs volgens op Taalschool Utrecht. Dat is het resultaat van de gezamenlijke aanpak van alle schoolbesturen in de stad. Om dit te realiseren is op korte termijn een groot aantal leerkrachten nodig.

 Taalschool Utrecht is een bestaande stedelijke voorziening voor alle kinderen tussen de 4 en 12 jaar oud, die net in Nederland zijn komen wonen en de taal niet spreken. Zij leren hier in ruim een jaar tijd voldoende Nederlands om te kunnen doorstromen naar een basisschool in de buurt. Taalschool Utrecht maakt ruimhartig plaats voor alle Oekraïense kinderen vanaf 5,5 jaar oud, die de komende tijd in Utrecht stranden op hun vlucht voor de oorlog. De leraren hier zijn trauma-sensitief geschoold. De Taalschool kent een heldere, voorspelbare structuur en biedt deze kinderen een rustige, veilige omgeving.

In Utrecht is bewust gekozen voor deze centrale aanpak. Zo wordt expertise gebundeld en kinderen een veilige plek geboden. Deze werkwijze is voor deze groep de beste aanpak, die ook wordt geadviseerd door het ministerie van onderwijs, de onderwijsinspectie en de Onderwijsraad.

Eerste leerlingen aangemeld

Op maandag 28 maart werd in Utrecht al de eerste groep van 34 Oekraïense leerlingen op Taalschool Utrecht ontvangen. De komende tijd worden (veel) meer kinderen verwacht. Hoeveel dat er zullen zijn en wanneer zij komen, weet niemand. Maar Taalschool Utrecht houdt rekening met een verdubbeling van het aantal leerlingen tot ruim 800.

Misha

Natalya Kovalenko en haar zoon Misha (8) uit Kiev kwamen na een reis die zes dagen duurde, aan in Utrecht. Ze logeren nu bij een gezin zonder kinderen. Vorige week hoorde Natalya dat Misha in Utrecht naar school kan. Fijn, want hij miste kinderen om zich heen. ,,Hij vond het maandag wel heel eng om hier naar school te gaan, hoe zou ’t zijn? Zou hij de leerkracht begrijpen? Maar aan het eind van de dag haalde ik een blij kind op. Het was leuk, zei hij. Hij vond zelfs een vriendje in de klas, die ook uit Oekraïne komt!’’

(verhaal gaat verder onder de foto’s)

 Leraren nodig

Op korte termijn zijn in Utrecht tijdelijk veel extra leraren nodig om deze kinderen les te geven. Dit is een uitdaging in deze tijd van lerarentekort. Hoe pakken we dit aan?

* Personeel dat nu in het Utrechts primair onderwijs werkt, wordt gestimuleerd om (tijdelijk) meer uren te gaan werken. Zo kunnen leerkrachten een deel van hun tijd op Taalschool Utrecht lesgeven, of collega’s op hun school vrijspelen die dat graag doen.

* Gepensioneerde leraren of collega’s die met lesgeven gestopt zijn, willen mogelijk wél voor een beperkte periode lesgeven op Taalschool Utrecht, juist aan deze specifieke doelgroep.

* Via centrale registratie worden in Utrecht onder de Oekraïense ouders leraren en medewerkers kinderopvang opgespoord: zij zouden mogelijk ook een rol kunnen vervullen bij het onderwijs van hun kinderen op Taalschool Utrecht.

Belangstellenden kunnen zich melden bij Taalschool Utrecht: administratie@taalschoolutrecht.nl

Crisisteam

In afwachting van de komst van (grote aantallen) leerplichtige kinderen uit Oekraïne, is in Utrecht onmiddellijk een crisisteam samengesteld. Hierin zijn alle schoolbesturen primair en voortgezet onderwijs vertegenwoordigd, de wethouder onderwijs, gemeente, het Samenwerkingsverband Utrecht PO en kinderopvang Ludens Kind&Co.

Oekraïense kleuters en jongeren

Oekraïense kinderen vanaf 12 jaar krijgen in Utrecht volgens dezelfde aanpak les op Ithaka ISK. Oekraïense kleuters kunnen terecht op basisscholen en voorscholen in de buurt. Vanaf 5,5 jaar mogen zij ook naar Taalschool Utrecht.

Taalschool Utrecht

Taalschool Utrecht heeft de hoofdvestiging aan het Ondiep en een tweede vestiging in Leidsche Rijn (Operettelaan). In december 2021 is een tijdelijke locatie geopend in de Mariëndaelstraat, speciaal voor de kinderen in de noodopvang Star Lodge. Mocht het aantal leerlingen de komende periode zo hard groeien dat de bestaande locaties vol raken, dan worden extra satellietlocaties van de Taalschool elders in de stad gerealiseerd.

Nieuw en nuttig: ‘Micromonsters om je heen’, verdiepend lesmateriaal voor groep 5 tot en met 8, over vaccineren, virussen en bacteriën. Mooi en interessant: twee SPO-leraren ontwikkelden deze lessen, samen met drie andere collega’s. Mieke Lindeman van obs De Panda en Jelle van Toledo van obs De Koekoek.

Vaccineren is het thema van Micromonsters. Een actueel onderwerp dat niet eens met de coronapandemie te maken had. Dit lesmateriaal is gemaakt om jongens en meisjes vanaf 9 jaar iets te leren over de inentingen tegen het HPV-virus, dat kanker veroorzaakt. ,,De lessen helpen ook om het gesprek hierover op gang te brengen, zodat kinderen zelf een mening kunnen vormen,’’ vertelt Mieke.

Mieke Lindeman

,,Onze rol was lesmateriaal schrijven. Bioloog Tycho Malmberg van NIBI heeft me benaderd, hij begeleidde ons ook met het bepalen van de inhoud. In het curriculum primair onderwijs staat wel iets over vaccineren, schimmels en bacteriën, maar dit lesmateriaal biedt meer verdieping.’’

Mieke: ,,Eerst bepaalden we welke lessen we maakten en toen hebben we de onderwerpen verdeeld en uitgewerkt. Ik heb de lessen echt zelf bedacht, uitgeprobeerd en geschreven. Dat had ik nooit eerder gedaan, ik vond het heel bijzonder om te doen. Ik wilde bijvoorbeeld dat mijn les echt onderzoekend leren zou zijn, en dat is gelukt. Ik had mijn les op een A4-tje getikt en dan gaat de tekst naar de ontwerper. Als je je les dan terugziet in mooie lay out: dat is echt geweldig!’’

Jelle van Toledo

Ook Jelle werd benaderd door Tycho van het NIBI, nadat hij zich had aangemeld voor de jaarlijkse Natuur- Wetenschap- en Techniekconferentie. Hij studeerde eerder economie en geneeskunde, en staat inmiddels al vier jaar met plezier voor de klas op De Koekoek.

,,Ik vind het met mijn medische achtergrond van extra groot belang dat kinderen zelf iets van dit onderwerp weten, zeker in regio’s waar vaker ouders vaccinaties weigeren. Ik denk dat deze kennis, dat je latere schade aan je lichaam kunt voorkomen door inenting tegen HPV, bij kinderen thuis iets in beweging kan zetten.’’

,,Ik heb de lessen die we ontwikkelden, zelf uitgeprobeerd in de klas. Omdat het complexe en abstracte materie betreft, hebben we geprobeerd aan te sluiten bij de belevingswereld van kinderen. We vragen hen bijvoorbeeld eerst uit te rekenen hoeveel chipjes van 1 mm naast elkaar passen in een klaslokaal van 10 meter. Op deze manier proberen we kinderen gevoel te laten krijgen bij een factor 10.000; dezelfde als die tussen een chipje en een virus. In een andere les leren leerlingen hoe dokter Edward Jenner meer dan tweehonderd jaar geleden een manier vond om mensen te beschermen tegen het pokkenvirus. Het zou mooi zijn als kinderen na de lessen ‘Micromonsters’ echt zelf kunnen uitleggen hoe een vaccin werkt.’’

,,De lessen zijn goed uitvoerbaar, mooi vormgegeven en hopelijk triggert het materiaal de interesse van leerlingen in wetenschap. Kinderen willen best weten dat je anderhalve kilo aan bacteriën bij je draagt. Dat is ook hartstikke interessant toch? Had ik als kind in elk geval graag geleerd!’’ zegt Jelle.

,,De eerste druk van Micromonsters is al bijna op,’’ zegt Mieke niet zonder trots. ,,Ik geloof dat 150 scholen het materiaal al hebben besteld. Tijdens de NIBI-conferentie lieten we collega’s al kennismaken met een demo. Het was erg leuk om hun enthousiaste reacties te horen.’’

———————————–

Bij de vakvereniging van biologiedocenten NIBI kun je de lessen gratis bestellen.

De afgelopen maanden heeft een groepje leerkrachten onder begeleiding van het Nederlands Instituut voor Biologie lessen gemaakt over vaccineren voor groep 5 tot en met 8 van het basisonderwijs. De lessenserie bestaat uit een aantal lessen met verschillende werkvormen zoals lees- en rekenopdrachten, maar ook practica en ontwerpopdrachten. Zo maken de leerlingen kennis met Jenner en het pokkenvaccin en leren ze over de biologie achter vaccinaties en welke vaccinaties er zitten in het Rijksvaccinatieprogramma. In een rekenles komen ze erachter dat bacteriën en virussen piepklein zijn en je ze alleen kunt zien met een heel sterke microscoop. Ook leren ze over groepsbescherming door zelf een simulatieonderzoekje uit te voeren. In een grid van 10 x 10 rondjes kleuren ze rode stippen in die staan voor personen die besmet zijn met een ziekmakende bacterie. Sommige stippen zijn blauw, dit zijn gevaccineerde personen die immuun zijn voor de bacteriële ziekte. Met simpele regels zien ze dan hoe een infectieziekte zich verspreidt in een groep van 100 personen. Zo ontdekken ze dat een bacterie of virus niet meer (makkelijk) verspreidt als 80% van de personen gevaccineerd is. Nadat ze weten hoe een vaccin werkt vragen ze thuis welke vaccins ze eigenlijk zelf hebben gekregen en komen ze er bijvoorbeeld achter dat huisdieren ook gevaccineerd worden. Het idee achter deze les is dat ze een goed gesprekje met hun ouders voeren over vaccineren. De komende tijd krijgen meisjes én jongens in het jaar dat ze 10 worden een uitnodiging voor de HPV-vaccinatie; deze werd voorheen alleen aan meisjes en pas vanaf hun dertiende jaar gegeven. Doel van de lessenserie is om leerlingen voldoende kennis te geven over vaccins zodat ze zelf een weloverwogen keuze kunnen maken om zich te laten vaccineren.

 Het lesmateriaal is gratis te bestellen via www.micro-monsters.nl.

Voor vragen over de lessenserie kun je contact opnemen met Tycho Malmberg (malmberg@nibi.nl). 

Leerling van obs De Panda is ambassadeur in Utrechts leesoffensief. ,,Gisteren was ik met een vriendin aan het buitenspelen. Ik zei: ‘zullen we naar de bieb gaan?’ Maar zij had geen pasje. We zijn samen gegaan. Nu heeft ze zelf een eigen pasje.’’ Zo doe je dat dus, als ambassadeur van de Utrechtse bibliotheekcampagne ‘Wie dit leest… kan ook een boek lezen’. Howaida (10) zit in groep 6 van obs De Panda en als het aan haar ligt, maakt ze álle kinderen in Kanaleneiland lid van de bieb.

Wat is een ambassadeur? ,,Dat is iemand die zegt ‘lees meer boeken’. En ‘lezen is leuk!’ Dat moet je dan vertellen aan mensen. Laya is mijn rechterhand.’’ Laya (9): ,,Ik help Howaida bij opdrachten. En ik mocht mee naar de Kinderjury, als VIP.’’

 Waarom is lezen zo belangrijk voor kinderen? Howaida: ,,Je taal wordt beter en je kunt je woordenschat versterken. Wij hadden een schrijver op school, Annemarie van den Brink, en zij vertelde dat je door elke dag vijftien minuten lezen wel 1000 nieuwe woorden kunt leren. Als je niet weet wat ‘ideaal’ betekent, dan ontdek je dat vanzelf door verder te lezen. En lezen doe je overal, je kunt niet níet lezen. Ook bij rekenen en op straat lees je.’’

Niet alle kinderen vinden lezen leuk. Hoe help jij een kind daarmee? ,,Ik vraag hem: wat vind je leuk om te doen? Dan zegt hij: gamen. En dan zoek ik een game-boek voor hem. Of een stripboek. Of ik zeg: je moet dit boek gewoon proberen. En ik laat hem zien dat op de rug van de boeken stickers staan. ‘Kijk! Alle boeken over sport hebben zo’n teken, die boeken vind jij leuk’.’’

Lees jij graag? ,,Ja, maar vroeger vond ik er niks aan. Ik ging liever rekenen. Tot er een nieuw deel was van Dagboek van een muts: Op tourNEE! Door dit boek ben ik gaan lezen. Ik zei tegen mijn vader: ik wil dit boek. Maar hij zei: nee, want jij leest nooit. Ik beloofde hem: als jij dit boek koopt, dan ga ik lezen. Toen heb ik laten zien dat ik veel lees. Ik heb dat boek thuis en ik lees het elke keer opnieuw. Ik heb nog nooit zo’n leuk boek gelezen. Het is echt superleuk.’’

 Hoeveel boeken heb je gelezen? ,,Heel veel. Thuis heb ik er al 35 uit, en op school ook al heel veel, honderd denk ik, meer dan honderd! In twee dagen lees ik gewoon twee boeken.’’

Hoe lees je het liefst? ,,Ik lees het liefst in bed, voor ik ga slapen. Als ik een fijn boek lees, is het geweldig. Ik zit graag lekker in mijn eentje, anders ben ik niet geconcentreerd. Als het te druk is, kan ik me niet goed inleven. Op een stille plek zie ik alles helemaal voor me en denk ik, wat gaat er gebeuren? Dan ga ik snel lezen. Soms kijk ik achterin het boek hoe het afloopt. Dan kan ik niet stoppen. Als mijn vader en moeder gaan slapen, dan wacht ik even, want anders horen zij me de blaadjes omslaan, en dan lees ik gauw verder.’’

Tips van Howaida voor kinderen die willen ontdekken hoe leuk lezen is:

*  In de bieb kun je vragen om een leuk boek ‘voor kinderen zoals ik’. Er lopen mensen in de bieb die je helpen.

* Probeer nieuwe boeken, kies niet steeds wat je al kent.

Tips van Laya (zij houdt van grappige boeken en van boeken met een film):

* Neem je favoriete boek mee naar de bieb en vraag hulp. Je laat het boek zien, en dan vraag je om een boek dat daar een beetje op lijkt.

* Als een jongen lezen saai vindt, vraag ik: hou je van dieren? En dan zoek ik net zo lang tot ik een boek over een dier heb gevonden dat hij leuk vindt.

Top 3 favoriete boeken van Howaida

1 Heksen van Fantasia, de hele serie (Thea Stilton)

2 De heksen van Roald Dahl

3 Wees blij dat je geen mummie/ridder/.. bent  (geschiedenisserie)

Top 3 favoriete boeken van Laya

1 De griezels van Roald Dahl

2 De heksen van Roald Dahl

3 Planeet Omar, serie (Zanib Mian)

—————————————————-

 Leesplezier spat er vanaf op De Panda

Els Haak, directeur van obs de Panda, is natuurlijk trots dat Howaida is gekozen als ambassadeur van de Utrechtse leescampagne. ,,Wist je dat ze nog maar vijf jaar geleden uit Syrië is gekomen?’’

Op obs De Panda is taal en leespromotie een belangrijk speerpunt in het onderwijs, dus het is vanzelfsprekend dat deze school actief meedoet met alle leesprojecten, zoals de Kinderjury, de Kinderboekenweek en de Schoolschrijver. Een half jaar lang was kinderboekenschrijver Annemarie van den Brink een vaste gast op De Panda.

Overal in school staan aantrekkelijke boeken, zijn hoekjes om te lezen en de schoolbibliotheek is geweldig toegerust met veel nieuwe uitgaven. De jarenlange intensieve samenwerking met Bibliotheek Utrecht is zichtbaar en voelbaar. Alles draait om leesplezier en hoe je lezen leuk maakt voor kinderen.

De school werkte in samenwerking met Sardes aan een project meertalige prentenboeken, om thuis voorlezen te stimuleren. Op een laptop zijn tien prentenboeken ingesproken in verschillende talen.

Met WOU-GO doet obs De Panda momenteel onderzoek naar het effect van leesbevordering: helpt ‘t echt?-

————————————————–

Leesoffensief SPO Utrecht

SPO Utrecht werkt op stedelijk niveau graag mee aan leesbevordering en stond vooraan om als eerste schoolbestuur het Manifest Leesoffensief Utrecht te ondertekenen. Inmiddels hebben 39 organisaties in de stad zich al aangesloten. Ook bijna alle politieke partijen steunen het leesoffensief.

 Bestuursvoorzitter Anko van Hoepen, is een actief pleitbezorger van samenwerking in de stad om doelen te bereiken. Tijdens de opening van de eerste ‘De bibliotheek op school’ in Utrecht zei hij: ,,Dit is een fantastisch mooie ontwikkeling, waarmee we laten zien waar het echt om draait: samen werken aan de ontwikkeling van kinderen, los van instituties. (…) We maken gebruik van elkaars talenten en dat is zo’n verrijking van de educatieve taak die zowel de bibliotheek als de school wettelijk hebben.’’

In Utrecht zetten 39 organisaties en stichtingen die zich bezighouden met lezen en taal, bedrijven en scholen hun schouders onder het Leesoffensief Utrecht. Ze slaan de handen ineen om alle Utrechters taal- en digitaalvaardig te maken. Zodat Utrecht een stad van gelijke kansen blijft. Het leesoffensief is een initiatief van Bibliotheek Utrecht en Taal Doet Meer.

 Dit wil het Leesoffensief Utrecht bereiken:

Alle Utrechtse kinderen beginnen met een goede woordenschat aan het

primair onderwijs;

De leesvaardigheid en leesmotivatie van Utrechtse scholieren wordt

aantoonbaar vergroot;

Alle Utrechtse jongeren komen geletterd van het middelbaar onderwijs;

Alle volwassen Utrechters kunnen worden ondersteund in het ontwikkelen

van hun (digi)taalvaardigheden.

Daardoor:

• Voelen Utrechters zich een volwaardig lid van de samenleving en doen

actief mee;

• Zijn Utrechters gezonder;
• Hebben Utrechters meer kansen op de arbeidsmarkt;
• Worden Utrechters beter ondersteund bij schuldenproblematiek;
• Zijn Utrechters beter digitaal vaardig en weerbaar.

Het Leesoffensief Utrecht wil hiervoor meer doen en wil het beter doen.

Door bestaande landelijke projecten als Boekstart, de Bibliotheek op School

en cursussen Basisvaardigheden te intensiveren. Door de medewerkers in de

kinderopvang, leerkrachten, docenten en studenten aan de lerarenopleidingen

beter toe te rusten voor leesbevordering en door lezen onderdeel te maken

van meer dan alleen het vak Nederlands. Door onderling onze kennis beter te

delen, onze inspanningen goed af te stemmen en samen nieuwe projecten te

ontwikkelen.

In Utrecht heeft ongeveer 1 op de 10 volwassen mensen moeite met

lezen en schrijven. Dat zijn 30.000 mensen.

Lees het Manifest Leesoffensief en het Leesoffensief Utrecht politieke partijen.

De Anne Frankschool heeft niet de eerste ‘de Bibliotheek op school’, maar misschien wel de mooiste van Utrecht, hoopt adjunct-directeur Renee Oskam.

Directeur Martijn Staats gaf een timmerman opdracht om een boekenkast te ontwerpen die past bij het bijzondere gebouw van de Anne Frankschool in Transwijk. Dat is zeker gelukt: zie het resultaat op de foto. Een feest om hieruit een boek te kiezen!

Vandaag komt kinderboekenschrijver Koos Meinderts de schoolbieb openen.

De medezeggenschapsraden van de drie grootste Utrechtse schoolbesturen voeren gezamenlijk actie voor een beter parkeerbeleid voor leerkrachten. Dat is nooit eerder gebeurd. De voorzitters van de GMR van SPO Utrecht – Sanne van den Hoek- , PCOU en KSU sturen deze alarmerende brief naar de gemeenteraadsleden met onderwijs in hun portefeuille.

Ze vragen de gemeenteraad basisscholen lagere kosten in rekening te brengen voor een parkeerplaats bij de school. De hoge parkeerprijs in Utrecht, vooral bij basisscholen in en rond het centrum, maakt het extra moeilijk om leerkrachten te behouden. Leraren kiezen voor een baan elders en dat is een groot probleem in deze tijd van lerarentekort.

Om goede collega’s te behouden, betaalt obs De Kleine Dichter nu € 10.000,- per jaar aan parkeerkosten: geld dat voor leerlingen is bestemd.

RTV Utrecht maakte er deze reportage over.

Foto: Directeur Annemieke Teune van obs De Kleine Dichter voerde al aan het begin van dit schooljaar actie tegen de verhoogde parkeertarieven. Lees het volledige verhaal.

De ventilatie op de scholen van SPO Utrecht is in orde. In verband met corona worden hierover geregeld vragen gesteld door ouders en medezeggenschapraden.

Beleidsadviseur huisvesting Rob van der Westen: ,,De scholen van SPO Utrecht zitten er nu nagenoeg allemaal fatsoenlijk bij. Dat is te danken aan de snelle aanpak van het binnenmilieu van scholen, waarmee gemeente en Utrechtse schoolbesturen al in 2007 zijn begonnen.’’

SPO Utrecht heeft reeds eind 2020 door externe bureaus onderzoek laten doen naar de luchtkwaliteit en de ventilatie in de gebouwen van al haar 38 scholen. Daaruit blijkt dat de CO2-waarden van alle SPO-scholen, op één na, voldoen aan het wettelijk vereiste niveau bij nieuwbouw van scholen: Frisse Scholen klasse A, B of C van Senternovem. Deze classificeren het binnenmilieu van onze scholen als voldoende, goed of uitmuntend.

Het CO2-niveau in alle gebouwen is (ruim) onder het acceptabele niveau van 1200 ppm (parts per million).

Nog dit jaar wordt ook op de laatste SPO-school de ventilatie en het binnenmilieu verbeterd. Hiervoor is subsidie aangevraagd. Het gaat om obs De Kaleidoskoop.

De rapportage is in opdracht van SPO Utrecht uitgevoerd door Hero Balancer en door Croon Wolter & Dros (CWD) tussen 1 oktober en 30 november 2020. De rapporten van CWD zijn gedeeld met de scholen.

Los hiervan, worden alle SPO-scholen, naar aanleiding van een recent besluit van de minister van OCW, binnenkort voorzien van CO2-meters.

Het voltallige team van obs De Panda deed 11 februari onderzoek naar hoe andere Utrechtse basisscholen hun onderwijs ‘anders organiseren’. Tijdens de eerste Open Andere Deuren Dag van dit jaar, bezochten de leerkrachten uit Kanaleneiland vier andere scholen in de stad.

Leerkrachten Ibrahim en Donny en IB’er Karen worden gevolgd tijdens hun bezoek aan De Fakkel. Deze school zoekt bijvoorbeeld naar ‘Hoe maken we ons onderwijs minder afhankelijk van gekwalificeerde leerkrachten?’ Hannah: ,,We willen zo een flexibele schil creëren.’’ Hannah is leerkracht groep 6 en staat in het atelier voor de middenbouw. Ze leidt de bezoekers rond door haar school.

Na de rondleiding zegt Ibrahim: ,,Ik ben getriggerd door jullie blokkenrooster. Op De Panda zie ik dezelfde ingrediënten, hier zijn die omgezet in een structuur.’’

’s Middags brengen ze verslag uit aan hun collega’s op obs De Panda. Directeur Els Haak: ,,We zijn ons onderwijs altijd aan het ontwikkelen, wij werken al groeps-doorbroken. Wat is onze volgende stap?’’ Kijken hoe andere scholen het doen, helpt bij dit onderzoek.

Op de website van Utrecht Leert lees je het verhaal met hun ervaringen en ook die van de andere collega’s, die obs Haarzicht, obs Jules Verne en De Boomgaard bezochten.

Onderwijsministers Dijkgraaf en Wiersma spraken onlangs op de Hogeschool Utrecht (HU) met studenten, docenten en bestuurders over het lerarentekort. SPO-bestuurder Thea Meijer en Jan Bogerd van de HU waren erbij. Zij werden door het ministerie geïnterviewd over hun visie op de aanpak van het lerarentekort.

Lees hier het interview.

Interessante quotes:

Thea Meijer: ,,In de stad Utrecht hebben we een extra traject voor zij-instromers opgezet waarbij ze eerst samen met een leerkracht voor de klas staan, voordat ze dat alleen doen. De drempel om leerkracht te worden moet omlaag en de opleiding en begeleiding moet beter.”

Jan Bogerd: ,,Ook moeten we de weg naar het worden van onderwijzer veel flexibeler maken. Bijvoorbeeld door het toestaan van een dubbele bevoegdheid. Bij de HU kan een student pedagogiek of economie met een korte aanvulling ook voor de klas komen te staan. Dit kan natuurlijk op elke hogeschool met zowel lerarenopleidingen als een Pabo worden opgetuigd. Deze zogenaamde verbrede onderwijsdisciplines kunnen bijdragen aan het terugdringen van het lerarentekort.”

 Thea Meijer: ,,Ook denken we samen na over duurzame oplossingen (…) Bijvoorbeeld door het aanpassen van de opleiding naar een brede opleiding die niet alleen het onderwijs omvat, maar ook jeugdzorg en kinderopvang.’’

,,Maar ook door het werk aan te passen. Zo is een aantal scholen al gestart met het anders organiseren van onderwijs. Dus geen traditioneel onderwijs, waarbij één leraar voor één klas staat, maar meer een onderverdeling in clusters, waarbij je met meerdere docenten voor een grotere groep staat. Dit zorgt voor meer flexibiliteit – ook in tijden zoals nu met veel uitval onder leerkrachten – en meer onderlinge samenwerking met collega’s. En dat zorgt bij velen weer voor meer werkplezier en minder werkdruk.’’

Foto: SPO Utrecht

Foto’s: OCW